Hàng chục ngàn người Nam Sudan đã xuống đường ăn mừng, nhảy múa tại thành phố Juba khi vùng lãnh thổ này chính thức trở thành quốc gia độc lập sau một cuộc xung đột kéo dài suốt hơn 50 năm giữa lực lượng nổi dậy và chính phủ Sudan qua các thời kỳ. Cuộc xung đột ở miền Nam Sudan đã làm gần 2 triệu người thiệt mạng. Riêng 6 tháng đầu năm nay đã có 2.346 người bị giết.

Lễ tuyên bố độc lập được tổ chức hôm 9.7 tại khu lăng mộ của thủ lĩnh Phong trào giải phóng nhân dân Sudan John Garang, với sự tham dự của Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon, Tổng thống Sudan Omar Al-Bashir, Tổng thống Nam Phi Jacob Zuma, cùng đại diện của Liên đoàn Ả-rập, Liên minh châu Phi và Liên minh châu Âu.

Trước đó một ngày, chính phủ Sudan đã chính thức tuyên bố công nhận Nam Sudan là một quốc gia độc lập và có chủ quyền kể từ ngày 9.7.2011, dựa trên đường biên giới ngày 1.1.1956 và theo Hiệp định Hoà bình Toàn diện (CPA) có phân định đường biên giới hai bên ký ngày 9.1.2005. Hội đồng Bảo an LHQ cũng đã thông qua nghị quyết thành lập một phái bộ gìn giữ hoà bình mới tại Nam Sudan gồm 7.000 nhân viên quân sự, 900 cảnh sát và nhân viên dân sự, với thời hạn ban đầu một năm, nhằm hỗ trợ quốc gia non trẻ này giữ gìn ổn định an ninh trật tự.

Việc trở thành quốc gia thành viên 193 của Liên Hợp Quốc là một chiến thắng vang dội cho lực lượng nổi dậy tại Nam Sudan. Với sự hỗ trợ của cộng đồng quốc tế, Hiệp định Hòa bình Toàn diện (CPA) được hai miền Nam – Bắc Sudan ký kết năm 2005 đã giúp chấm dứt xung đột, mở đường cho cuộc trưng cầu dân ý về độc lập cho Nam Sudan hồi tháng 1.2011. 99% người dân Nam Sudan đã bỏ phiếu ủng hộ tách ra khỏi miền Bắc.

Dù đã công nhận Nam Sudan, nhưng các nhà lãnh đạo miền Bắc vẫn chưa chấp nhận “buông súng” trong việc tranh chấp ở một số nơi tại khu vực biên giới như Abyei, Nam Kordofan, nhất là khu vực Darfur. Chắc chắn, căng thẳng giữa hai miền Sudan vẫn tiếp tục duy trì, đặc biệt là khi miền Bắc Sudan khó mà nguôi ngoai được nỗi đau mất 1/3 lãnh thổ và ¾ trữ lượng dầu mỏ.

THUÝ TRINH

(Theo Reuters)