Tuy nhiên, đại diện cơ sở Kim Loan cho biết, cho dù cơ sở không xả thải ra mương thì nước vẫn có màu đen.

Ông Triệu cho biết ao của gia đình hiện nay bị ô nhiễm nghiêm trọng, không thể nuôi cá (ảnh chụp ngày 12.11.2024)

Có xả thải ra mương công cộng

Ông Triệu và anh Phú trình bày, Cơ sở sản xuất thực phẩm chay Kim Loan (Cơ sở Kim Loan) trong quá trình hoạt động có xả thải ra ao phía sau khu nhà xưởng sản xuất thực phẩm chay, từ ao này đặt ống âm qua bờ dẫn nước thoát ra mương công cộng liền kề rồi chảy qua ao nuôi cá của hộ ông Triệu. Có thời điểm, ao cá bị ô nhiễm nghiêm trọng, nước chuyển sang màu đen, nổi váng trắng bốc mùi hôi thối.

Tháng 4.2024, gia đình ông Triệu đầu tư thả cá nuôi thương phẩm nhưng chỉ trong vòng 7 ngày sau đó (từ ngày 1- 7.5.2024) cá trong ao chết hàng loạt. Sự việc đã được hộ ông Triệu trình báo đến cơ quan chức năng.

Ngày 7.5.2024, đại diện Phòng Tài nguyên và Môi trường thị xã Hoà Thành (Phòng TN&MT), UBND phường Long Thành Trung đến lập biên bản ghi nhận vị trí đặt ống xả nước thải từ ao của Cơ sở Kim Loan ra mương thoát nước công cộng, hiện trạng cá chết trong ao của ông Triệu.

Trên cơ sở các nội dung làm việc liên quan, ngày 9.5.2024, UBND phường Long Thành Trung phối hợp Phòng TN&MT lập biên bản vi phạm hành chính đối với bà Trà Thị Kim Loan là chủ cơ sở sản xuất, chế biến đậu hủ, tàu hủ ky, thực phẩm chay vì đã có hành vi vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Một trong số những giỏ cá chết hàng loạt được ông Triệu vớt lên từ ao của gia đình (ảnh do ông Triệu chụp vào ngày 7.5.2024)

Theo đó, Cơ sở Kim Loan không có công trình, thiết bị xử lý nước thải tại chỗ đáp ứng yêu cầu bảo vệ môi trường theo quy định đối với cơ sở sản xuất, kinh doanh, dịch vụ quy mô hộ gia đình, cá nhân có phát sinh nước thải. Đến ngày 13.5.2024, UBND phường Long Thành Trung ban hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với bà Trà Thị Kim Loan về hành vi vi phạm nêu trên.

Cụ thể, phạt tiền 1.750.000 đồng; buộc phá dỡ công trình, thiết bị xây lắp trái quy định về bảo vệ môi trường để xả thải không qua xử lý ra môi trường. Đồng thời, tại biên bản làm việc vào ngày 7.5.2024, bà Loan cam kết hoàn thành xây dựng hệ thống xử lý nước thải kể từ ngày 8.5.2024 đến ngày 8.7.2024; tháo dỡ đường ống xả nước thải ra mương công cộng.

“Tuy nhiên, đến ngày 29.10.2024, gia đình tôi lại phát hiện ống nhựa đặt âm qua bờ ao của Cơ sở Kim Loan thông qua mương công cộng vẫn chưa được tháo dỡ. Tại thời điểm quan sát, ống nhựa dẫn nước thải màu khác thường chảy qua mương và đổ vào ao nhà tôi (có lưu hình ảnh và video clip).

Gia đình đành tiếp tục gửi đơn đến các cơ quan chức năng, báo chí để nhờ can thiệp. Hiện nay, ao cá nhà tôi như một vùng nước chết, không thể tiếp tục nuôi cá. Tôi rất mong cơ quan chức năng giải quyết dứt điểm tình trạng này theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường, đồng thời đề nghị bên phía Cơ sở Kim Loan phải có hướng khắc phục hậu quả, bồi thường thiệt hại cho gia đình tôi…”- anh Nguyễn Minh Phú nêu ý kiến.

