Hỏi: Con tôi 8 tuổi, hay bị đau họng, được chẩn đoán là viêm họng hoặc viêm amidan. Bác sĩ thường khuyên ngậm, súc miệng với nước ấm và hạn chế thức ăn, đồ uống lạnh. Nhưng cũng có bác sĩ khuyên cho cháu dùng các thức ăn, đồ uống lạnh sẽ đỡ đau và giảm viêm họng. Tôi thấy hơi rối vì các lời khuyên có vẻ trái ngược nhau. Xin hỏi bác sĩ, thức ăn, đồ uống nóng hay lạnh tốt hơn khi trẻ bị viêm họng?

Một bạn đọc

Ðáp: Viêm họng xảy ra khi do nhiễm trùng hoặc kích thích ở vùng họng hay amidan. Trong viêm họng, các cấu trúc lân cận cũng có thể bị viêm, bao gồm 1/3 sau của lưỡi, khẩu cái mềm (mà phần nhô ra ở giữa gọi là lưỡi gà), và hạch amidan 2 bên. Viêm họng do nhiễm trùng chiếm đa số trường hợp. Nhiễm trùng gây viêm họng phần lớn do siêu vi (virus), một ít trường hợp do vi khuẩn. Ðau họng là triệu chứng hầu như luôn có trong viêm họng. Các triệu chứng thường gặp khác là nuốt đau, khô rát họng, họng đỏ.

Khám lâm sàng có thể gợi ý viêm họng do virus hay vi khuẩn. Viêm họng do virus thường gây ho, sổ mũi, mắt đỏ (viêm kết mạc), khàn tiếng, loét miệng. Viêm họng do vi khuẩn thường khởi phát đột ngột với các dấu hiệu như: sốt, lưỡi dơ, lưỡi gà sưng, amidan sưng to, chảy mủ hoặc lấm tấm mủ. Viêm họng do liên cầu khuẩn nhóm A rất nghi ngờ nếu khám lâm sàng phát hiện đủ 4 dấu hiệu: sốt, có hạch cổ trước, aimdan có mủ, và không ho.

Ða số viêm họng là do virus, là bệnh tự giới hạn, thường thoái lui tự nhiên sau 7-10 ngày. Ðiều trị nếu cần thiết gồm điều trị triệu chứng (nếu cần, như giảm đau, hạ sốt) và nâng đỡ cơ thể (gồm các biện pháp chính: nghỉ ngơi, uống nhiều nước, súc họng với nước muối).

Trẻ viêm họng kéo dài trên 1 tuần hoặc có khó nuốt, khó thở, sốt, đau khớp, phát ban, đau tai nên đi khám để chẩn đoán và điều trị kịp thời viêm họng do liên cầu khuẩn sinh mủ (liên cầu khuẩn nhóm A), phòng tránh biến chứng nguy hiểm như bệnh van tim, viêm cầu thận.

Dựa vào thăm khám lâm sàng, bác sĩ nghĩ nhiều đến viêm họng do virus hay do vi khuẩn, từ đó chỉ định thuốc, chăm sóc thích hợp. Trẻ viêm họng do virus có thể sử dụng cả thức ăn, đồ uống nóng và lạnh tuỳ thích để giảm đau và các khó chịu khác ở họng.

Trong trường hợp này, nước lạnh và đồ ăn lạnh như kem ly, kem cây, hay thậm chí đá cục nhỏ giúp giảm viêm và kích thích vùng họng, nên cũng giúp giảm đau họng.

Ngược lại, trẻ viêm họng do vi khuẩn chỉ nên dùng thức ăn và đồ uống nóng, do đồ nóng giúp giảm sưng, giảm đau, làm loãng chất nhầy, giảm sung huyết và nghẹt mũi vốn là các triệu chứng thường đi kèm trong viêm họng.

Thạc sĩ, bác sĩ Huỳnh Văn Tú