Ngày 29.11.2006, Quốc hội đã thông qua Luật Công chứng và có hiệu lực thi hành kể từ ngày 1.7.2007. Để bảo đảm việc triển khai thực hiện Luật Công chứng, ngày 4.1.2008 Chính phủ đã ban hành Nghị định số 02/2008/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Công chứng. Thời gian qua, hoạt động công chứng đã có những bước phát triển, đóng góp tích cực cho sự phát triển kinh tế - xã hội, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của nhân dân, đồng thời là công cụ đắc lực phục vụ quản lý Nhà nước có hiệu quả.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua hoạt động công chứng của các tổ chức hành nghề công chứng trên địa bàn tỉnh Tây Ninh còn nhiều bất cập, nhất là việc quản lý về công chứng; về công chứng viên; tổ chức và hoạt động công chứng… Để làm rõ vấn đề này, Báo Tây Ninh có cuộc phỏng vấn ông Nguyễn Anh Tắc (ảnh bên), Phó Giám đốc Sở Tư pháp về một số nội dung có liên quan như sau:

PV: Thưa ông, xin ông cho biết theo quy định hồ sơ đề nghị bổ nhiệm, miễn nhiệm công chứng viên được quy định như thế nào? Và cơ quan nào tiếp nhận?

Ông Nguyễn Anh Tắc: Tại Điều 1 của Thông tư số 11/2011/TT-BTP ngày 27.6.2011 của Bộ Tư pháp (sau đây gọi tắt là Thông tư 11) quy định cụ thể về hồ sơ đề nghị bổ nhiệm công chứng viên nhằm mục đích nâng cao một bước về chất lượng công chứng viên được bổ nhiệm và mẫu hoá các giấy tờ này để bảo đảm chặt chẽ trong quy trình thẩm tra, xem xét hồ sơ đề nghị bổ nhiệm công chứng viên. Đối với hồ sơ đề nghị bổ nhiệm công chứng viên của người được miễn đào tạo nghề công chứng, người được miễn tập sự hành nghề công chứng, Bộ trưởng Bộ Tư pháp uỷ quyền cho Giám đốc Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương thực hiện tiếp nhận hồ sơ và Sở Tư pháp có trách nhiệm kiểm tra, xem xét, trường hợp đủ hồ sơ theo quy định của pháp luật thì chuyển cho Bộ Tư pháp qua hệ thống bưu chính. Thực hiện Nghị quyết số 25/NQ-CP ngày 2.6.2010 của Chính phủ về việc đơn giản hoá 258 thủ tục hành chính thuộc chức năng quản lý Nhà nước của bộ, ngành, Thông tư 11 quy định chi tiết vấn đề này.

PV: Thưa ông, xin ông cho biết cơ quan nào có thẩm quyền cấp thẻ công chứng viên?

Ông Nguyễn Anh Tắc: Việc cấp thẻ Công chứng viên thuộc thẩm quyền của Bộ Tư pháp trên cơ sở đề nghị của Sở Tư pháp. Để tăng cường quản lý Nhà nước đối với hoạt động công chứng nói chung và công chứng viên nói riêng, Thông tư 11 quy định rõ thẻ công chứng viên là căn cứ chứng minh tư cách hành nghề công chứng. Công chứng viên phải mang theo thẻ khi hành nghề.           

PV: Xin ông nói rõ về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp công chứng viên?

Ông Nguyễn Anh Tắc:  Để hướng dẫn quy định của Luật Công chứng về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên, Thông tư 11 quy định Văn phòng công chứng và tổ chức bảo hiểm thoả thuận về nội dung bảo hiểm, mức bảo hiểm, quy định việc mua bảo hiểm cho công chứng viên phải được duy trì trong suốt thời gian hoạt động của Văn phòng công chứng.

PV: Thưa ông, quy định về loại hình văn phòng công chứng như thế nào?

