Xã đoàn Thái Bình (huyện Châu Thành) phối hợp Công an xã tham quan mô hình phát triển kinh tế của một trường hợp được hỗ trợ vốn.

Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg ngày 17.8.2023 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù là chính sách hỗ trợ đầu tiên cụ thể tạo điều kiện cho người chấp hành xong án phạt tù được tiếp cận với vốn vay ưu đãi để học nghề, sản xuất kinh doanh, tạo lập cuộc sống; khuyến khích các doanh nghiệp, hợp tác xã, cơ sở sản xuất kinh doanh sử dụng lao động là người chấp hành xong án phạt tù.

Đây là một chính sách hết sức nhân văn, nhân đạo của Đảng và Nhà nước, giúp người chấp hành xong án phạt tù hoàn lương, tái hoà nhập cộng đồng, xoá bỏ mặc cảm, vươn lên trong cuộc sống.

Giúp những người hoàn lương

Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg có hiệu lực từ ngày 10.10.2023 gồm 16 điều và 2 mẫu biểu, trong đó quy định cụ thể về đối tượng thụ hưởng, điều kiện vay vốn, phương thức cho vay, mức vốn vay, thời hạn vay vốn, lãi suất cho vay…

Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg quy định 2 nhóm đối tượng được vay vốn gồm người chấp hành xong án phạt tù đã được cấp giấy chứng nhận chấp hành xong án phạt tù và người được đặc xá đã được cấp giấy chứng nhận đặc xá; cơ sở sản xuất kinh doanh (bao gồm doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, tổ hợp tác, hộ kinh doanh) có sử dụng lao động là người chấp hành xong án phạt tù. 

Cụ thể, người chấp hành xong án phạt tù được vay tối đa 4 triệu đồng/tháng/người đối với vay vốn để đào tạo nghề và tối đa 100 triệu đồng/người đối với vay vốn để sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm.

Người chấp hành xong án phạt tù cần chấp hành tốt các quy định của pháp luật, không tham gia các tệ nạn xã hội và có nhu cầu vay vốn thì sẽ được công an cấp xã lập danh sách và được UBND cấp xã xác nhận. Thời gian kể từ khi chấp hành xong án phạt tù đến thời điểm vay vốn tối đa là 5 năm.

Còn với cơ sở sản xuất, kinh doanh có sử dụng tối thiểu 10% tổng số lao động là người chấp hành xong án phạt tù, có nhu cầu và có phương án vay vốn được UBND cấp xã xác nhận, có thể vay lên đến 2 tỷ đồng/dự án và không quá 100 triệu đồng/người lao động tại cơ sở sản xuất kinh doanh.

Quyết định cũng nêu rõ người chấp hành xong án phạt tù và cơ sở sản xuất kinh doanh quy định ở trên phải thuộc trường hợp không còn dư nợ tại Ngân hàng Chính sách xã hội (CSXH) đối với các chương trình tín dụng khác có cùng mục đích sử dụng vốn vay để đào tạo nghề và sản xuất, kinh doanh, tạo việc làm theo quy định của pháp luật thì mới đủ điều kiện để vay vốn. Mức lãi suất cho vay bằng lãi suất cho vay đối với hộ nghèo quy định theo từng thời kỳ; lãi suất nợ quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay.

Ông Hồ Văn Khanh- Phó Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết, tín dụng đối với người chấp hành xong án phạt tù là một chính sách rất mới, nhân văn và có ý nghĩa đối với công tác bảo đảm an ninh trật tự và nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Đây là lần đầu tiên có một cơ chế rất cụ thể, tạo điều kiện cho gia đình hoặc người chấp hành xong án phạt tù được tiếp cận, vay vốn ưu đãi từ NHCSXH để học nghề, sản xuất kinh doanh, sớm ổn định cuộc sống, tái hoà nhập cộng đồng, góp phần làm giảm tỷ lệ tội phạm, bảo đảm trật tự an toàn xã hội.

Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh phối hợp ngành Công an, các tổ chức chính trị xã hội nhận uỷ thác và UBND cấp xã rà soát các đối tượng có nhu cầu và đủ điều kiện vay vốn để xây dựng kế hoạch cho vay năm 2023 và giai đoạn 2024-2026; đồng thời, lập danh sách để kịp thời giải ngân đến đối tượng thụ hưởng. Phối hợp với các cơ quan có liên quan tuyên truyền, phổ biến cũng như tổ chức tập huấn, hướng dẫn về chính sách vay cho người chấp hành xong án phạt tù theo Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg đến các cấp, ngành và người dân.

Phòng Cảnh sát Thi hành án hình sự và Hỗ trợ tư pháp, Công an tỉnh cho biết, để thống nhất thực hiện có hiệu quả Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg, Bộ Công an yêu cầu trong thời hạn 5 ngày đầu tháng, Công an cấp xã tiến hành rà soát toàn bộ người chấp hành xong án phạt tù trên địa bàn để lập danh sách những người đủ điều kiện vay vốn và chuyển cho Ngân hàng CSXH nơi cho vay làm căn cứ cho vay; đồng thời gửi cơ quan thi hành án hình sự Công an cấp huyện theo dõi. Do vậy, người chấp hành xong án phạt tù có nhu cầu vay vốn có thể trình bày nguyện vọng với UBND hoặc Công an cấp xã để đưa vào danh sách.

