Chiến tranh đã lùi xa, nhưng vẫn còn rất nhiều điều mà sử sách chưa thể kể hết. Ðó là những góc khuất, những điều kỳ diệu đến từ trái tim người lính, mà chỉ những người đã từng đi qua cuộc chiến mới thấu hiểu. Tập truyện ngắn “Chuyện kể sau chiến tranh” của nhiều tác giả và tập truyện “Ðồng đội” của tác giả Hoàng Dân, sẽ mang đến cho người đọc những câu chuyện mang màu sắc rất riêng. Cả hai cuốn sách đều do Nhà xuất bản Thanh Niên ấn hành.

Trong một bài phỏng vấn trên Báo Nhân dân, nhà văn Văn Giá cho rằng: “Văn học chiến tranh của chúng ta đi qua ba giai đoạn. Giai đoạn đầu mang tính sử thi, hùng tráng. Giai đoạn thứ hai, văn học miêu tả chiến tranh khốc liệt nhất, bi tráng nhất, thí dụ như “Ðất trắng” của Vũ Trọng Oánh, dám nhìn thẳng vào hiện thực, đau thương, mặt trái của chiến tranh. Giai đoạn thứ ba, tính nhân bản đã cao hơn, văn học quan tâm đến những phận người trong một cuộc chiến khốc liệt như vậy”.

Cả hai tác phẩm tôi vừa giới thiệu ở trên có lẽ đều thuộc giai đoạn thứ ba. Khi mà nền văn học đề cao giá trị con người trong cuộc chiến, với những tâm tư tình cảm của người lính, với tình đồng đội, đồng chí thiêng liêng, là những đêm thức trắng cùng nhau trên chiến trường, chia nhau từng củ sắn lùi, từng ngụm nước uống,...

“Chuyện kể sau chiến tranh” với 13 câu chuyện của những tác giả chuyên viết về mảng đề tài này như: Nguyễn Thị Lê Na, Hoàng Vân, Minh Chuyên... Những câu chuyện được kể mang âm hưởng hùng tráng về một thời oanh liệt của các anh chiến sĩ. Nơi chiến trường khói lửa ác nghiệt, các anh chiến đấu với nỗi nhớ nhà, nhớ gia đình da diết. Khi chiến tranh kết thúc, có người còn sống, có người thì mãi mãi nằm lại nơi chiến trường. Niềm vui lẫn nỗi buồn cứ thế hoà quyện nhau trong từng dòng ký ức qua từng trang sách.

Mỗi câu chuyện trong tập truyện mang đến một màu sắc khác nhau, nhưng tất cả đều có chung một điểm là viết về con người trong chiến tranh, với góc nhìn nhân văn và chân thực nhất, sẽ làm giảm cảm giác đau đớn hay khô khan khi nhắc đến chiến tranh. Mà thay vào đó là những câu chuyện làm ấm lòng người.

Tập truyện ngắn “Ðồng đội” của tác giả Hoàng Dân, lại đưa người đọc đến với một góc nhìn đa chiều của cuộc chiến. Bao gồm 20 câu chuyện được tái hiện dưới ngòi bút của một người từng đi qua cuộc chiến. Mỗi câu chuyện là một nhân vật khác nhau, anh dũng có, hào hùng có, hèn nhát cũng có,... Tất cả đã làm nên một bản hùng ca mang màu sắc sử thi.

Bằng bút pháp tả thực, kết hợp giọng kể tự nhiên, dựa trên những câu chuyện có thật, được chính tác giả trải nghiệm hoặc mắt thấy tai nghe. Hơn 200 trang sách có thể cuốn hút ngay từ những trang sách đầu tiên. Khi gấp sách lại, âm vang về một thời hào hùng của dân tộc vẫn còn in đậm trong tim.

Yến Nhi