Chờ kết quả kiểm nghiệm nước thải sau xử lý

Liên quan đến vụ việc trên, ngày 7.11.2024, UBND thị xã Hoà Thành có báo cáo về kết quả kiểm tra Cơ sở Kim Loan gửi đến Sở TN&MT. Theo báo cáo, ngày 7.5.2024, Phòng TN&MT nhận được phản ánh của ông Triệu về tình trạng cá chết hàng loạt trong ao, Phòng phối hợp UBND phường Long Thành Trung, Công an phường đến kiểm tra, khảo sát tại khu vực đó.

Kết quả, khu vực này trước đây đã được khai thác đất và để lại 4 ao. Hiện nay, người dân sử dụng các ao vào mục đích nuôi cá, hoạt động sản xuất, kinh doanh khu ẩm thực sinh thái; hầu hết các ao có bờ bao xung quanh, nước trong.

Ao phía sau khu nhà xưởng sản xuất thực phẩm chay của Cơ sở Kim Loan (ảnh chụp ngày 12.11.2024)

Hệ thống xử lý nước thải của Cơ sở Kim Loan.

Riêng ao cá của hộ ông Triệu có dòng nước thải từ mương thoát nước công cộng chảy qua. Giữa 2 vị trí đất của cơ sở giết mổ Nguyễn Thị Hoa và Cơ sở Kim Loan (gần với khu đất ao của ông Triệu) có một đường mương thoát nước công cộng thể hiện trên giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, bản đồ địa chính. Hiện trạng mương công cộng có nước màu đen, bắt nguồn từ hướng chợ Long Hoa và một số khu dân cư thuộc phường Long Hoa, phường Long Thành Trung đổ vào mương này, dẫn đến ao cá của ông Triệu. Tại thời điểm quan sát, nước ao của hộ ông Triệu màu đen, có hiện tượng cá chết nổi trên mặt nước.

Tại ao của Cơ sở Kim Loan, đoàn kiểm tra phát hiện 1 ống nhựa PVC đường kính 90mm đặt dưới bờ ao dẫn ra mương công cộng. Ống đang xả nước thải màu trắng hoà lẫn với màu đen trong mương. Đoàn kiểm tra lập biên bản ghi nhận hiện trạng, đề nghị Cơ sở Kim Loan ngưng hoạt động, tháo bỏ đường ống xả ra mương công cộng kể từ ngày lập biên bản. Đồng thời, Cơ sở Kim Loan phải xây dựng, lắp đặt hệ thống xử lý nước thải hoàn chỉnh, gửi kết quả về Phòng TN&MT, UBND phường Long Thành Trung để kiểm tra, giám sát vận hành thử nghiệm theo quy chuẩn môi trường QCVN 40:2011/BTNMT– Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về nước thải công nghiệp, cột A; thời hạn thực hiện trong 2 tháng, kể từ ngày lập biên bản.

Trường hợp cá chết, bà Loan và ông Triệu thoả thuận việc bồi thường thiệt hại do Cơ sở Kim Loan xả thải, nếu không giải quyết được thì ông Triệu có quyền gửi đơn đến Toà án để giải quyết theo quy định của pháp luật. Sau đó, hai bên tự thỏa thuận, thống nhất bà Loan bồi thường 20 triệu đồng cho ông Triệu (ông Triệu cho biết đã nhận số tiền này- P.V). Bà Trà Thị Kim Loan cũng đã nộp số tiền phạt 1.750.000 đồng theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường.

