Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị tại cuộc họp báo. (Ảnh: AP)

Phát biểu tại cuộc họp báo bên lề kỳ họp quốc hội thường niên của Trung Quốc, ông Vương Nghị khẳng định Trung Quốc là một cường quốc toàn cầu đáng tin cậy trong bối cảnh bất ổn địa - chính trị và việc Tổng thống Mỹ Donald Trump rút khỏi các định chế quốc tế. Đây được hiểu là lời kêu gọi gửi tới châu Âu và các quốc gia ở Nam Bán cầu.

Mỹ gần đây tăng 10% thuế với hàng nhập khẩu của Trung Quốc, để gây sức ép buộc Bắc Kinh phải xử lý tình trạng bán chất gây nghiện fentanyl vào Mỹ.

"Nếu một bên gây áp lực mù quáng, Trung Quốc sẽ kiên quyết phản đối điều đó", ông Vương Nghị nói.

Ngoại trưởng Trung Quốc nói thêm rằng, Mỹ "không nên đáp lại lòng tốt bằng sự phàn nàn, chưa nói đến việc áp đặt thuế quan mà không có lý do", ngụ ý rằng Bắc Kinh đã hỗ trợ Washington giải quyết vấn đề buôn bán các tiền chất fentanyl vào Mỹ.

Khi được hỏi Trung Quốc sẽ hợp tác với chính quyền Tổng thống Trump như thế nào trong 4 năm tới, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc nói rằng không quốc gia nào có thể vừa đàn áp vừa phát triển mối quan hệ tốt đẹp với Bắc Kinh. Ông cho rằng cách tiếp cận "hai mặt" như vậy không có lợi cho mối quan hệ ổn định, nhưng không nêu tên cá nhân nào trong chính quyền Mỹ.

Reuters dẫn lời ông Wen-Ti Sung, nhà nghiên cứu tại Trung tâm Trung Quốc toàn cầu thuộc Hội đồng Đại Tây Dương, nhận xét rằng những phát biểu khá nhẹ nhàng của ông Vương Nghị về Mỹ và không nhắc tên ông Trump cho thấy Bắc Kinh vẫn muốn giữ cơ hội đàm phán với Mỹ về thương mại trong tương lai.

Ông Sung cho rằng Bắc Kinh "muốn nắm bắt bất kỳ cơ hội nào để hạ nhiệt căng thẳng với ông Trump trong vấn đề thương mại. Một cách để làm điều này là giữ thái độ vừa phải để tạo dư địa cho cả hai bên”.

Vấn đề Ukraine

Về giải quyết cuộc xung đột Ukraine, Ngoại trưởng Trung Quốc cho biết Bắc Kinh muốn một "thỏa thuận hòa bình công bằng, lâu dài và ràng buộc" được tất cả các bên chấp nhận.

"Trung Quốc sẵn sàng tiếp tục đóng vai trò xây dựng trong việc giải quyết cuộc khủng hoảng và đạt được hòa bình lâu dài, phù hợp với mong muốn của các bên liên quan, cùng với cộng đồng quốc tế", ông Vương Nghị nói.

Các nước phương Tây lâu nay thúc giục Bắc Kinh đóng vai trò tích cực hơn trong việc sử dụng vai trò của mình để thuyết phục Nga chấm dứt cuộc xung đột, nhưng Bắc Kinh từ chối chỉ trích đối tác chiến lược của mình hoặc dừng hợp tác kinh tế với Mátxcơva.

Tại cuộc họp báo, ông Vương Nghị gọi quan hệ Trung - Nga là "hằng số trong một thế giới đầy biến động, không phải là biến số trong các trò chơi địa - chính trị".

Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gần đây tái khẳng định quan hệ đối tác "không giới hạn" của Bắc Kinh với Mátxcơva trong cuộc điện đàm với người đồng cấp Nga đúng vào dịp tròn 3 năm cuộc xung đột ở Ukraine nổ ra.

Từ khi trở lại cầm quyền, Tổng thống Trump đảo ngược chính sách của Mỹ với Ukraine và khởi động quá trình đàm phán với Nga.

Ngày 5/3, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio gọi cuộc xung đột Ukraine là "cuộc chiến ủy nhiệm" giữa Washington và Mátxcơva và cần phải chấm dứt.

Giới phân tích cho rằng Bắc Kinh muốn tận dụng tình trạng rạn nứt trong mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương hiện nay để hàn gắn với các nước châu Âu.

"Trung Quốc vẫn tin tưởng vào châu Âu và tin rằng châu Âu vẫn có thể là đối tác đáng tin cậy của Trung Quốc", ông Vương Nghị nói.

"Nếu mỗi quốc gia chỉ chú trọng ưu tiên của mình và tin vào sức mạnh và địa vị, thế giới sẽ quay trở lại luật rừng, các nước nhỏ và yếu sẽ phải gánh chịu hậu quả. Các cường quốc... không nên chạy theo lợi nhuận và không nên bắt nạt kẻ yếu", ông Vương nói, hàm ý nói đến hành động của Washington.

Trong vòng 2 tháng đầu tiên của nhiệm kỳ mới, ông Trump đã rút Mỹ khỏi một số tổ chức đa phương và thỏa thuận về khí hậu, đình chỉ hầu hết các khoản viện trợ nước ngoài và bỏ phiếu chống lại nghị quyết của Liên Hợp Quốc về cuộc xung đột Ukraine.

Nguồn TPO