Thông tư 24/2023/TT-BCA của Bộ Công an có hiệu lực từ ngày 15.8 có nhiều điểm mới về quy trình cấp, đăng ký, thu hồi biển số ô tô, xe máy. Theo đó, biển số ô tô, xe máy sẽ được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe.

Công an xã kiểm tra phương tiện trước khi cấp biển số. Ảnh minh hoạ

Thị trường chuyển nhượng xe cũ biển số đẹp sôi động

Càng gần đến ngày quy định mới có hiệu lực, thị trường mua bán phương tiện có biển số đẹp càng trở nên “nóng” hơn. Một người chơi biển số xe đẹp lâu năm, anh Đỗ Trung Hiếu, ngụ huyện Gò Dầu cho biết, hiện trong bộ sưu tập phương tiện của anh có nhiều xe mang biển số đẹp loại “tam hoa, tứ quý”. Những ngày gần đây, nhận được nhiều cuộc gọi trả giá cho các biển số xe nhưng anh vẫn đang nghe ngóng xem quy định mới cụ thể như thế nào, sau đó mới đưa ra quyết định.

Còn theo anh V.Q.H, một thương lái chuyên thu mua xe máy tại thị xã Hoà Thành, nhu cầu “săn” những chiếc xe mang biển số đẹp để sang tên trước khi thông tư mới chính thức có hiệu lực tăng lên từng ngày. Trên các diễn đàn trao đổi, hoạt động mua bán xe biển đẹp cũng trở nên sôi nổi hơn. Những chiếc xe đời cũ có biển đẹp được mọi người săn đón nhiều nhất. Thậm chí, các cuộc đấu giá biển số xe đẹp được tổ chức trực tuyến trên các diễn đàn.

Ông T.V- đang tìm kiếm xe biển số đẹp kiểu “ngũ quý” hay “số tiến lên” để đăng ký trước ngày Thông tư 24/2023/TT-BCA có hiệu lực- cho biết: “Việc sử dụng một chiếc xe biển số đẹp giúp tôi cảm thấy tự tin và hãnh diện hơn. Tôi sẵn sàng bỏ ra số tiền lớn hơn giá trị chiếc xe để có được biển số đẹp theo mình suốt đời”.

Theo một số người có sở thích sưu tầm biển số đẹp, hiện nay, trên các sàn mua bán xe máy, ô tô cũ có nhiều trường hợp rao bán xe biển đẹp với giá cao. Tuy nhiên, người mua cũng nên cẩn thận trong giao dịch, không nên chuyển tiền đặt cọc trước vì một số đối tượng có thể sử dụng kỹ thuật photoshop để chỉnh sửa biển số hoặc lừa nhận cọc rồi biến mất.

Từng bị lừa mất 2 triệu đồng tiền đặt cọc chiếc xe máy mang biển “số tiến lên” khá đẹp, anh Q, ngụ thị trấn Châu Thành cho biết, khoảng giữa tháng 7, anh lướt mạng xã hội thấy một bài đăng rao bán xe SH biển số đẹp, khá ưng ý nên anh nhắn tin cho người bán.

Do bận công việc, anh hẹn người bán khoảng 2 ngày sau đến làm thủ tục nhưng người này yêu cầu anh phải đặt cọc trước 10 triệu đồng để giữ xe, nếu không sẽ bán cho người khác. Sau khi thoả thuận, anh Q chuyển trước cho người bán 2 triệu đồng tiền cọc.

Nhận tiền, người bán xoá bài rao bán xe đồng thời chặn liên lạc với anh Q. Theo anh Q, số tiền cọc không lớn nhưng là bài học cho bản thân, anh khuyến cáo mọi người có sở thích sưu tầm biển số đẹp nên đến tận nơi xem xét, chỉ chuyển tiền khi thực hiện ký hợp đồng mua bán tại văn phòng công chứng.

Đối với xe của tổ chức, biển số xe được quản lý theo mã định danh điện tử của tổ chức do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập. Ảnh minh hoạ

Những điều cần biết về biển số xe định danh

“Biển số định danh có phải là mã định danh cá nhân của chủ xe”; “mỗi người được đăng ký bao nhiêu biển”; “khi bán xe có được giữ lại biển số định danh”... là những thắc mắc của người dân xoay quanh quy định mới tại Thông tư 24/2023/TT-BCA.

Thượng tá Nguyễn Thị Hạnh- Phó trưởng Phòng Cảnh sát giao thông, Công an tỉnh cho biết, biển số định danh là biển số xe được cấp và quản lý theo mã định danh của chủ xe; có ký hiệu, seri biển số, kích thước của chữ và số, màu biển số theo quy định của Thông tư số 24.

Nói một cách dễ hiểu thì biển số định danh vẫn được cấp giống như trước đây, nhưng khác về cách quản lý (biển số xe sẽ được quản lý theo mã định danh của người được cấp biển số). Thông tư 58/2020/TT-BCA quy định biển số gắn theo xe; còn Thông tư 24/2023/TT-BCA quy định biển số gắn theo người (mã định danh của chủ xe).

Về việc quản lý xe theo biển số định danh, đối với chủ xe là công dân Việt Nam thì biển số xe được quản lý theo số định danh cá nhân. Đối với chủ xe là người nước ngoài thì biển số xe được quản lý theo số định danh của người nước ngoài do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập hoặc số thẻ thường trú, số thẻ tạm trú hoặc số chứng minh thư khác do cơ quan có thẩm quyền cấp.

