Thời gian qua, mạng xã hội xôn xao vụ việc liên quan tới bằng tiến sĩ của NSND Bạch Tuyết. Cụ thể, rất nhiều tranh luận nổ ra xung quanh bằng tiến sĩ của NSND Bạch Tuyết, cho rằng đó chỉ là chứng nhận khen thưởng của Học viện kịch nghệ Hoàng gia Anh.

Mới đây nhất, một tác giả tên Nam Phan đã lên tiếng giải thích và minh oan cho NSND Bạch Tuyết trong một vài viết trên trang cá nhân với nội dung như sau:

Nghệ sĩ Thanh Thủy: "Tôi trách sao mình lại bạc đãi với bản thân như vậy"

Cô Bạch Tuyết đi làm nghiên cứu sinh tại Học viện Nghệ thuật Sân khấu và Điện ảnh Quốc gia Bulgaria (National Academy of Theatre and Film Arts, NATFA). Sau khi bảo vệ thành công luận án tiến sĩ cô được Ủy ban Chứng thực trung ương của Bulgaria (Higher Attestation Commission, HAC) cấp bằng tiến sĩ vào ngày 15/8/1996 với số bằng là 24348.

Ở Bulgaria, tại thời điểm đó thì HAC chịu trách nhiệm cấp bằng tiến sĩ chứ không phải là các đại học cấp bằng tiến sĩ như ở các nước phương Tây. Đến năm 2007, Bulgaria chính thức gia nhập EU, và bắt đầu tiến hành cải cách hệ thống giáo dục. Vài năm sau đó, HAC hoàn thành sứ mệnh lịch sử, quyền cấp bằng tiến sĩ được giao về cho các đại học giống như những nước EU khác.

Hiện tại, toàn văn luận án tiến sĩ của cô Bạch Tuyết vẫn còn lưu ở thư viện của NATFA. Luận án tiến sĩ này có tổng cộng 223 trang, với mã số tìm kiếm là УД-26/1 - 004/1995. Dĩ nhiên là cô Bạch Tuyết có làm luận án tiến sĩ tại NATFA thì NATFA mới lưu luận án tiến sĩ của cô ở thư viện. Trên bằng tiến sĩ của cô có ghi "Educational and Scientific Degree Doctor", đây là bằng tiến sĩ truyền thống chứ không phải bằng tiến sĩ danh dự.

Một số văn bản về bổ nhiệm giảng viên ở Bulgaria trong phiên bản tiếng Anh cũng dùng cụm từ "Educational and Scientific Degree Doctor" này khi yêu cầu bằng cấp để tuyển dụng vào ngạch giảng viên. Trên trang web của NATFA có nói về bằng tiến sĩ danh dự mà họ cấp cho một số người nổi tiếng, và họ dùng cụm từ "Doctor Honoris Causa".

Như vậy, từ năm 1996 đến nay, gọi Tiến sĩ Bạch Tuyết là hợp lý vì cô Bạch Tuyết thật sự có bằng tiến sĩ chứ không phải bằng tiến sĩ danh dự.

Vậy thì cô Bạch Tuyết có liên quan gì đến Học viện Nghệ thuật Sân khấu Hoàng gia Anh Quốc (Royal Academy of Dramatic Art, RADA)?

Theo hiểu biết của mình, thời đó, cô Bạch Tuyết làm luận án tiến sĩ theo mô hình có phần tương tự như mô hình đào tạo tiến sĩ sandwich hiện nay, dĩ nhiên chỉ là tương tự thôi chứ không giống hoàn toàn. Cô bay qua bay lại giữa Bulgaria và Vương Quốc Anh để thực hiện luận án tiến sĩ một phần tại NATFA và một phần tại RADA.

Ngoài việc thực hiện luận án tiến sĩ, cô còn theo học một số lớp học tại RADA, tổng cộng là 10 môn học, có giấy xác nhận của RADA. Lưu ý, các lớp học này chỉ là một phần nhỏ trong chương trình đào tạo tiến sĩ. Tùy thuộc vào yêu cầu của từng cơ sở đào tạo mà nghiên cứu sinh phải học số lượng môn khác nhau, và thậm chí có những đại học không yêu cầu nghiên cứu sinh học môn nào cả mà chỉ tập trung toàn thời gian để làm luận án tiến sĩ.

…

Bài viết cũng dài, mình xin tóm tắt lại mấy ý:

1. Gọi tiến sĩ Bạch Tuyết là hợp lý vì cô Bạch Tuyết thật sự có bằng tiến sĩ từ NATFA thông qua HAC.

2. Cô Bạch Tuyết có giấy khen vinh danh luận án tiến sĩ của cô do RADA cấp, cũng có thể xem đó là bằng tiến sĩ danh dự mà RADA trao cho cô.

3. Cô Bạch Tuyết hoàn toàn có thể tự hào rằng cô đã từng theo học tại RADA, cũng như đã từng thực hiện và trình bày luận án tiến sĩ tại RADA.

4. Luận án tiến sĩ của cô Bạch Tuyết hiện tại còn lưu tại thư viện của cả NATFA và RADA.

5. Mình hoàn toàn không bàn về chất lượng luận án tiến sĩ của cô Bạch Tuyết vì mình là người ngoại đạo".

Bình luận của NSND Bạch Tuyết

Ngay bên dưới bài viết của tác giả Nam Phan, NSND Bạch Tuyết đã đích thân vào bình luận thông qua trang Fanpage chính thức.

NSND Bạch Tuyết chính thức lên tiếng sau vụ ồn ào bằng tiến sĩ - Ảnh 6.
Thúy Nga: “Người ta nói tôi và Quang Lê cà khịa Đàm Vĩnh Hưng”
Bà viết: "Dạ… Chào người bạn tài hoa, kính thăm sức khỏe của bạn và gia đình. Cô cảm ơn sự nhọc tâm của bạn dành cho cô, cảm động và trân quý "một Bồ Tát giữa đời thường"

Đôi lời xin gửi đến quý khán giả ân nhân.

Như tôi đã nhiều lần thưa cùng quý vị, đời tôi chỉ duy nhất là hát cải lương. Việc có được cơ hội học tập, tìm hiểu, bồi bổ thêm tri thức ở bất kỳ đâu, dưới hình thức nào cũng là nhằm mục tiêu sau cùng, trên hết để tôi phụng sự cải lương, phục vụ khán giả, bày tỏ lòng biết ơn Thầy Tổ, với các thế hệ công chúng, lòng tự hào về văn hóa dân tộc của một công dân - nghệ sĩ.

Vì vậy, những gì nỗ lực từ bản thân, trong điều kiện cho phép, tôi đã cố gắng hoàn thiện tri thức còn nhiều thiếu sót của mình. Những gì tôi đã học hỏi, đã bảo vệ luận án, đã được các cơ quan hữu quan chứng nhận, cấp văn bằng trong điều kiện cách đây 30 năm, tôi luôn trân trọng, biết ơn. Đó là hành trang ý nghĩa trong cuộc đời nghệ sĩ dân tộc của tôi".

Sau đó, NSND Bạch Tuyết chia sẻ lại bài viết của tác giả Nam Phan lên trang Fanpage cá nhân, kèm theo bình luận như trên.

Đây cũng là lần đầu tiên NSND Bạch Tuyết đích thân lên tiếng chính thức với công chúng kể từ lúc xảy ra ồn ào xoay quanh bằng tiến sĩ của bà.

Nguồn soha