Làm lại cuộc đời nhờ nguồn vốn chính sách

Ngay khi Quyết định số 22/2023/QĐ-TT có hiệu lực, Chi nhánh NHCSXH tỉnh đã chủ động phối hợp với Công an, chính quyền địa phương và tổ chức chính trị - xã hội nhận uỷ thác các cấp tổ chức triển khai cho vay được 4 trường hợp chấp hành xong án phạt tù, với tổng số tiền là 250 triệu đồng.

Anh L.H.A (sinh năm 1990, ngụ thị trấn huyện Tân Biên) chấp hành xong án phạt tù tháng 5.2022. Vừa qua, anh đã được NHCSXH giải ngân số tiền 100 triệu đồng, với mục đích làm rẫy, phát triển kinh tế gia đình.

“Nhiều người thấy tôi “có án” và mới “ra tù” họ ngại không dám cho vay, nhưng nhờ Ngân hàng CSXH hỗ trợ cho những người lầm lỡ như chúng tôi được vay lãi suất thấp để làm ăn, có cơ hội làm lại cuộc đời. Tôi sẽ cố gắng tu chí làm ăn” - anh A chia sẻ.

Anh T.N.X (sinh năm 1985, ngụ ấp Hoà Đông A, xã Hoà Hiệp, huyện Tân Biên) cũng là một trong những người được giải ngân nguồn vốn vay này. Theo Công an xã Hoà Hiệp, sau khi ra tù từ tháng 2.2022, anh X trở về địa phương sinh sống với gia đình, tu chí làm ăn, chấp hành tốt các quy định của pháp luật, không tham gia các tệ nạn xã hội. Ngoài ra, để hỗ trợ cho người chấp hành xong án phạt tù được thuận lợi trong việc vay vốn, Công an xã đã rà soát, lập danh sách 22 trường hợp đủ điều kiện vay vốn theo quy định.  

“Nhờ sự giúp đỡ kịp thời từ chính quyền địa phương, Ngân hàng CSXH, tôi được tiếp cận với chính sách tín dụng cho người chấp hành xong án phạt tù hoàn lương nên mạnh dạn vay vốn làm ăn. Đây là nguồn lực tiếp thêm sức mạnh để tôi cố gắng vươn lên. Từ khoản vốn vay này, tôi sẽ cải tạo 6 ha đất rẫy của gia đình để trồng mì, mua cây keo giống”- anh X nói.

Về phối hợp giám sát thực hiện vay vốn, đại diện Phòng Cảnh sát thi hành án hình sự và hỗ trợ tư pháp cho hay, Cơ quan Thi hành án hình sự Công an cấp tỉnh, huyện phối hợp với Ngân hàng CSXH cùng cấp để theo dõi, giám sát sử dụng vốn vay đối với người chấp hành xong án phạt tù và cơ sở sản xuất kinh doanh có sử dụng lao động là người chấp hành xong án phạt tù.

Công an cấp xã trong quá trình quản lý, giám sát, giáo dục, giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù thường xuyên theo dõi, nắm tình hình, chủ động, kịp thời cung cấp thông tin cho Ngân hàng CSXH.

Ông Hồ Văn Khanh- Phó Giám đốc Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh cho biết thêm, để bảo đảm người vay sử dụng vốn hiệu quả, đúng mục đích, ngoài việc kiểm tra mục đích sử dụng vốn trong thời gian 30 ngày kể từ ngày giải ngân, ngân hàng và tổ chức chính trị - xã hội nhận uỷ thác thường xuyên kiểm tra, giám sát nhằm đôn đốc người vay thực hiện đúng và đầy đủ những cam kết trong hợp đồng tín dụng.

Đồng thời, Chi nhánh Ngân hàng CSXH phối hợp với các cơ quan có liên quan tuyên truyền, phổ biến chính sách cho vay đối với người chấp hành xong án phạt tù đến các cấp, ngành thực hiện và giám sát.

Để triển khai Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg có hiệu quả, minh bạch, đúng quy định pháp luật, thực sự đi vào đời sống, thời gian tới, Chi nhánh Ngân hàng CSXH tỉnh tiếp tục phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức tuyên truyền; thường xuyên phối hợp với ngành Công an, các tổ chức chính trị xã hội nhận uỷ thác và UBND cấp xã rà soát các trường hợp người chấp hành xong án phạt tù có nhu cầu và đủ điều kiện vay vốn để cho vay.

Bên cạnh đó, phối hợp với Công an tỉnh, Sở Tài chính tham mưu HĐND tỉnh, UBND tỉnh bố trí nguồn vốn ngân sách địa phương uỷ thác sang Ngân hàng CSXH để cho vay. Phối hợp với Công an tỉnh tham mưu UBND tỉnh sơ kết, tổng kết việc thực hiện Quyết định số 22/2023/QĐ-TTg; báo cáo những khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện cho vay để có hướng xử lý kịp thời; biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong tổ chức thực hiện Quyết định này.

Thiên Di