Đối với xe của tổ chức thì biển số xe được quản lý theo mã định danh điện tử của tổ chức do hệ thống định danh và xác thực điện tử xác lập; trường hợp chưa có mã định danh điện tử của tổ chức thì quản lý theo mã số thuế hoặc quyết định thành lập.

Trường hợp xe hết niên hạn sử dụng, hư hỏng hoặc chuyển quyền sở hữu xe thì biển số định danh của chủ xe được cơ quan đăng ký thu hồi và cấp lại khi chủ xe đăng ký xe khác. Trường hợp chủ xe chuyển trụ sở, nơi cư trú từ tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương này sang tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương khác thì được giữ lại biển số định danh đó (không phải đổi biển số xe).

Việc quản lý biển số theo mã định danh chỉ thực hiện với biển 5 số, bao gồm cả ô tô và xe máy. Biển số vẫn được cấp cho người dân theo quy trình như hiện nay, chỉ khác về cách quản lý, trước đây xe nào biển số đó, còn theo quy định mới thì người nào biển số đó, biển số đi theo người chứ không theo xe (qua mã định danh của chủ xe). Về thủ tục đăng ký xe có khác hơn so với trước đây, khi tiếp nhận hồ sơ đăng ký phải chụp ảnh xe; chụp số máy, số khung scan trên hệ thống đăng ký xe.

Đối với trường hợp 1 người đăng ký nhiều xe, thông tư quy định không giới hạn số lượng biển số định danh của mỗi người, 1 người có thể sở hữu cùng lúc nhiều biển số xe ô tô, xe máy, mỗi biển sẽ gắn với 1 xe. Nếu 1 người có nhiều xe nhiều biển thì tất cả đều được gắn với mã định danh của chủ xe đó.

Khi cấp và quản lý biển số xe theo mã số định danh cá nhân của 1 người thì biển số định danh được giữ lại cho chủ xe trong thời hạn 5 năm, kể từ ngày làm thủ tục thu hồi; quá thời hạn trên, nếu chủ xe không mua xe khác để đăng ký, cơ quan đăng ký sẽ chuyển biển số định danh đó vào kho biển số để cấp cho chủ xe khác theo quy định.

Ví dụ chủ xe có 4 phương tiện (biển số 5 số), đã bán và làm thủ tục thu hồi biển số định danh 2 xe, khi chủ xe mua xe thứ 5 thì được chọn 1 trong 2 biển số xe đã làm thủ tục thu hồi trước đó. Như vậy, với quy định mới này thì chủ phương tiện có thể đổi phương tiện nhưng biển số xe vẫn giữ nguyên.

Trường hợp chủ xe sử dụng biển số đấu giá, tổ chức, cá nhân trúng đấu giá biển số xe ô tô được lựa chọn đăng ký, cấp biển số trúng đấu giá tại Phòng Cảnh sát giao thông nơi chủ xe có trụ sở, cư trú hoặc tại Phòng Cảnh sát giao thông quản lý biển số xe ô tô trúng đấu giá đó.

Phòng Cảnh sát giao thông sẽ đăng ký, quản lý đối với biển số xe trúng đấu giá. Theo thông tư mới của Bộ Công an, chủ xe phải giữ lại biển số định danh khi chuyển nhượng xe. Riêng biển số trúng đấu giá là trường hợp duy nhất được áp dụng chuyển nhượng xe kèm theo biển số như hiện nay. Việc quản lý đăng ký cấp biển số trúng đấu giá tương tự như quản lý đăng ký cấp biển số định danh.

Để thực hiện quy định mới đạt hiệu quả, Phòng Cảnh sát giao thông đã tham mưu Ban Giám đốc Công an tỉnh xây dựng kế hoạch tổ chức triển khai, tập huấn đối với cán bộ, chiến sĩ trực tiếp làm công tác đăng ký xe trên địa bàn tỉnh (Phòng Cảnh sát giao thông, Công an cấp huyện và cấp xã). Đơn vị chuẩn bị các trang thiết bị cần thiết phục vụ tốt cho công tác đăng ký xe như máy vi tính, máy in, máy chụp ảnh, máy scan màu…

Việc đăng ký, cấp biển số định danh là điểm mới, trọng tâm của Thông tư 24 nhằm bảo đảm quản lý xe đăng ký chính chủ, quy định trách nhiệm của chủ xe phải khai báo, làm thủ tục thu hồi, đăng ký sang tên khi chuyển quyền sở hữu xe; là quy định bước đầu để tiến tới cấp đăng ký xe điện tử, tạo thuận lợi trong việc tích hợp với ứng dụng định danh điện tử VNeID, người dân không phải mang nhiều loại giấy tờ khi tham gia giao thông cũng như thực hiện thủ tục hành chính, hoặc giao dịch trên môi trường điện tử, giảm thời gian và chi phí đi lại của người dân nhưng vẫn bảo đảm thông tin chính xác, nhanh chóng và hiệu quả.

Việc cấp biển số định danh, quản lý theo mã định danh của chủ xe giúp cơ quan Nhà nước trong công tác quản lý được chặt chẽ, nhanh chóng, thuận lợi, giảm thiểu nguồn nhân lực, tiết kiệm thời gian, chi phí lưu trữ, góp phần thực hiện có hiệu quả chuyển đổi số quốc gia.

Phương Thảo - Minh Dương