Hội Nhà báo Việt Nam chủ trì tổ chức hội nghị “Báo chí với công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong thời kỳ chuyển đổi số” tại thành phố Mỹ Tho, tỉnh Tiền Giang hôm 27.10

Ngày 22.10.2018, Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Tại Đại hội lần thứ XIII, Đảng tái khẳng định: “Nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng, tạo sự thống nhất trong Đảng, đồng thuận trong xã hội; coi trọng hơn nữa công tác đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch”.

Nhận diện

Phủ nhận giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin là hoạt động nhất quán của các thế lực thù địch chống phá sự nghiệp cách mạng của các nước xã hội chủ nghĩa, trong đó có Việt Nam. Cách thức phủ nhận hết sức bài bản: đi từ thấp đến cao, từ riêng lẻ đến những vấn đề căn bản, cốt lõi, từ chỗ phủ nhận một số luận điểm đi đến phủ nhận toàn bộ phép biện chứng duy vật - linh hồn của chủ nghĩa Mác - Lênin. Phương thức, mục tiêu của họ là biên soạn, tán phát tài liệu, tác phẩm mang đậm màu sắc chính trị phản động, nhằm chứng minh sự lỗi thời, sự suy tàn của chủ nghĩa Mác - Lênin.

Họ khẳng định chủ nghĩa Mác - Lênin là sản phẩm của nền văn minh cơ khí và chỉ phù hợp với xã hội phương Tây, không phù hợp với xã hội phương Đông cũng như Việt Nam. Mục tiêu họ hướng tới là tạo ra sự hoài nghi về tính đúng đắn, khoa học và giá trị nhận thức luận, cải tạo thế giới của chủ nghĩa Mác - Lênin.

Tuyên truyền, phê phán, đả kích, phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là mục tiêu xuyên suốt của họ. Vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam là một trong những mục tiêu trọng điểm mà các thế lực thù địch xác định để tấn công. Hoạt động của họ thường tập trung vào các thủ đoạn như bới móc khuyết điểm, sai lầm trong quá khứ; xuyên tạc, bịa đặt, bóp méo sự thật… để phủ nhận vị trí, vai trò lãnh đạo của Đảng. Họ ra sức cổ vũ, truyền bá chủ nghĩa đa nguyên, đa đảng, tam quyền phân lập. Từ đó, họ kêu gọi các tầng lớp nhân dân tẩy chay đường lối, chính sách của Đảng, kêu gọi nổi dậy đấu tranh lật đổ Đảng, xoá bỏ Điều 4 trong Hiến pháp năm 2013.

Xuyên tạc chủ trương phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa của Việt Nam cũng là một luận điểm phổ biến. Họ cho rằng đây là chiêu trò mị dân, vì đã là kinh tế thị trường thì không thể định hướng xã hội chủ nghĩa, bởi kinh tế thị trường là con đẻ của chủ nghĩa tư bản, trong khi thực tế chứng minh, kinh tế thị trường là thành tựu chung của nền văn minh nhân loại.

Vai trò của báo chí

Dòng chảy thông tin toàn cầu có “dòng trong dòng đục”. Trong điều kiện cụ thể của Việt Nam, nếu không nắm chắc những “dòng đục thông tin” sẽ dẫn đến hệ luỵ khôn lường, tạo nguy cơ bất ổn. Sự bất ổn trong thế giới ngày nay không chỉ bất ổn bởi những yếu tố an ninh truyền thống mà xuất hiện yếu tố, khái niệm tương đối mới: an ninh phi truyền thống, trong đó có an ninh tư tưởng.

Trong thế giới hiện đại, an ninh quốc gia không chỉ giới hạn trong lĩnh vực quân sự, ngoại giao (an ninh truyền thống). Bên cạnh các mối đe doạ về quân sự, vẫn tồn tại và xuất hiện nhiều yếu tố mới đe doạ đến an ninh con người và an ninh quốc gia, như khủng bố, dịch bệnh, biến đổi khí hậu, mua bán ma tuý, mua bán phụ nữ và trẻ em, di cư xuyên biên giới, tội phạm mạng... là các nguy cơ được đặt tên an ninh phi truyền thống (non-traditional security).

Câu hỏi đặt ra là giải pháp nào để nâng cao hiệu quả của báo chí trong đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch?

Đây là vấn đề lớn đang đặt ra đối với nhiệm vụ của các cơ quan báo chí. Để “mỗi cơ quan báo chí phải là “pháo đài” chính trị tư tưởng vững chắc trong đấu tranh, phản bác quan điểm sai trái, thù địch, các cơ quan báo chí phải nhận thức trách nhiệm tự thân và coi đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái, thù địch là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của toà soạn.

Trong đó, cần xác định rõ mục tiêu kết hợp giữa “xây” và “chống”, trong đó lấy “xây” là chính. Nhiệm vụ của báo chí chính thống là tạo dòng thông tin chủ đạo, chi phối để cộng đồng mạng nhận diện rõ bản chất các quan điểm sai trái, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân - với tư cách công dân mạng có thể nhận thức, nhận diện thông tin xấu độc, hiểu rõ thế nào là quan điểm sai trái, thế nào là quan điểm thù địch. Khi đã nhận thức đúng - sai của thông tin xấu độc, sai trái, thù địch thì mỗi công dân mạng sẽ có nhãn quan chính trị, tự giác phòng chống và chủ động đấu tranh, bác bỏ các quan điểm sai trái, thù địch.

