Anh Phố bên cạnh những chú ngựa đua.

TRANG TRẠI HIỆN ĐẠI CỦA NGƯỜI YÊU TUẤN MÃ

Chủ cơ sở này là ông Nguyễn Hồng Đức, sinh năm 1959, chủ tịch hội đồng quản trị một công ty xuất nhập khẩu. Ngày cuối tháng 5.2017, khi chúng tôi ghé thăm, ông Đức bận đi công tác, không có mặt ở cơ sở, nhân viên của ông- anh Võ Hiệp Phố, 38 tuổi, kỹ sư chăn nuôi, hướng dẫn chúng tôi tham quan.

Trước mắt chúng tôi là một khu vườn rộng lớn, diện tích lên tới 5,5 ha. Bên ngoài xây tường rào và cổng kiên cố. Trên trụ cổng rào bên trái gắn biển Công ty đầu tư thương mại và dịch vụ du lịch Kim Mã”, bên phải gắn biển Chi nhánh Công ty TNHH MTV thực phẩm Triết Giang- Trang trại chăn nuôi và bảo tồn ngựa giống Hưng Thuận, Trảng Bàng. Vừa bước vào trong, chúng tôi thấy một “thế giới của loài ngựa” hiện ra trước mắt.

Bên trái con đường chính dẫn vào khu vườn là dãy chuồng ngựa được xây cất rất bài bản. Các chuồng được xây với trụ cột bằng xi măng, mái lợp tôn. Bên trong mỗi chuồng đều có gắn một chiếc quạt máy, loại quạt đảo, để làm mát cho ngựa.

Trên nóc chuồng còn có hệ thống phun nước để làm mát ngựa trong những ngày nắng nóng. Trước các chuồng là máng đựng thức ăn, nước uống và hàng rào ngăn cách làm bằng sắt vững chãi. Trong chuồng có hàng chục chú ngựa cao lớn.

Bên phải con đường nội bộ này là khu nuôi thả khá rộng. Dưới những hàng cây xanh rợp mát là một khu chuồng ngựa rộng khoảng 1 ha, được bao bọc bằng hàng rào sắt, chia thành nhiều ô khác nhau. Mỗi ô có năm bảy chú ngựa tung tăng chạy giỡn. Thỉnh thoảng, các chú ngựa này dựng lông bờm, hí vang hoặc phi nước kiệu.

Ở đầu mỗi ô đều có để sẵn những giỏ đựng thức ăn, nước uống. Đến giờ ăn trưa, một nam nhân viên vác những bó cỏ tươi cho vào giỏ. Các chú ngựa xúm lại ăn cỏ, uống nước. Còn những cá thể ngựa nái vừa mới sinh con và ngựa đang mang bầu, được nhân viên dẫn vào chuồng cho ăn, uống với chế độ riêng.

Ngựa nái được nhân viên dẫn vào chuồng cho ăn với chế độ riêng.

Phía sau hai khu nuôi ngựa là khu tập thể lực cho ngựa. Khu này được thiết kế một khung sắt tròn, và cũng chia ra thành nhiều chuồng. Trong mỗi chuồng nhốt một chú ngựa. Khu tập thể lực này được điều khiển bằng mô tơ điện.

Khi mở điện lên, toàn bộ khung sắt quay vòng tròn (giống trò chơi ngựa quay của thiếu nhi), các chú ngựa trong chuồng cũng phải chạy vòng tròn theo. Ngoài ra, còn có nhiều khu nuôi khác chuyên dành cho ngựa đực hoặc ngựa cái.

Anh Phố giải thích, các con ngựa đực và ngựa cái phải nuôi nhốt cách xa nhau, vì đến kỳ động dục, ngựa cái sẽ toát ra mùi hương quyến rũ. Khi nghe được mùi hương đặc biệt này, ngựa đực sẽ bỏ ăn và chộn rộn vì muốn “yêu”.

MONG MUỐN BẢO TỒN NGUỒN GEN QUÝ

Anh Phố kể, tháng 6.2011, khi trường đua Phú Thọ đóng cửa, nhiều người chuyên nuôi ngựa đua ở huyện Đức Hoà (tỉnh Long An) và Hóc Môn (thành phố Hồ Chí Minh) bán ngựa, giải nghệ.

Thậm chí, có người còn đem ngựa của mình vào lò mổ trâu bò để bán thịt. Tiếc thương những giống ngựa quý, một doanh nhân đam mê tuấn mã- ông Nguyễn Hồng Đức chịu khó tìm hiểu và lặn lội đi mua những chú ngựa từng có tên tuổi ở trường đua đem về nuôi nấng.

