Tại điểm cầu Tây Ninh, Phó Chủ tịch thường trực UBND tỉnh Nguyễn Thanh Ngọc chủ trì hội nghị, cùng sự tham gia của lãnh đạo UBND các huyện/ thành phố và các sở, ngành liên quan.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình chủ trì hội nghị. Ảnh: VGP

Phát biểu khai mạc hội nghị, Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình cho biết, nước ta có trữ lượng khai thác cát, sỏi khá lớn, trong đó chủ yếu là cát, sỏi lòng sông. Tính đến tháng 5.2017, cả nước có 824 mỏ cát, sỏi được cấp phép. Hiện nay, cả nước có 90 dự án nạo vét khơi thông luồng hàng hải, đường thuỷ nội địa có tận thu sản phẩm cát được Bộ Giao thông vận tải cấp phép. Ngoài ra, cơ quan có thẩm quyền đã cấp hơn 500 giấy phép bến bãi kinh doanh, tập kết, trung chuyển cát, hàng trăm bến bãi hoạt động tự phát.

Tuy nhiên, với tình hình khai thác cát như hiện nay, nguồn tài nguyên này ở nước ta sẽ sớm cạn kiệt và gây ra tình trạng xói mòn, sạt lở bờ sông, làm thay đổi dòng chảy tự nhiên, thất thoát tài nguyên, tác động xấu đến các công trình ven bờ, gây nguy hiểm đến tính mạng, tài sản của người dân sinh sống ở khu vực liền kề, mất an ninh trật tự, gây bức xúc trong nhân dân…

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình nhấn mạnh, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản, chỉ đạo quyết liệt các bộ, ngành, địa phương tăng cường quản lý hoạt động khai thác cát, sỏi. Đồng thời, tăng cường các biện pháp phòng ngừa, kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát, sỏi.

Quang cảnh hội nghị tại điểm cầu Tây Ninh.

Trong 3 tháng đầu năm 2017, lực lượng công an đã xử lý 2.128 vụ, bằng 48% số vụ cả năm 2016; xử lý 749 đối tượng vi phạm, bằng 25% so với tổng số đối tượng vi phạm của cả năm 2016; đã tịch thu 26 tàu thuyền hút cát, xử phạt 13,1 tỷ đồng, bằng 31% cả năm 2016. Tuy nhiên, tình hình khai thác khoáng sản lén lút, nhất là khai thác cát vẫn diễn ra phức tạp với các thủ đoạn tinh vi, thậm chí là đe dọa sử dụng bạo lực để đối phó với cơ quan chức năng.

Tại hội nghị, Chính phủ đề nghị các bộ, ngành trung ương và địa phương tập trung phân tích, đánh giá toàn diện, kỹ lưỡng về thực trạng quản lý nhà nước đối với hoạt động khai thác, kinh doanh cát, sỏi cho xây dựng, phát triển hạ tầng, từ đó đề xuất các biện pháp thiết thực, hiệu quả về thể chế và tổ chức thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, giải quyết căn bản tình hình khai thác trái phép cát, sỏi để lập lại trật tự trong lĩnh vực này, đồng thời đề xuất giải pháp về nguồn vật liệu thay thế, phục vụ cho nhu cầu xã hội để phát triển bền vững.

Lãnh đạo một số tỉnh, thành phố như An Giang, TP.Hồ Chí Minh, Đồng Nai, Tuyên Quang… tham gia phát biểu về tình trạng khai thác khoáng sản cát, sỏi tại các địa phương trên. Trong đó, lãnh đạo các địa phương đã nêu ra những bất cập hiện nay trong công tác quản lý, khai thác khoáng sản, nhất là chế tài xử phạt đối với hoạt động khai thác cát trái phép theo quy định hiện hành còn khá nhẹ, chưa đủ sức răn đe; đề nghị Chính phủ cần sửa đổi quy định về xử phạt hành vi khai thác cát, sỏi trái phép theo hướng nặng hơn, như xem xét xử lý hình sự chứ không chỉ xử phạt hành chính.

Phát biểu kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình cho rằng, nguồn tài nguyên khoáng sản cát, sỏi không phải là vô tận. Do đó, vấn đề khai thác cát, sỏi  cần có quy hoạch cụ thể, đánh giá nghiêm túc về tác động môi trường, bảo vệ luồng tuyến; phải có biện pháp quản lý để chấm dứt tình trạng khai thác cát trái phép…

Hoạt động khai thác cát trong hồ Dầu Tiếng- Ảnh minh hoạ

 Tuy nhiên, bên cạnh đó, Phó Thủ tướng nhắc nhở tình hình quản lý nhà nước đối với vấn đề trên ở một số ngành, địa phương còn lỏng lẻo, hạn chế. Việc áp dụng pháp luật để xử lý tình trạng vi phạm khai thác cát, sỏi và khai thác cát, sỏi trái phép chưa thống nhất...

Để chấn chỉnh và khắc phục những bất cập, hạn chế để công tác quản lý nhà nước về khai thác cát, sỏi trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Trương Hoà Bình yêu cầu các bộ, ngành và địa phương cần thực hiện nghiêm các chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ, văn bản chỉ đạo của Chính phủ về quản lý tình trạng khai thác cát, sỏi; các bộ, ngành được phân công có trách nhiệm hoàn thành các dự thảo Nghị định về công tác nạo vét luồng, tuyến đường thủy, hàng hải trình Chính phủ đúng thời gian yêu cầu. Song song đó, trong phạm vi quyền hạn, các bộ, ngành, địa phương cần đẩy mạnh công tác phối hợp kiểm tra, giám sát khai thác cát sỏi, nhất là tình trạng khai thác trái phép để kịp thời phát hiện, chấn chỉnh và xử lý các trường hợp vi phạm.

Thiên Tâm