Các cơ quan báo chí cần chủ động phân tích, làm rõ nội hàm, bản chất quan điểm sai trái, quan điểm thù địch ở từng cấp độ thông tin khác nhau. Có những hệ thống thông tin ở mức độ tổng quan, phân tích bài bản âm mưu, thủ đoạn khái quát từ hệ thống các quan điểm sai trái, thù địch.

Có những thông tin phân tích trực diện, cụ thể, kịp thời đối với từng loại thông tin sai trái, thù địch. Báo chí chính thống cần trang bị tri thức cho cộng đồng mạng nhận diện rõ mục tiêu của các thế lực phản động là nhằm làm tan rã niềm tin của nhân dân đối với sự lãnh đạo của Đảng, kích động nội bộ “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá” hòng chuyển hoá chế độ.

Trong lịch sử báo chí của thế giới, không riêng gì Việt Nam, chưa bao giờ thông tin lại phong phú như bây giờ. Trước khi internet và sau đó mạng xã hội xuất hiện, các loại hình báo chí gồm có báo in, phát thanh và truyền hình. Sự phát triển thần kỳ của khoa học kỹ thuật đã cho ra đời mạng internet toàn cầu và sau đó không lâu, một loại hình báo chí “sinh sau đẻ muộn” nhưng phát triển cực nhanh - báo điện tử.

Nền tảng công nghệ cho phép loại hình báo chí mới mẻ này khắc phục được một hạn chế lớn của ba loại hình báo chí trước đó: không giới hạn về trang báo hoặc thời lượng phát sóng. Ưu thế kỹ thuật, công nghệ cho phép báo điện tử trở thành một “siêu văn bản”, tức không giới hạn số trang, số chữ, chưa kể những đặc tính vượt trội khác.

Sau báo điện tử, hàng loạt mạng xã hội ra đời. Sự xuất hiện của báo điện tử và mạng xã hội khiến cho dòng chảy thông tin trở nên dễ dàng hơn, bởi tính chất toàn cầu, không biên giới. Kể từ đây, ba loại hình báo chí truyền thống gồm báo in, đài phát thanh và truyền hình, tuy vẫn tồn tại, phát triển nhưng không còn độc quyền thông tin như trước đó.

Từ rất lâu, có quan niệm, người làm báo chỉ là người đưa tin. Điều này không sai, chức năng chính của báo chí là đưa tin. Nhưng chỉ đưa tin thôi, điều này chưa đủ. Trên thế giới này không một tờ báo nào chỉ đưa tin một cách thuần tuý. Một thời gian dài, có nhiều ý kiến cả trong và ngoài nước luôn nói rằng, chỉ có báo chí cách mạng mới đặt nặng tính tuyên truyền, còn báo chí phương Tây chỉ thuần tuý thông tin.

Đây thực ra là một ngộ nhận tai hại. Báo chí phương Tây, kể cả Mỹ, xứ sở được coi là tự do báo chí hàng đầu thế giới, những người làm báo ở đây, qua bài viết, họ vẫn thực hiện nghệ thuật tuyên truyền. Vấn đề ở chỗ, nghệ thuật tuyên truyền như thế nào và tuyên truyền cho ai.

Đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ sự thật còn một cái khó khác, như lời của một nhà văn đang sinh sống ở TP. Hồ Chí Minh nhận định: “cầm bút trong địa hạt này đôi khi như người đi giữa hai làn đạn”. Ý muốn nói, khi bị vạch mặt, những người thiếu thiện chí, những thế lực hắc ám, không thích, đó là một lẽ. Nhưng ngay cả những ngưởi đang làm công tác trong lĩnh vực báo chí của nhà nước hoặc quan chức biến chất, “tự diễn biến, tự chuyển hoá” cũng không mấy thiện cảm, thậm chí họ dùng những từ ngữ không thể nặng nề hơn với những ngòi bút viết chính luận. Đây chính là loại người hai mặt.

Từ năm 2020 đến nay, Báo Tây Ninh thường xuyên có nhiều bài viết về đấu tranh chống diễn biến hoà bình, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Từ tháng 2.2023, Báo Tây Ninh mở chuyên mục “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng”, mỗi tháng 2 kỳ và gần đây tăng lên mỗi tháng 4 kỳ. Đoạt 9 giải thưởng báo chí do cơ quan Trung ương tổ chức, trong đó có hai giải C Giải báo chí quốc gia.

Trong số những tác phẩm đoạt giải, có một số loạt bài đoạt Giải báo chí quốc gia, giải chuyên đề Búa liềm vàng, Giải thưởng toàn quốc về thông tin đối ngoại đều thuộc lĩnh vực đấu tranh chống diễn biến hoà bình, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, chống xét lại lịch sử.

Thời gian tới, Báo Tây Ninh phát huy hơn nữa báo chí đa phương tiện, đa nền tảng phục vụ xu hướng “đọc - nghe - xem” của bạn đọc để nâng cao hiệu quả tuyên truyền. Các thông tin về đấu tranh tư tưởng được thể hiện một cách hiện đại, đa dạng, dễ đọc dễ hiểu, bắt kịp xu hướng của công chúng, đăng tải trên các ấn phẩm: báo in, báo điện tử và các nền tảng nội dung số: Facebook, YouTube, Tiktok… với nhiều đổi mới, đa dạng hình thức chuyển tải, theo hướng “một nội dung, nhiều kênh dùng”, làm cho các tác phẩm đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được chuyển tải kịp thời đến với bạn đọc ở mọi lứa tuổi, góp phần cùng hệ thống chính trị tiếp tục xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc.

Việt Đông