Năm 1858 giặc Pháp đánh chiếm Đà Nẵng. Ông tổ chức đội Nghĩa Dũng vào Nam chiến đấu. Nhưng khi đội quân Nghĩa Dũng vừa vào đến Huế thì vua Tự Đức ra lệnh phải rút về. Ông rút quân về Phong Doanh, lập căn cứ ở An Hoà và tổ chức chiến đấu ở Nam Định, Ninh Bình. Phong trào kháng Pháp của Phạm Văn Nghị tuy thất bại nhưng đã gây cho địch nhiều tổn thất và thổi bùng lên ngọn lửa đấu tranh giành độc lập.

Ông Phạm Văn Nghị còn sáng tác nhiều bài thơ mang nặng tình nhân ái và lòng tự cường dân tộc.

* Thực hiện chỉ thị "Phải đánh thắng trận đầu" của lãnh tụ Hồ Chí Minh, ngày 24-12-1944, từ căn cứ địa Cao Bằng, Đội Việt Nam Tuyên truyền giải phóng quân do đồng chí Võ Nguyên Giáp chỉ huy đã xuất quân.

Đến 17 giờ cùng ngày, bằng một trận đánh táo bạo và mưu trí, đơn vị đã tiêu diệt đồn Phai Khắt (đóng tại Cam Lông, Nguyên Bình, Cao Bằng) vào 7 giờ sáng ngày hôm sau, 25-12, lại tiêu diệt tiếp đồn Nà Ngần diệt 2 tên đồn trưởng, bắt sống toàn bộ binh lính, tịch thu nhiều vũ khí quân trang quân dụng. Chiến thắng Phai Khắt - Nà Ngần đã mở đầu cho truyền thống quyết chiến quyết thắng của Quân đội nhân dân Việt Nam.

* Ngày 24-12-1972, Việt Nam ngừng đàm phán với Mỹ, ra điều kiện đàm phán là Mỹ phải ngừng ném bom miền Bắc Việt Nam.

Thế giới

* Ađam Mickiêvíc - nhà thơ lớn, nhà ái quốc của nhân dân Ba Lan. Ông sinh ngày 24-12-1798. Khi còn là sinh viên, ông đã hoạt động, tuyên truyền tư tưởng yêu nước. Năm 25 tuổi ông đã in nhiều tập thơ được coi là cương lĩnh hành động cho người Ba Lan đứng lên đấu tranh giành độc lập.

Các tác phẩm nổi tiếng của ông có: "Kính dâng mẹ Ba Lan"; " Sách của dân tộc Ba Lan và những người hành hương Ba Lan"; "Ngài Táđêus"... Ông sang Italia, Thổ Nhĩ Kỳ lập các đội quân tình nguyện Ba Lan chống Nga Hoàng.

Ông mất ngày 26-11-1855.

* Giun Prexcốt Giêm (James Prescotl Joule) nhà vật lý lớn nhất người Anh. Ông sinh ngày 24-12-1818. Năm 1840 ông khám phá ra hiện tượng bão hoà từ. Sau đó là định lật Giun-Lenxơ đã xác định đơn vị đo chung của nhiệt và công.

Năm 1853 cùng với Uyliam Thômxơn khám phá ra hiện tượng chất khi lạnh đi khi giãn nở đoạn nhiệt, còn gọi là hiệu ứng Giun-Thômxơn. Hiện tượng này được áp dụng để hoá lỏng các chất khí.

Ngoài ra ông còn xác định được nhiệt dung một số chất khí. Ông được coi là người đặt nền móng cho thuyết khí động học.

Năm 1950 ông là thành viên Hội đồng khoa học Hoàng gia Luânđôn. Tên ông được dùng cho đơn vị công, năng lượng và nhiệt, được viết tắt là "J".

Ông mất, ngày 11-10-1889.

* Alêchxăng Alêchxăngđờrôvích Phađêép - nhà văn Nga, sinh ngày 24-12-1901 tại Kanilin. Năm 1918 ông gia nhập Đảng cộng sản bí mật. Năm 21 tuổi ông là Chính uỷ lữ đoàn du kích. Trong một trận ấp phiến loạn, ông bị thương.

Năm 1923 ông cho ra đời những truyện ngắn đầu tay: "Ngược dòng", "Nước lũ". Sau đó là các tác phẩm lý luận: "Trong ba mươi năm", rồi các tiểu thuyết "Chiến bại", "Người cuối cùng của bộ tộc Uđêghê", "Đội cận vệ thanh niên". Các sáng tác của ông nổi bật tư tưởng tính đảng sâu sắc, góp phần hoàn thiện phương pháp sáng tác hiện thực xã hội chủ nghĩa.

Ông từng là Chủ tịch Hội nhà văn Liên Xô (cũ), Phó chủ tịch phong trào hoà bình thế giới, Uỷ viên Trung ương Đảng cộng sản Liên Xô, Đại biểu Xô Viết tối cao Liên Xô. Ông mất ngày 13-5-1956.

* Năm 1949, tại nhà ga Xanh Pie đê Co, quận Tua, phía tây nước Pháp, chị Raymông Điêng, đoàn viên Thanh niên cộng hoà Pháp (do Đảng cộng sản Pháp lãnh đạo) đã vận động nhiều người chặn đoàn xe chở vũ khí sang Việt Nam. Khi đoàn tàu vào nhà ga này, chị nằm xoài xuống, vắt ngang thân mình qua đường sắt. Đoàn tàu phải dừng lại.

Chị Raymông Điêng bị bắt. Toà án quân sự kết án chị một năm tù. Nhân dân khắp nước Pháp hưởng ứng hành động của chị và đấu tranh đòi thả chị. Ngày 24-12-1950 chị Raymông Điêng được trả tự do trước khi hết hạn tù.

Raymông Điêng cũng như Hăngri Mactanh, người lính thuỷ đòi chấm dứt chiến tranh ở Việt Nam, đã trở thành những cái tên thân thiết với nhân dân Việt Nam.

* Lu-i Aragông (Louis Aragon) nhà văn, nhà thơ, nhà phê bình văn học Pháp. Ông sinh ngày 3-10-1897. Năm 1921 ông gia nhập Đảng cộng sản Pháp. Ông đã góp phần xây dựng nền văn học hiện thực xã hội chủ nghĩa Pháp bằng một loạt tác phẩm như: Mặt trận đỏ, Hoan hô Uran, Những người cộng sản, Nát lòng, Một trăm ngày.

Năm 60 tuổi, ông được nhận giải thưởng hoà bình quốc tế mang tên Lênin và năm 75 tuổi được Nhà nước Liên Xô tặng huân chương Cách mạng Tháng Mười. Ông mất ngày 24-12-1982 thọ 85 tuổi