Kiểm tra tải trọng xe tại trạm cân lưu động trên đường 781 - lòng hồ Dầu Tiếng, xã Phước Minh, huyện Dương Minh Châu.

9 tháng năm 2020, Thanh tra giao thông vận tải đã kiểm tra tải trọng lưu động hơn 3.600 phương tiện, phát hiện, lập biên bản xử lý 134 trường hợp; buộc hạ tải 67 xe với khối lượng 400 tấn. Bên cạnh việc xử phạt hành chính đối với những trường hợp chở quá tải trọng cho phép, Thanh tra GTVT còn áp dụng hình thức phạt bổ sung, tước giấy phép lái xe 25 trường hợp. Tuy nhiên, có ý kiến cho rằng, đây chỉ là “phần nổi của tảng băng”, vì thực tế vẫn còn khá nhiều trường hợp xe quá tải trọng lưu thông trên đường, tìm mọi cách để “né” lực lượng chức năng.

Nơi nào có trạm cân, nơi ðó có… “cò” canh ðường

Theo Thanh tra GTVT, so với cùng kỳ năm 2019, số lượng phương tiện bị kiểm tra tăng hơn 1.200 xe, số xe vi phạm chở quá tải trọng tăng hơn 24 xe, số xe phải hạ tải tăng 44 xe. Thế nhưng theo ông Lê Nhật Thành- Phó chánh Thanh tra GTVT tỉnh, Trưởng 2 trạm cân lưu động, việc xử lý xe quá tải trọng là bài toán “nan giải”.

Ðội ngũ “cò” canh đường luôn bám sát lực lượng chức năng khi đi tuần tra, để thông báo cho các lái xe biết, để tìm cách né tránh. Phần lớn đội ngũ “cò” là dân địa phương nên rất rành các đường nhánh, lối tắt để hướng dẫn lái xe “né” trạm cân. Họ gần như túc trực 24/24 giờ ở những địa điểm gần trạm cân, theo dõi “nhất cử, nhất động” của lực lượng Thanh tra GTVT.

Chỉ vào một quán nước gần trạm cân lưu động trên đường 781 - lòng hồ Dầu Tiếng, xã Phước Minh, huyện Dương Minh Châu, ông Thành cho biết, lúc nào trong quán cũng có hai, ba tay “cò” canh lực lượng Thanh tra GTVT của trạm cân. Cũng vì vậy, rất khó phát hiện và xử lý những phương tiện cố tình chở quá tải trọng.

Lực lượng thanh tra giao thông kiểm tra tải trọng xe.

Hiện nay trên đường 781, tình trạng xe chở quá tải trọng lưu thông được hạn chế đáng kể so với trước đây, do nhận thức của các chủ phương tiện và các chủ bãi cát phần nào được nâng cao. Tuy nhiên, không ít chủ phương tiện và lái xe vì chút lợi ích trước mắt, cố tình chở quá tải trọng. Hầu hết những trường hợp này đều nhờ sự hướng dẫn của đội ngũ “cò” canh đường, chạy vào các đường dân sinh, né trạm cân.

Tương tự, ở khu vực đặt trạm cân lưu động trên đường 782, xã Bàu Ðồn, huyện Gò Dầu, đội ngũ “cò” luôn bám sát lực lượng Thanh tra GTVT để hướng dẫn các xe chở quá tải trọng chạy các đường vòng, đường nông thôn, đường thôn xóm để “né” trạm cân, khiến người dân bức xúc.

Tuy nhiên, cơ quan chức năng chưa có biện pháp xử lý, nên đội ngũ “cò” canh đường vẫn hoạt động rầm rộ.

Khảo sát xung quanh tuyến đường 781, khi thấy chúng tôi ghi hình trạm cân và xe chạy trên đường, phần lớn các xe tải đều tấp vào đậu bên lề. Từ trạm cân, chúng tôi di chuyển bằng xe riêng, có một người đàn ông đi xe mô tô chạy theo phía sau, theo dõi sát hoạt động tác nghiệp của chúng tôi.

Vào thời điểm trên, ít thấy xe tải lưu thông trên tuyến đường 781. Nói như Phó chánh Thanh tra giao thông vận tải Lê Nhật Thành, hễ xe lực lượng Thanh tra GTVT giao thông đi đâu, “cò” bám theo đến đó. Dù Thanh tra GTVT đã tăng cường công tác tuần tra kiểm soát, nhưng lực lượng mỏng, không thể bảo đảm việc có mặt xuyên suốt, kịp thời trên các tuyến đường.

