Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhiều lần tấn công Cục Dự trữ Liên bang (Fed) trên Twitter, yêu cầu mức lãi suất thấp hơn để thúc đẩy nền kinh tế quốc gia. Theo một nghiên cứu mới công bố của Cục nghiên cứu kinh tế quốc gia (NBER) nước này, động thái này thực sự mang lại hiệu quả.

Cụ thể, NBER chỉ ra rằng, những dòng tweet của tổng thống đã đẩy cao kỳ vọng của thị trường về việc lãi suất sẽ giảm mạnh. Điều này đã tác động đến quyết định của Fed. Nói cách khác, các chuyên gia cho rằngTrump đang chơi trò 'đấm bốc' vào ngân hàng trung ương để đạt được các chính sách mà ông muốn.

"Chúng tôi có bằng chứng cho thấy những người tham gia thị trường tin rằng Fed sẽ chịu khuất phục trước áp lực chính trị từ tổng thống, điều này gây ra mối đe dọa đáng kể đối với sự độc lập của ngân hàng trung ương", các nhà nghiên cứu từ Đại học Duke và Trường Kinh doanh London nhận định.

Quốc hội Mỹ vốn thiết kế nên Fed với khả năng không bị can thiệp chính trị ngắn hạn. Sự độc lập đó được cho là mang lại cơ quan này sự linh hoạt để làm những gì tốt nhất cho nền kinh tế, bất kể điều đó có thể ảnh hưởng đến cuộc bầu cử tiếp theo như thế nào.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Fed Jerome Powell. Ảnh: The New York Times

Từ năm ngoái, ông Trump đã liên tục mắng Chủ tịch Fed Jerome Powell vì đã tăng mạnh lãi suất. Tổng thống đã so sánh Powell với một 'tay golf không có thể đánh putt (kỹ thuật gạt bóng)' và thậm chí còn gọi ông là 'kẻ thù lớn hơn' so với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

"Tổng thống muốn có một vật tế thần nếu nền kinh tế tồi tệ. Ông ấy đang chuẩn bị trường hợp đó cho cử tri của mình", Narayana Kocherlakota - Cựu chủ tịch Fed nói với CNN Business.

Bằng các thuật toán kiểm tra dữ liệu tương lai của các quỹ sau những dòng tweet chỉ trích Fed của Trump, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng trên thị trường rằng tổng thống 'ảnh hưởng đến kỳ vọng về chính sách tiền tệ'.

Các nhà nghiên cứu phát hiện, các dòng tweet của Trump khiến mức lãi suất mà thị trường dự báo giảm thêm 0,1 điểm phần trăm. Con số nghe có vẻ nhỏ nhưng nó thực sự lớn vì thường mỗi lần Fed chỉ giảm lãi suất 0,25 điểm phần trăm.

Fed giám sát chặt chẽ kỳ vọng của thị trường về biến động lãi suất. Ngân hàng trung ương không bao giờ muốn làm các nhà đầu tư hoàn toàn bất ngờ để tránh gây hỗn loạn nền kinh tế.

Chẳng hạn, Goldman Sachs và những đơn vị khác đã lập luận vào tháng 6 rằng Fed không có lựa chọn nào khác ngoài việc hạ lãi suất vì Phố Wall rất kỳ vọng điều đó, nếu không muốn thị trường bị sốc. Kết quả, Fed hạ lãi suất vào tháng 7/2019, lần đầu tiên kể từ năm 2008, và thêm lần nữa trong tháng này.

"Các phát hiện của chúng tôi cho thấy những người tham gia thị trường tin rằng sự độc lập của ngân hàng trung ương bị xói mòn đáng kể và dai dẳng", các nhà nghiên cứu của NBER bình luận.

Tuy nhiên, cũng có quan điểm khác. Kocherlakota, cựu quan chức Fed, nói nghiên cứu này không cung cấp đủ bằng chứng cho thấy Trump đang đe dọa sự độc lập của Fed. Ví dụ, ông lưu ý rằng kỳ vọng lạm phát, cả từ công chúng và các nhà đầu tư, vẫn được chế ngự.

"Nếu tổng thống thực sự đe dọa độc lập của Fed, chúng ta sẽ thấy cơ quan này đang mất kiểm soát kỳ vọng lạm phát", ông Kocherlakota, hiện là giáo sư kinh tế tại Đại học Rochester, nói. Trong khi đó, Nhà Trắng và Fed từ chối bình luận về bản nghiên cứu.

Fed đang quyết liệt bảo vệ sự độc lập của mình trong kỷ nguyên của Trump. Tuần trước, ông Powell từ chối trả lời một tweet của tổng thống gọi các quan chức Fed là 'những người đần độn'.

"Tôi tiếp tục tin rằng sự độc lập của Fed khỏi kiểm soát chính trị trực tiếp đã phục vụ công chúng tốt thời gian qua", ông Powell nói thêm rằng Fed "sẽ tiếp tục tiến hành chính sách tiền tệ mà không quan tâm đến các cân nhắc chính trị" bằng cách tập trung vào "sự kiện, bằng chứng và phân tích khách quan".

Vào tháng 8, bốn cựu giám đốc của Fed đã viết một cảnh báo rằng sự xói mòn tính độc lập của ngân hàng trung ương sẽ làm suy yếu thị trường tài chính và gây thiệt hại cho nền kinh tế Mỹ.

Nguồn VNE (theo CNN)