Trước đó, ngày 17-5, Mỹ đã nhất trí với Mexico và Canada dỡ bỏ thuế quan đánh vào nhôm, thép của nhau, mở đường tăng cường thương mại trong khu vực Bắc Mỹ.

Ngành sản xuất thép ở Mỹ vui mừng khi chính phủ dỡ bỏ thuế quan với Mexico và Canada
Ảnh: Wall Street Journal

Nhôm, thép hưởng lợi

Bộ Kinh tế Mexico (SE) thông báo, đã đạt được một thỏa thuận với Mỹ về việc dỡ bỏ thuế nhập khẩu đối với mặt hàng nhôm và thép mà Washington áp dụng từ ngày 1-6-2018 trong khuôn khổ Mục 232 Đạo luật Thương mại mở rộng của Mỹ. Chính phủ Mexico cam kết xóa bỏ mọi biện pháp thuế quan trả đũa đối với các sản phẩm của Mỹ. Theo thông báo, Mexico và Mỹ cam kết chấm dứt mọi tranh chấp thương mại liên quan tới các sản phẩm trên và thiết lập cơ chế giám sát thương mại và tham vấn với Canada nhằm tăng cường thương mại và sự hiểu biết lẫn nhau trong khu vực Bắc Mỹ.

Bộ Kinh tế Mexico tái khẳng định quan điểm về sự cần thiết bảo đảm hội nhập sản xuất cạnh tranh ở Bắc Mỹ; đồng thời đánh giá thỏa thuận về dỡ bỏ thuế quan đối với nhôm và thép sẽ mở đường và tạo thuận lợi cho việc phê chuẩn Hiệp định Mexico - Mỹ - Canada (USMCA), phiên bản mới của Hiệp định Thương mại tự do Bắc Mỹ.

Dỡ bỏ thuế quan đối với nhôm và thép từng được Canada và Mexico coi như một điều kiện trong việc ký kết USMCA, nhưng đã không thành công. Năm 2018, viện dẫn lý do an ninh quốc gia, Mỹ áp thuế 25% đối với thép và 10% đối với nhôm nhập khẩu. Chính sách này đã trở thành rào cản lớn để Mỹ, Mexico và Canada phê chuẩn USMCA.

Liên quan đến hiệp định này, trong tuyên bố chung cùng ngày 17-5, Mỹ và Canada đã nhất trí dỡ bỏ thuế quan đánh vào nhôm, thép của nhau - một chính sách đã gây bất đồng giữa 2 đối tác gần gũi này trong thời gian qua.

Bất lợi cho Trung Quốc

Theo các chuyên gia kinh tế, USMCA, nếu được 3 nước phê chuẩn, sẽ chặn đứng hy vọng của Trung Quốc trong việc đàm phán hiệp định thương mại tự do với Canada và Mexico. Vì trong USMCA có điều khoản cấm các nước thành viên ký kết hiệp định thương mại song phương với các nước “phi thị trường”. Điều khoản này được cho là phù hợp với nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm cô lập Trung Quốc về mặt kinh tế và ngăn chặn các công ty Trung Quốc sử dụng Canada hoặc Mexico làm “cửa hậu” để xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ. Thậm chí, điều khoản này đã cho phép chính phủ của Tổng thống Donald Trump có quyền phủ quyết hiệu quả đối với bất kỳ thỏa thuận thương mại nào với Trung Quốc bởi Canada hay Mexico.

Tổng thống Donald Trump cũng đã quyết định hoãn kế hoạch tăng thuế ô tô và linh kiện ô tô nhập khẩu trong 180 ngày, đồng thời chỉ thị cho các cơ quan chức năng Mỹ tiếp tục thương lượng với các đối tác thương mại chủ chốt để “giải quyết mối đe dọa an ninh quốc gia”. Thông báo được công bố đúng một ngày trước hạn chót 18-5, thời điểm Tổng thống Donald Trump chính thức đưa ra quyết định về việc có hay không tăng thuế ô tô và linh kiện ô tô nhập khẩu lên mức 25%.

Theo Bloomberg, dự kiến ngày 18-5, một sắc lệnh sẽ chính thức được công bố. Theo đó, ngoài việc hoãn tăng thuế ô tô và linh kiện ô tô nhập khẩu, Mỹ cũng đưa Hàn Quốc vào diện hưởng quy chế miễn trừ thuế ô tô xuất khẩu kể cả khi Washington quyết định tăng mức thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu này trong tương lai.

Trước đó, các nghị sĩ Mỹ cảnh báo, việc tăng thuế sẽ dẫn đến hành động tăng thuế đáp trả từ nhiều nước trên thế giới và các hành động đáp trả sẽ làm suy yếu an ninh kinh tế của nền kinh tế số 1 thế giới.

Nguồn SGGPO