Theo Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu, quá cảnh hàng hóa; xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh người và phương tiện vận tải qua biên giới trong 6 tháng đầu năm 2020 giảm nhiều so với cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân chủ yếu do ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh Covid-19 và việc triển khai áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ đối với phương tiện, hành khách xuất nhập cảnh của các lực lượng chức năng trong công tác phòng, chống dịch bệnh Covid-19, nên lưu lượng hàng hóa xuất nhập khẩu giảm đáng kể.

6 tháng đầu năm, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu trên 4,5 tỷ USD, trong đó xuất khẩu đạt gần 2,6 tỷ USD, nhập khẩu đạt trên 1,9 tỷ USD; số lượng phương tiện vận tải xuất nhập cảnh qua cửa khẩu là 16.543 lượt (trong đó xuất cảnh là 12.238 lượt, nhập cảnh 12.285 lượt); số lượng hành khách xuất nhập cảnh là 386.021 lượt (trong đó xuất cảnh 194.606 lượt; nhập cảnh 191.415 lượt).

Lực lượng Quản lý thị trường Tây Ninh bắt quả tang 1 vụ buôn lậu hàng điện tử đã qua sử dụng.

Do ảnh hưởng của tình hình dịch bệnh Covid-19 và việc triển khai áp dụng các biện pháp kiểm soát chặt chẽ trên các tuyến biên giới của các lực lượng chức năng nên tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới trong thời gian qua giảm nhiều. Mặt hàng nhập lậu chủ yếu là rượu, bia, nước uống có ga, mỹ phẩm, phụ tùng ô tô, hàng điện tử, xe đạp, đường cát, nguyên liệu ngành may mặc, hàng nông sản, gỗ tạp…

Đối tượng buôn lậu chủ yếu là cư dân biên giới qua lại mua bán, trao đổi hàng hóa; một bộ phận là các đầu nậu chuyên mua gom hàng của cư dân biên giới; tài xế, phụ xế và một bộ phận hành khách xuất nhập cảnh trên các phương tiện vận tải liên vận.

Các đối tượng buôn lậu sử dụng phương thức, thủ đoạn chia nhỏ rồi hàng vận chuyển theo các đường mòn, lối mở dọc hai bên cánh gà cửa khẩu; cất giấu hàng lậu trên phương tiện vận tải vận chuyển vào Việt Nam tiêu thụ; lợi dụng hành khách xuất nhập cảnh mang hộ hàng hóa trong định mức miễn thuế; gia cố mô tô, xe buýt, xe đầu kéo để giấu hàng lậu.

Riêng tại khu vực cửa khẩu Mộc Bài, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới vẫn còn với tính chất nhỏ lẻ; chủ yếu là các tài xế, phụ xế và một bộ phận hành khách xuất nhập cảnh lợi dụng tiêu chuẩn hành lý, chẻ nhỏ hàng hóa hoặc cất giấu trên các phương tiện vận tải liên vận rồi đưa vào Việt Nam tiêu thụ; một số đối tượng lợi dụng loại hình quá cảnh khi xuất khẩu hàng hóa sang Campuchia, sau đó tập kết hàng tại khu vực biên giới và tổ chức vận chuyển vào Việt Nam qua các đường mòn, lối mở...

Lưu lượng hành khách, phương tiện vận tải xuất nhập cảnh và hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu giảm kể từ nửa cuối tháng 3.2020, khi Chính phủ yêu cầu tạm ngưng xuất nhập cảnh đối với hành khách và phương tiện chở khách do dịch bệnh Covid-19, lượng xe tải, xe container vận chuyển hàng hóa giảm 50% so với cùng kỳ năm 2019.

Tại khu vực các cửa khẩu Xa Mát, Kà Tum, Phước Tân, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới giảm đáng kể do các lực lượng chức năng trên địa bàn tăng cường chốt chặn tất cả đườg mòn, lối mở qua lại biên giới.

Theo Ban Chỉ đạo 389 tỉnh, hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng giả, hàng kém chất lượng, vi phạm quyền sở hữu trí tuệ thời gian gần đây phát sinh chủ yếu là nguyên liệu, vật tư phục vụ cho hoạt động sản xuất hàng để xuất khẩu, hàng gia công; các doanh nghiệp vận tải lợi dụng loại hình quá cảnh để vận chuyển hàng giả nhãn mác, hàng hóa xâm phạm sở hữu trí tuệ, khai sai tên hàng, số lượng thực tế trên tờ khai, không có giấy chứng nhận chuyên ngành của cơ quan có thẩm quyền đối với mặt hàng có nguồn gốc từ động vật quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam.

Bên cạnh đó, tình hình mua bán, vận chuyển trái phép chất ma tuý diễn ra tương đối phức tạp do ma túy là loại hàng gọn nhẹ, dễ cất giấu, lợi nhuận cao, các đối tượng có thể cất giấu trong người, phương tiện hoặc để lẫn trong hàng hóa gây khó khăn cho việc kiểm tra, phát hiện, bắt giữ. Ngoài ra, các đối tượng lợi dụng các khu vực đường mòn, lối mở hai bên cánh gà cửa khẩu, nơi có ít lực lượng chống buôn lậu canh gác để vận chuyển ma túy từ Campuchia về Việt Nam.

Khu vực Cửa khẩu Mộc Bài vẫn còn diễn ra tình trạng vận chuyển hàng hóa trái phép qua biên giới.

Trong 6 tháng đầu năm, lực lượng chức năng và Ban Chỉ đạo 389 các huyện, thị xã, thành phố phát hiện và bắt giữ 667 vụ/350 đối tượng, tang vật vi phạm trị giá khoảng 133.717 triệu đồng. Hàng hóa vi phạm chủ yếu: ma túy 19kg; thuốc lá điếu 320.497 bao; đường cát 11.188 kg; túi xách 1.199 cái; mỹ phẩm 4.486 đơn vị sản phẩm; đồng hồ 83 cái;…

Các lực lượng chức năng đã xử lý vi phạm hành chính tổng cộng 406 vụ. Tổng số tiền thu nộp vào ngân sách  8.349,35 triệu đồng. Trong đó phạt tiền 5.675,05 triệu đồng; tiền phạt bổ sung 1.482 triệu đồng; tiền bán hàng thanh lý 1.192,3 triệu đồng. Trị giá hàng hóa tịch thu trong kỳ ước khoảng 7.790,708 triệu đồng. Đồng thời các lực lượng chức năng đã khởi tố 20 vụ án hình sự với 28 đối tượng về hành vi buôn bán hàng cấm.

Ban Chỉ đạo 389 tỉnh nhận định, trong 6 tháng còn lại năm 2020, tình hình buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới tiếp tục diễn biến phức tạp, gia tăng mạnh về số lượng, tinh vi về phương thức hoạt động.

Do đó các sở, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố cần đẩy mạnh công tác phối hợp trong nội bộ và các ngành liên quan để trao đổi thông tin, phối hợp tổ chức lực lượng đấu tranh, triệt phá các đường dây, ổ nhóm buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả diễn ra trên tuyến, địa bàn, đơn vị, lĩnh vực phụ trách.

Đồng thời các lực lượng chức năng (Công an, Hải quan, Biên phòng, Quản lý thị trường, Ban Chỉ đạo 389 các huyện, thị xã, thành phố…) căn cứ chức năng, nhiệm vụ và địa bàn quản lý triển khai thực hiện Kế hoạch chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả năm 2020.

Thế Nhân