Lợi ích nhỏ, hệ luỵ lớn

Xe tải chạy đến cầu Thống Nhất trên đường 784B thì chạy vào các đường nhánh đề né trạm cân lưu động trên đường 781, huyện Dương Minh Châu.

Một chủ xe tải chia sẻ, thực tế, việc chở quá tải trọng cũng không mang lại thu nhập nhiều, chủ yếu do các chủ phương tiện cạnh tranh giá cước để có hàng hoá chở. Khi hạ giá, họ thường chở hàng thêm, quá tải trọng để bù vào phần giá cước đã hạ, mới có thu nhập cao.

Cũng theo chủ xe tải này, chủ xe và lái xe đều biết rằng, việc chở quá tải trọng sẽ bị phạt nặng. Do đó, họ phải nhờ “cò” canh đường hướng dẫn “né” trạm cân và các lực lượng chức năng đi tuần tra.

Hệ luỵ là ở chỗ, các xe chở quá tải “né” trạm cân chạy vào đường nhánh, đường nhỏ trong khu dân cư gây hư hỏng kết cấu đường. Bên cạnh đó, do lo sợ, các tài xế thường chạy nhanh, tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn, khiến người dân bức xúc.

Ông Lê Minh Phương- Chủ tịch UBND xã Phước Ninh, huyện Dương Minh Châu cho biết, từ khi cầu Thống Nhất, đường 784B (còn gọi là đường Phước Ninh - Cầu Khởi) nâng cấp tải trọng, nhiều xe tải chọn tuyến đường này để “né” trạm cân trên đường 781. Hiện trên đường đã có nhiều đoạn bị xuống cấp, xuất hiện “ổ gà” và sắp tới sẽ phải sửa chữa.

Xe tải chạy đường liên xã né trạm cân đặt tại ấp 4, xã Bàu Ðồn, huyện Gò Dầu.

Ông Trương Văn Rưa- Chủ tịch UBND xã Bàu Ðồn, huyện Gò Dầu chia sẻ, từ khi trạm cân lưu động đặt trên đường 782, tại khu vực ấp 4, nhiều xe tải lợi dụng các tuyến đường nhánh bên trong khu dân cư để chạy vòng, “né” trạm cân.

Theo ông Rưa, các tuyến đường này được thiết kế là đường giao thông nông thôn, chỉ có tải trọng 10 tấn, xe tải lớn chạy vào đây “né” trạm cân làm đường nhanh xuống cấp, hư hỏng. Tuy nhiên, lực lượng của xã lại không có chức năng xử lý.

Trước tình trạng trên, vừa qua, Sở GTVT có văn bản gửi Chủ tịch UBND và Trưởng Công an hai huyện Gò Dầu, Dương Minh Châu về việc phối hợp tuần tra, kiểm soát xử lý phương tiện ô tô chở hàng quá tải trọng.

Theo Sở GTVT, thời gian gần đây, hoạt động của các phương tiện ô tô chở hàng quá tải trọng phức tạp, tình trạng xe quá tải, quá khổ tiếp tục xuất hiện trên đường- nhất là các tuyến đường tỉnh, đường huyện, đường dân sinh gần khu vực đặt trạm cân lưu động.

Do địa bàn đặt các vị trí trạm cân lưu động có nhiều đường nhánh nên các phương tiện chở hàng quá tải trọng thường né tránh, đi vào các tuyến đường khác (đường tỉnh, đường huyện, đường xã, đường liên xã), gây khó khăn trong việc kiểm soát tải trọng, bảo vệ kết cấu hạ tầng giao thông đường bộ và mất trật tự an toàn giao thông. Lực lượng thanh tra GTVT mỏng, chỉ có 2 công chức, không bảo đảm việc kiểm tra, xử lý tất cả các phương tiện chở hàng quá tải trọng cố tình né trạm cân lưu động.

Quán nước gần trạm cân 781 - Dầu Tiếng, huyện Dương Minh Châu luôn có đội ngũ “cò” túc trực, quan sát nhất cử, nhất động của lực lượng Thanh tra giao thông.

Sở GTVT đề nghị các địa phương chỉ đạo Cảnh sát giao thông tăng cường tuần tra, kiểm soát xử lý phương tiện chở hàng quá tải né trạm cân lưu động đi vào các tuyến đường nhánh.

Trong thời gian tới, Sở GTVT sẽ chỉ đạo lực lượng Thanh tra GTVT tăng cường công tác kiểm tra xe chở quá tải trọng bằng cân tải trọng xách tay khi đi tuần tra, nhằm phát hiện kịp thời, xử lý các trường hợp xe chở quá tải trọng lưu thông trên đường.

Thiên Tâm