Khu đất nông nghiệp phân lô, bán nền tại khu phố Ninh Lợi, phường Ninh Thạnh, Tp Tây Ninh.

Nhiều khó khăn, vướng mắc

Thời gian qua, công tác xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội và thu hút đầu tư. Nhiều địa phương chưa tập trung vào công tác quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, phần lớn giao khoán cho cơ quan chuyên môn hoặc đơn vị tư vấn nên việc quy hoạch, giao chỉ tiêu các loại đất chưa phù hợp, dẫn đến khi có dự án đầu tư thì không phù hợp hoặc không có trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, không bảo đảm đủ chỉ tiêu đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, đầu tư; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa thể hiện tầm nhìn, chủ yếu cập nhật theo nhu cầu của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân dẫn đến các trường hợp lợi dụng chuyển mục đích sử dụng đất để tách thửa, phân lô bán đất nền.

Ngoài ra, công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực đất đai- nhất là ở cấp xã còn buông lỏng; nhiều trường hợp tự ý tách thửa, chuyển đổi mục đích sử dụng đất trái quy định, làm đường giao thông để phân lô, bán đất nền; vẫn còn tình trạng người dân xây dựng nhà ở không phép, sai phép; một số trường hợp hộ dân, chủ đầu tư “hiến đất làm đường giao thông” đấu nối với đường giao thông hiện hữu để tách thửa, phân lô xây dựng nhà ở dưới hình thức nhà ở riêng lẻ, không xin chủ trương đầu tư dự án. 

Bên cạnh đó, việc xây dựng phương án giá đất để thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng triển khai dự án đầu tư công còn nhiều bất cập, hạn chế; giá đất bồi thường chưa phù hợp, đặc biệt là xây dựng bảng giá bồi thường đất nông nghiệp và quy trình thực hiện chưa bảo đảm chặt chẽ, minh bạch, độ tin cậy chưa cao. Hơn nữa, việc triển khai các thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng còn nhiều thiếu sót, chưa bảo đảm chặt chẽ, đúng trình tự pháp luật, gây khó khăn trong triển khai dự án và làm phát sinh khiếu kiện.

Việc thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ tái định cư còn chưa bảo đảm hài hoà lợi ích giữa nhà nước, người sử dụng đất và nhà đầu tư; có dự án khởi công mà thu hồi đất chưa xong, làm cho công tác đền bù thu hồi đất khó khăn thêm.

Lập lại trật tự, kỷ cương trong quản lý đất đai, quy hoạch và xây dựng

Hiện nay, Luật Đất đai năm 2013 quy định về chế độ sở hữu đất đai, quyền hạn và trách nhiệm của Nhà nước, quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất… chưa được sửa đổi, chỉ xác định một số nội dung quản lý đất đai có thể cải tiến, đổi mới trong khung pháp luật đất đai hiện hành theo hướng khắc phục những hạn chế, nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo, lập lại trật tự, kỷ cương trong quản lý đất đai, quy hoạch, xây dựng trên địa bàn tỉnh.

Để công tác quản lý đất đai có hiệu quả, người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền, thủ trưởng các cơ quan, đơn vị và địa phương, cấp phó của người đứng đầu phụ trách quản lý đất đai, xây dựng cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đồng bộ, hiệu quả công tác quản lý đất đai, quy hoạch và xây dựng tại đơn vị, địa phương mình.

UBND tỉnh đề xuất chủ trương căn cứ vào bản đồ kiểm kê đất đai năm 2019 và đối chiếu hiện trạng sử dụng từng thửa đất theo danh sách đã được thống kê để đánh giá khả năng sản xuất lúa. Trường hợp các thửa đất không tập trung, sản xuất lúa kém hiệu quả, căn cứ vào định hướng phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng và quy hoạch đô thị được phê duyệt, các ngành chức năng và UBND các huyện, thị xã xem xét cho phép chuyển mục đích sử dụng đất phù hợp với mục tiêu sử dụng đất, góp phần tăng thu ngân sách, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo thuận lợi cho người dân sử dụng đất đúng mục đích.

Phân lô bán nền trên địa bàn huyện Tân Châu.

Các địa phương cần làm tốt công tác quản lý đất đai như: phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư thể hiện được nguyên tắc chia sẻ lợi ích giữa nhà nước, nhà đầu tư dự án và những người đang sử dụng đất bị thu hồi đất; việc giao đất, cho thuê đất được thực hiện chủ yếu bằng phương thức đấu giá quyền sử dụng đất đối với đất đã thu hồi, bồi thường, giải phóng mặt bằng theo quy hoạch.

Phát triển hệ thống quản lý thông tin đất đai, xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai đa mục tiêu nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của tổ chức và người dân, nâng cao hiệu lực, hiệu quả và minh bạch của công tác quản lý đất đai thông qua việc hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai.

Nhi Trần