Đồng thời, “chiêu mộ” những người am hiểu và có kinh nghiệm nuôi dưỡng, chăm sóc ngựa để mời đến trang trại làm việc. “Ban đầu, ông ấy chỉ tìm mua được vài ba con đem về.

Sau đó, các lò mổ biết ý, đồng cảm với người “mê ngựa”, hễ thấy có ai đem ngựa tốt đến lò mổ định bán thịt là người trong lò gọi điện thoại kêu ông đến mua. Và cứ mỗi lần nhận được những cú điện thoại  ấy, dù bận rộn cách mấy hay ở bất cứ nơi xa xôi nào, ông Đức cũng lập tức gác bỏ công việc, đến ngay lò mổ để mua ngựa cho bằng được”, anh Phố nói.

Cứ như thế, từ vài ba con ngựa ban đầu, dần dần đàn ngựa quý của ông chủ trang trại đã tăng lên 10, 12 con. Rồi cộng với ngựa mẹ đẻ ngựa con, đến nay, đàn ngựa của ông Đức nhân lên đến gần 60 con.

Ông Đức đang xúc tiến thành lập dự án chăn nuôi ngựa để bảo tồn và nhân giống ngựa đua tại huyện Trảng Bàng. Dự án này đang trong giai đoạn chờ chính quyền và ngành chức năng địa phương chấp thuận.

Hiện tại, trang trại nuôi ngựa đua của ông Đức có 10 nhân công và 1 kỹ sư chuyên trách chăm sóc và nhân giống ngựa đua. Nói về cách chăn nuôi ngựa đua, anh Phố cho biết, nuôi một con ngựa đua rất cực công, từ sáng sớm người chăm sóc phải dậy để chăn dắt ngựa phơi sương, sau đó phơi nắng, cho ngựa ăn, uống nước. Mỗi ngày tắm cho ngựa 3 lần.

Đặc biệt, bất kể ngày hay đêm, cứ cách nhau 2 giờ, người có nhiệm vụ  phải thăm nom từng chú ngựa. Nếu phát hiện bất kỳ biểu hiện nào bất ổn về sức khoẻ của ngựa phải báo cáo nhanh để xử lý kịp thời.

Đến giờ ăn, các chú ngựa non được cho ăn cỏ xanh tươi, sạch sẽ.

Bên cạnh đó, mỗi ngày ngựa đều được vận động ít nhất 1 giờ để giữ gìn thể hình đẹp và có sức bền. “Khi ngựa được 2- 3 tuổi, chúng tôi mời chuyên gia đến trang trại để huấn luyện ngựa đua theo chế độ đặc biệt.

Thông thường, thời gian huấn luyện kéo dài khoảng 1 tháng”, anh Phố chia sẻ. Anh Phố cho biết thêm, mỗi chú ngựa phải nuôi từ 3- 4 năm mới bắt đầu cho ra trường đua để thi đấu. Tuy nhiên, không phải ngựa nào cũng đua giỏi.

Để có một chiến mã, trang trại phải tuyển những con ngựa cha và ngựa mẹ đã từng có thành tích tốt trong trường đua, sau đó phối giống với nhau để cho ra thế hệ ngựa con có gen đua giỏi. Với cách làm như thế, những năm qua, nơi đây đã cho “ra lò” nhiều tuấn mã mới.

Trong dịp Tết nguyên đán Đinh Dậu 2017 vừa qua, ở Khu du lịch Đại Nam (Bình Dương) có tổ chức đua ngựa. Trang trại của ông Đức tuyển chọn một chú ngựa “made in Trảng Bàng” đem ra đua thử. Mặc dù mới là lần đầu tiên xuất chiến, chú ngựa non của ông Đức đã đoạt giải Tư- một thành tích không dễ đạt được trong nghề nuôi và huấn luyện ngựa.

Ngoài việc thành lập trang trại để bảo tồn nguồn gen ngựa đua quý hiếm, ông Đức còn có dự án đầu tư xây dựng cạnh trang trại của mình một trường đua ngựa. Dự án này đang trong giai đoạn trình các ngành, các cấp xem xét.

Nếu dự án được thông qua, trong tương lai, ở Trảng Bàng sẽ có một trường đua ngựa chuyên nghiệp. Lúc đó, những chú ngựa đang nuôi trong trang trại của ông Đức sẽ có đấu trường chính thức thi thố tài năng, cũng như tạo điều kiện phục hồi nghề nuôi ngựa đua vốn đã tồn tại lâu đời ở các huyện ngoại thành và vùng ven phía Tây Nam thành phố Sài Gòn - Gia Định xưa, tuy đã có phần mai một nhưng vẫn chưa đến nỗi thất truyền.

Đại Dương- Thái Hoà