Chủ tịch Trung Quốc Hồ Cẩm Đào và Tổng thống Mỹ Barack Obama trong cuộc họp báo tại Đại lễ đường Nhân dân Trung Hoa ở Bắc Kinh ngày 17.11.2009. Ảnh: AP

Ngay sau khi chính phủ Mỹ công bố kế hoạch bán lô vũ khí trị giá 6,4 tỷ USD cho đảo Đài Loan và lịch trình cuộc gặp lãnh đạo Tây Tạng lưu vong Dalai Lama của Tổng thống Barack Obama, chính phủ Trung Quốc đang chỉ trích kịch liệt và đe doạ sẽ trừng phạt bất cứ tập đoàn sản xuất vũ khí nào dính líu đến hợp đồng bán vũ khí cho hòn đảo mà Trung Quốc tuyên bố là “một phần không thể tách rời”.

Ngay sau đó, người phát ngôn Nhà Trắng Robert Gibbs tuyên bố rằng, đối với Mỹ, mối quan hệ với Trung Quốc cực kỳ quan trọng, và không vì chuyện bán vũ khí cho đảo Đài Loan và việc ông Dalai Lama được tiếp đón tại Washington sẽ làm “chệch hướng” mối quan hệ Trung – Mỹ. Ông Robert Gibbs cũng nhấn mạnh, sẽ là quá mạnh tay nếu Trung Quốc trừng phạt các tập đoàn sản xuất vũ khí. Trong khi đó, người phát ngôn Lầu Năm Góc P.J. Crowley biện minh: “Chúng tôi luôn luôn theo đuổi lợi ích quốc gia nhưng sẽ làm điều đó theo cách thức đủ để duy trì mối quan hệ hợp tác tích cực với Trung Quốc". Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates hy vọng việc Trung Quốc cắt các trao đổi quân sự song phương chỉ mang tính tạm thời, và khẳng định ông vẫn giữ nguyên lịch trình thăm Bắc Kinh trong năm 2010.

Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng, nếu chỉ dừng lại ở việc bán vũ khí cho đảo Đài Loan, có lẽ chính phủ Mỹ còn có thể xoa dịu Trung Quốc. Vấn đề chính là ở chỗ, Tổng thống Mỹ Barack Obama có kế hoạch gặp Dalai Lama. Ông Zhu Weiqun, quan chức cao cấp của Đảng Cộng sản Trung Quốc phụ trách vấn đề Tây Tạng, cho rằng: “Nếu lãnh đạo Mỹ chọn gặp Dalai Lama vào thời điểm này, điều đó sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng dến lòng tin cũng như sự hợp tác giữa Trung Quốc và Mỹ".

HY UYÊN

(Theo Reuters)