Người dân đăng ký cấp phiếu LLTP tại quầy của Sở Tư pháp được bố trí tại Trung tâm hành chính công tỉnh.

Hằng năm, Sở Tư pháp đã cấp hàng ngàn phiếu lý lịch tư pháp (LLTP) theo yêu cầu của cá nhân để làm các thủ tục, như xin việc làm, kết hôn, nhập quốc tịch, du học, xuất cảnh… Tuy nhiên, hiện vẫn còn những vướng mắc, khiến cơ quan có trách nhiệm cấp lẫn người dân có nhu cầu được cấp phiếu lý lịch tư pháp gặp nhiều khó khăn.

HỒ SƠ LLTP NGÀY CÀNG TĂNG

Theo đánh giá của Sở Tư pháp, trong những năm gần đây, nhu cầu cấp phiếu LLTP của người dân trên địa bàn tỉnh ngày càng tăng. Cụ thể, năm 2017 Sở đã cấp 4.887 lượt hồ sơ, năm 2018 cấp 6.654 lượt hồ sơ. Riêng từ 1.1.2019 đến ngày 31.5.2019, Sở Tư pháp đã cấp 3.187 lượt hồ sơ LLTP, Trong đó, 2.233 lượt yêu cầu cấp phiếu LLTP số 1; 954 lượt yêu cầu cấp phiếu LLTP số 2.

Để có được kết quả như trên, thời gian qua, Sở Tư pháp đã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, quán triệt Luật Lý lịch tư pháp và các văn bản hướng dẫn thi hành nhằm nâng cao sự nhận thức của công chức, viên chức và sự hiểu biết của người dân; tăng cường công tác xây dựng cơ sở dữ liệu LLTP; xây dựng quy chế phối hợp giữa các ngành có liên quan; triển khai giải pháp “Kiềng ba chân” trong cấp phiếu LLTP; phối hợp với Trung tâm LLTPQG- Bộ Tư pháp trong việc triển khai Quy chế phối hợp số 02/QCPH-TTLLTPQG-C53 và pháp luật về LLTP.

Bên cạnh đó, thực hiện Quyết định số 19/QĐ-TTg ngày 8.1.2015 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án thí điểm cấp phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp phiếu LLTP trực tuyến, Sở Tư pháp đã tham mưu UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1418 ngày 8.6.2016 về kế hoạch triển khai đăng ký cấp phiếu LLTP qua dịch vụ bưu chính, đăng ký cấp phiếu LLTP trực tuyến trên địa bàn tỉnh.

Việc cấp phiếu LLTP qua đường bưu điện giúp đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính và tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong lĩnh vực LLTP, tạo thuận lợi cho cá nhân, cơ quan, tổ chức có yêu cầu cấp phiếu. Từ 1.1.2019 đến ngày 31.5.2019, đã 685 lượt hồ sơ đăng ký cấp phiếu LLTP qua dịch vụ công trực tuyến và bưu chính.

CÒN NHIỀU BẤT CẬP

Mặc dù khẳng định phiếu LLTP đã thực sự đi vào cuộc sống và mang lại nhiều kết quả tích cực, nhưng theo Sở Tư pháp, thủ tục cấp phiếu, phương thức nộp hồ sơ và trả kết quả cấp phiếu theo quy định còn bất cập, chưa thuận tiện trong thực tiễn.

Theo quy định tại khoản 4, Điều 70 Bộ luật Hình sự năm 2015, cơ quan quản lý cơ sở dữ liệu LLTP có trách nhiệm cập nhật thông tin về tình hình án tích của người bị kết án; và khi có yêu cầu thực hiện cấp phiếu LLTP xác nhận không có tiền án nếu có đủ điều kiện xoá án tích (tức thực hiện xoá án tích cho những người bị kết án nhưng không thuộc các tội quy định tại Chương XIII và XXVI Bộ luật Hình sự).

Với quy định trên thì hiện số lượng yêu cầu cấp phiếu LLTP để thực hiện xoá án tích ngày càng tăng, trong khi để xác minh điều kiện đương nhiên xoá án tích lại rất phức tạp và mất rất nhiều thời gian (phải gửi xác minh thông tin đến nhiều cơ quan, không những các cơ quan trong tỉnh mà nhiều trường hợp phải gửi xác minh cả cơ quan ngoài tỉnh, nếu các cơ quan không trả lời thì phải xác minh trực tiếp theo như hướng dẫn của Bộ Tư pháp).

Phương thức nhận và trả kết quả LLTP qua dịch vụ bưu chính, trực tuyến là phương thức mới, người dân chưa quen, đa số người dân đều có tâm lý nộp và nhận kết quả trực tiếp cho “chắc chắn”, nên số lượng người dân thực hiện phương thức này chưa nhiều. Ngoài ra, quy định của việc trả phiếu LLTP số 2 là chỉ được giao tận tay cho người yêu cầu cấp phiếu, không được giao cho người uỷ quyền nhận.

Vì vậy, trong rất nhiều trường hợp, người yêu cầu cấp phiếu không ở nhà, nhân viên bưu điện phải đi lại rất nhiều lần. Việc người dân gửi hồ sơ qua dịch vụ bưu chính, nhưng hồ sơ có sai sót, nên phải chuyển lại hồ sơ. Đây cũng chính là nguyên nhân mà người dân, nhất là ở khu vực xa trung tâm, chưa “mặn mà” với dịch vụ cấp phiếu LLTP qua hệ thống bưu chính.

Việc trả kết quả yêu cầu cấp phiếu LLTP số 1 qua dịch vụ bưu chính còn chưa được chặt chẽ, đúng quy định. Khi trả kết quả cấp phiếu LLTP số 1, có những trường hợp người nhà không phải là cha, mẹ, vợ, chồng theo quy định của Luật Lý lịch tư pháp và không được uỷ quyền nhưng bưu chính vẫn cho ký nhận thay. Bên cạnh đó, tình trạng lạm dụng yêu cầu cấp phiếu LLTP số 2 ngày càng gia tăng nhưng chưa có giải pháp khắc phục.

Để giảm thiểu khó khăn cho người dân khi yêu cầu cấp phiếu LLTP, Sở Tư pháp kiến nghị, đề xuất cần phải có sự phối hợp tích cực của nhiều ngành để giảm thời gian tra cứu xác minh, nhất là đối với nhưng hồ sơ xoá án tích. Ngoài ra, cần sửa đổi một số quy định của Luật Lý lịch tư pháp năm 2009, vì hiện nay, có nhiều điểm không còn phù hợp với tình hình thực tế và các quy định của pháp luật có liên quan như Bộ luật Hình sự năm 2015, Bộ luật Tố tụng hình sự...

THIÊN DI