Tây Ninh là tỉnh biên giới, có 22 dân tộc thiểu số sinh sống với tổng số nhân khẩu khoảng hơn 18.000 người, chiếm tỷ lệ 1,69% tổng dân số toàn tỉnh. Trong đó có 4 dân tộc thiểu số đông dân nhất là: Khmer, Hoa, Chăm và Tà Mun. Địa bàn cư trú của các dân tộc thiểu số thường không tập trung và đa số sinh sống bằng sản xuất nông nghiệp, trong đó có nhiều hộ còn nghèo do thiếu việc làm, đời sống rất khó khăn.

Trong những năm qua, cấp uỷ Đảng và chính quyền các địa phương ở Tây Ninh thường xuyên quan tâm chỉ đạo thực hiện các chính sách, các chương trình, các dự án nhằm mục tiêu nâng cao đời sống đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, giảm dần khoảng chênh lệch về mức sống giữa các dân tộc. Một trong những chính sách thiết thực được triển khai có hiệu quả đối với đồng bào dân tộc thiểu số nghèo là Chương trình 134 thực hiện theo Quyết định 134/2004/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ban hành tháng 7 năm 2004 về một số chính sách hỗ trợ đất sản xuất, nhà ở và nước sinh hoạt cho hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn. Tháng 5 năm 2006 UBND tỉnh Tây Ninh đã ban hành Quyết định số 466/QĐ-UBND thực hiện Quyết định 134 của Thủ tướng Chính phủ với mục tiêu nâng cao đời sống vật chất cũng như tinh thần, đảm bảo đồng bào dân tộc thiểu số nghèo có đất sản xuất, đất ở, nhà ở và có nước sinh hoạt hợp vệ sinh. Qua 5 năm thực hiện, theo thống kê của Sở Kế hoạch và Đầu tư thì Tây Ninh đã xây dựng nhà ở cho 463 hộ, cấp hơn 25.200m2 đất ở cho 237 hộ, cấp 104,5 ha đất sản xuất cho 105 hộ, xây dựng 7 công trình cấp nước tập trung phục vụ cho 1.200 hộ và 355 giếng khoan... Tổng số vốn thực hiện Chương trình 134 trong 5 năm qua là hơn 17,4 tỷ đồng, trong đó ngân sách Trung ương hỗ trợ hơn 10,3 tỷ đồng, ngân sách địa phương chi hơn 5,8 tỷ đồng, còn lại là nguồn vốn huy động. Kết quả Chương trình 134 đã giúp cho nhiều hộ đồng bào dân tộc thiểu số giảm nghèo, đời sống được nâng lên.

Một hộ dân tộc Chăm được hỗ trợ vốn làm giếng khoan.

Tuy nhiên, hiện nay ở một số địa phương vẫn còn và phát sinh mới một số hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn đang cần được hỗ trợ về nhà ở, đất ở, nước sạch và trong đó có một số hộ có nhu cầu chuyển đổi ngành nghề. Qua rà soát ở các địa phương, ngành chức năng thống kê được là hiện nay vẫn còn khoảng hơn 290 hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo thuộc đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở, đất ở và nước sạch cần được hỗ trợ trong năm 2010. Trong đó có 171 hộ cần được hỗ trợ về nhà ở, 52 hộ cần được hỗ trợ về đất ở, 99 hộ cần hỗ trợ nước sạch, hơn 200 hộ cần hỗ trợ chuyển đổi ngành nghề… Từ đó, UBND tỉnh thống nhất năm 2010 tỉnh sẽ tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ cho đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, đời sống khó khăn. Theo đó đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở, đất ở, nước sạch là hộ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo theo tiêu chí hộ nghèo quy định tại Quyết định số 170/2005/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, sinh sống bằng nghề nông, lâm nghiệp chưa có hoặc chưa đủ đất để sản xuất theo quy định, chưa có đất ở, có khó khăn về nhà ở và nước sinh hoạt và chưa được hưởng các chính sách quy định tại Quyết định 134/2004/QĐ-TTg.

Theo đề án, mức hỗ trợ bao gồm: đối với nhà ở  định mức hỗ trợ là 20 triệu đồng/căn; đối với đất ở  định mức hỗ trợ là 200m2 mỗi hộ; về nước sạch sinh hoạt phân tán mỗi hộ được hỗ trợ bình quân 2 triệu đồng. Riêng việc hỗ trợ chuyển đổi ngành nghề thì đối với những hộ có lao động nhưng không có nhu cầu học nghề mà có nhu cầu về vốn để mua sắm nông cụ, máy móc làm dịch vụ hoặc là nghề khác thì được hỗ trợ 7 triệu đồng và được vay tín dụng 10 triệu đồng thời hạn 3 năm với lãi suất 0%. Đối với những lao động có nhu cầu học nghề để chuyển đổi ngành nghề thì được hỗ trợ 3 triệu đồng. Đối với những lao động đã được hỗ trợ học nghề, sau khi học xong có nhu cầu vốn để mua sắm nông cụ, máy móc làm dịch vụ và các ngành nghề khác thì cũng được hỗ trợ tiếp tục 4 triệu đồng từ ngân sách và được vay tín dụng 10 triệu đồng thời hạn 3 năm với lãi suất 0%.

Theo tính toán của Sở Kế hoạch và Đầu tư thì tổng nguồn vốn để thực hiện tiếp tục một số chính sách hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số nghèo, có đời sống khó khăn năm 2010 trên địa bàn tỉnh Tây Ninh là gần 10,4 tỷ đồng. UBND tỉnh đã giao cho Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì phối hợp các sở, ngành liên quan hướng dẫn, kiểm tra, đôn đốc và giám sát việc thực hiện để đạt hiệu quả cao nhất.

SƠN TRẦN