Nước mương công cộng vẫn có màu đen, trong khi Cơ sở Kim Loan không còn xả thải ra đây (ảnh chụp ngày 12.11.2024)

Ngày 6.11.2024, Phòng TN&MT chủ trì, phối hợp UBND phường Long Thành Trung đến phúc tra việc xả thải của Cơ sở Kim Loan. Tại thời điểm làm việc, Cơ sở đang hoạt động sản xuất, chế biến thực phẩm chay, với công suất 300 kg đậu nành/ngày, chủ yếu sản xuất trong 10 ngày chay hằng tháng, những ngày còn lại sản xuất ít hơn… Nước thải phát sinh từ công đoạn ngâm, ép, rửa đậu nành, rửa máy móc và thiết bị thải ra với lưu lượng 5m³/ngày, được thu gom về 3 bể lắng xây bằng bê tông, sau đó dẫn nước vào bể chứa biogas làm bằng vật liệu nhựa HDPE, rồi qua hố thu gom và bơm lên hệ thống xử lý. Nước thải sau xử lý xả ra ao sinh học phía sau khu nhà xưởng của Cơ sở để nuôi cá.

Nhìn chung, Cơ sở Kim Loan đã xây dựng, lắp đặt hoàn thiện hệ thống xử lý nước thải với công suất 30m³/ngày đêm và đang trong giai đoạn vận hành thử nghiệm. Bên cạnh đó, Cơ sở cũng đã tháo dỡ đường ống dẫn nước thải chưa qua xử lý chảy ra mương công cộng. Đoàn kiểm tra đề nghị bà Loan sớm hoàn thành hồ sơ hệ thống xử lý nước thải gửi về Phòng TN&MT, để kiểm tra lấy mẫu phân tích nước thải nhằm trả lời kiến nghị phản ánh của người dân. 

UBND thị xã Hoà Thành chỉ đạo Phòng TN&MT chủ trì, phối hợp UBND phường Long Thành Trung tổ chức kiểm tra, lấy mẫu nước thải nghiệm thu bảo đảm đạt cột A theo quy chuẩn nêu trên; giao UBND phường thường xuyên kiểm tra, giám sát việc xả thải của Cơ sở này, nếu có vi phạm thì xử lý nghiêm theo quy định.

Theo trích lục bản đồ địa chính vào ngày 19.10.2021 thì mương công cộng đến bờ ao của hộ ông Triệu là cùng (tại vị trí hình tròn)

Trao đổi với phóng viên vào ngày 12.11.2024, anh Lưu Thành Nhơn, đại diện Cơ sở Kim Loan cho hay, hơn 1 tháng qua, Cơ sở đã vận hành liên tục, ổn định hệ thống xử lý nước thải. Hiện nay, Cơ sở không còn xả nước thải ra mương thoát nước công cộng mà giữ lại trong ao để nuôi cá. Nước thải sau xử lý cũng đã được đem đi xét nghiệm và đang chờ kết quả để hoàn thiện hồ sơ trình cơ quan chức năng. Bên phía ông Triệu cũng phải nhìn nhận khách quan rằng, hiện Cơ sở Kim Loan không còn xả nước thải ra mương công cộng nhưng nước trong mương vẫn đang có màu đen.

Qua quan sát vào cùng ngày 12.11, tại vị trí đặt ống âm qua bờ ao như đề cập ở trên hiện đã được Cơ sở Kim Loan san lấp, đóng cừ, thả các bao đất để tấn chặt không cho nước thải trong ao chảy qua mương công cộng. Thế nhưng, tại thời điểm quan sát thì nước trong mương vẫn có màu đen. 

Phóng viên có đề cập thực trạng này với anh Nguyễn Minh Phú, anh Phú cho biết sắp tới sẽ yêu cầu cơ quan chức năng làm rõ nguyên nhân vì sao mương nước công cộng lại chảy ngang qua ao nhà anh, rồi từ đó qua một ao khác nữa của người dân có đất liền kề mới tiếp tục theo mương đổ ra kênh Gò Kén. Thực trạng này gây ảnh hưởng đến quyền sử dụng đất của gia đình anh. Trong khi, theo trích lục bản đồ địa chính vào ngày 19.10.2021 (để vay vốn ngân hàng) thì mương công cộng chỉ đến bờ ao của gia đình anh Phú là cùng.

Quốc Sơn