Ông Nguyễn Anh Tắc: Theo Thông tư số 11 thì: Không khuyến khích loại hình Văn phòng công chứng do một công chứng viên thành lập.

Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi là Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh) xem xét, có chính sách khuyến khích phát triển loại hình Văn phòng công chứng do hai công chứng viên trở lên thành lập và chuyển đổi loại hình Văn phòng công chứng do một công chứng viên thành lập sang loại hình Văn phòng công chứng do hai công chứng viên trở lên thành lập.

PV: Xin ông cho biết quy định về địa điểm công chứng như thế nào?

Ông Nguyễn Anh Tắc: Thông tư 11 quy định, ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, chỉ thực hiện trong các trường hợp quy định tại Khoản 2 Điều 39 của Luật Công chứng và do tổ chức hành nghề công chứng chịu trách nhiệm xem xét từng trường hợp cụ thể để quyết định thực hiện việc công chứng ngoài trụ sở. Khi thực hiện ngoài trụ sở, công chứng viên phải ghi rõ lý do và địa điểm công chứng vào văn bản công chứng.

Cũng xin lưu ý: Tổ chức hành nghề công chứng không được mở chi nhánh, văn phòng đại diện, cơ sở, địa điểm giao dịch khác ngoài trụ sở tổ chức hành nghề công chứng.

PV: Đề nghị ông cho biết quy định về thu phí công chứng, thù lao công chứng, chi phí khác?

Ông Nguyễn Anh Tắc: Thực tế hoạt động công chứng thời gian qua cho thấy, một số tổ chức không niêm yết rõ ràng về mức thù lao công chứng, chi phí khác mà chỉ niêm yết phí công chứng theo quy định tại Thông tư số 91/2008/TTLT-BTC-BTP dẫn đến việc người yêu cầu công chứng bị nhầm lẫn giữa mức phí công chứng với mức thù lao công chứng và chi phí khác. Để khắc phục tình trạng này, Thông tư 11 quy định rõ: tổ chức hành nghề công chứng phải thu đúng, thu đủ phí công chứng và mức thù lao công chứng đối với việc soạn thảo hợp đồng, giao dịch, đánh máy, sao chụp và các việc khác có liên quan đến việc công chứng do tổ chức hành nghề công chứng xác định và phải được niêm yết công khai, rõ ràng tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng. Tổ chức hành nghề công chứng không được thu thù lao cao hơn mức thù lao đã niêm yết. Các chi phí trong trường hợp người yêu cầu công chứng đề nghị xác minh, giám định hoặc thực hiện công chứng ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng do người yêu cầu công chứng và tổ chức hành nghề công chứng thoả thuận. Tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm giải thích rõ cho người yêu cầu công chứng về nguyên tắc thu phí, thù lao công chứng và chi phí khác liên quan đến việc công chứng.

PV: Cuối cùng, xin ông cho biết trách nhiệm của Sở Tư pháp trong việc quản lý Nhà nước về công chứng được quy định như thế nào?

Ông Nguyễn Anh Tắc: Thông tư 11 hướng dẫn cụ thể vai trò, trách nhiệm của Sở Tư pháp, nâng cao tính chủ động trong quá trình quản lý, chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan theo dõi, kiểm tra tổ chức và hoạt động công chứng ở địa phương. Cụ thể như: Tham mưu giúp Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện quản lý Nhà nước về công chứng, Ban hành các văn bản về tổ chức và hoạt động công chứng; Thực hiện các biện pháp phát triển tổ chức hành nghề công chứng; Thành lập các tổ chức hành nghề công chứng theo quy hoạch đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt; Xây dựng cơ sở dữ liệu về hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản đã được công chứng; Ban hành quy chế khai thác, sử dụng cơ sở dữ liệu về các hợp đồng, giao dịch liên quan đến bất động sản đã được công chứng và thực hiện một số nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể được giao tại Khoản 2 Điều 17 của Thông tư 11.

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!

KIM HƯƠNG

(Thực hiện)