Khi bị chó mèo cào, cắn, phải đến ngay cơ sở y tế để được hướng dẫn tiêm vaccine phòng bệnh dại. Ảnh minh hoạ

Gia tăng các ca tử vong do bệnh dại

Theo thông tin của Bộ Y tế, từ đầu năm 2024 đến nay đã ghi nhận 22 người tử vong do bệnh dại, tăng gấp đôi so với cùng kỳ năm 2023. Sự gia tăng đột biến của bệnh dại xuất hiện ở những tỉnh, thành phố vốn trước đây không có ca bệnh hoặc đã lâu không ghi nhận ca bệnh.

Năm 2023, cả nước có 82 người chết do bệnh dại, tăng 12 trường hợp so với năm 2022 (khoảng 17%). Nguồn lây truyền chủ yếu dẫn đến tử vong là do động vật cắn: chó (80%), mèo (18%), dơi (0,1%) và các động vật khác như chuột, khỉ (1%).

Nguyên nhân trực tiếp gây tử vong do dại trên người chủ yếu động vật nghi dại cắn, người bị động vật cắn không được tiêm phòng vaccine hoặc tiêm không đúng quy định. Trong 81/82 trường hợp tử vong sau khi bị chó cắn do không đi tiêm vaccine điều trị dự phòng bệnh dại, 1 trường hợp có tiêm vaccine nhưng không tiêm vaccine kháng dại.

Nguyên nhân gián tiếp do tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại trên đàn chó, mèo còn thấp; công tác quản lý đàn chó, mèo ở một số địa phương lỏng lẻo. Theo báo cáo của cơ quan chuyên ngành thú y, từ năm 2022 đến nay tỷ lệ tiêm vaccine phòng dại chỉ đạt gần 50% tổng đàn chó, mèo; cá biệt có một số tỉnh, thành phố chỉ đạt khoảng 10%.

Theo Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), năm 2023 ghi nhận 347 ca bệnh dại trên động vật tại 31 tỉnh, thành phố; từ đầu năm 2024 đến nay ghi nhận 45 ca tại 22 tỉnh, thành phố, tăng 6 ca và tăng gấp đôi số tỉnh, thành phố có dịch so với cùng kỳ năm 2023.

Tại Tây Ninh, năm 2023 có 2 ca tử vong do bệnh dại. Hai tháng đầu năm 2024, toàn tỉnh chưa ghi nhận ổ dịch hay ca tử vong do bệnh dại; có 3.952 người (tăng 22,9% so cùng kỳ năm 2023) tiêm vaccine phòng bệnh dại- chủ yếu do chó (81,7%), mèo (15,1%), dơi (1,3%) và động vật khác (1,9%). Trong khi đó, kết quả tiêm phòng vaccine dại cho đàn chó nuôi trên địa bàn tỉnh mới đạt 21,47% (thấp so với kế hoạch đề ra).

Khi đã lên cơn dại, người bệnh chắc chắn sẽ tử vong. Điều đáng nói, các ca tử vong vì bệnh dại chủ yếu là do chó, mèo của gia đình hoặc hàng xóm cắn. Chính tâm lý chủ quan “chó nhà” đã dẫn đến nhiều hậu quả đáng tiếc.

Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại

Bệnh dại là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm do virus dại gây ra, bệnh lây truyền từ động vật sang người qua vết cắn, vết thương, vết cào, liếm của động vật (thường là chó, mèo). Bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, người bị bệnh dại gần như tử vong 100%.

Bệnh dại nguy hiểm nhưng đã có vaccine phòng và người dân hoàn toàn có thể phòng tránh được bệnh dại.

Để phòng chống bệnh dại, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau: Tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo nuôi và tiêm nhắc lại hằng năm theo khuyến cáo của ngành Thú y.

Không thả rông chó, mèo; chó ra đường phải được đeo rọ mõm. Không đùa nghịch, trêu chọc chó, mèo.

Khi bị chó, mèo cắn, cào cần: Rửa kỹ vết thương bằng nước và xà phòng đặc liên tục trong 15 phút; nếu không có xà phòng thì phải xối rửa vết thương bằng nước sạch, sau đó tiếp tục rửa vết thương bằng cồn 70%, cồn iod hoặc Povidone, Iodine.

Hạn chế làm dập vết thương và không được băng kín vết thương. Tuyệt đối không dùng thuốc nam, không tự chữa, không nhờ thầy lang chữa bệnh dại.

Đến ngay Trung tâm Y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm phòng dại kịp thời. Chỉ có tiêm phòng mới ngăn ngừa không bị bệnh dại.

Trường hợp bị chó cắn, đối với chó nuôi có đăng k‎ý đã được tiêm phòng dại hằng năm, cần theo dõi con vật trong vòng 14 ngày; đối với chó, mèo không tiêm phòng dại, khi nghi mắc bệnh dại mà đã cắn, cào người thì phải nhốt theo dõi trong 90 ngày, trong trường hợp chưa cắn, cào người thì phải tiêu huỷ chúng.

Cách hạn chế bị động vật cắn:

1. Không chạy nhanh gần chó;

2. Không trêu chọc chó, không lại gần khi chó đang ngủ, đang ăn hoặc khi chó mẹ đang cho con bú;

3. Không nhìn thẳng vào mắt chó;

4. Khi một con chó gầm gừ đến sát bạn, không được quay đầu chạy. Đứng yên tại chỗ tay duỗi hai bên, cho chó ngửi bạn và rồi nó sẽ bỏ đi.

5. Nếu bị chó tấn công, giả vờ ngồi im, cuộn tròn như quả bóng và che mặt lại.

 Ngoài bệnh dại, chó và mèo còn truyền nhiễm nhiều căn bệnh khác, trong đó có không ít bệnh nguy hiểm, khó chữa. Những gia đình có trẻ em nên hạn chế nuôi chó, mèo; tuyệt đối không cho trẻ ôm hôn chó mèo, nhất là phần đuôi của vật nuôi, vì đuôi và lông dính rất nhiều chất thải. Đặc biệt, không cho trẻ nhỏ chọc phá, trêu ghẹo chó, mèo lạ, nhất là chó, mèo chạy rông ngoài đường.

Đình Tiến