Ngó sen

Ngó sen có tên thuốc là liên ngẫu. Dùng riêng, ngó sen 2-3 khúc, rửa sạch, cắt miếng, giã dập, sắc với 400ml nước còn 100ml, thêm ít mật ong, uống nóng, chữa thổ huyết. Trường hợp chảy máu cam, lấy ngó sen tươi (có thể thêm lá hẹ với lượng bằng nhau) rửa sạch, giã nát, vắt lấy nước uống và nhỏ vào lỗ mũi, máu sẽ cầm ngay (Nam dược thần hiệu).

Dùng phối hợp trong những trường hợp sau:

- Chữa ho ra máu: Ngó sen 20g, bách hợp hoặc lá trắc bá 20g, cỏ nhọ nồi 10g. Tất cả thái nhỏ, phơi khô, sắc với 400ml nước còn 100ml, uống làm 2 lần trong ngày. Hoặc ngó sen 30g thái mỏng cho vào 1 bát cùng với bột tam thất 3g và trứng gà 1 quả. Đánh đều thêm nửa bát nước, hấp cách thủy cho chín mà ăn.

- Chữa nôn ra máu, kinh nguyệt không đều: Ngó sen 20g, củ gấu 12g (rang cháy hết rễ và lông). Hai thứ tán nhỏ, rây bột trộn với mật ong hoặc nước đường làm viên bằng hạt đỗ xanh. Ngày uống 2 lần, mỗi lần 50 viên với nước ấm.

- Chữa tiểu tiện ra máu: Ngó sen 12g, sinh địa 20g, hoạt thạch 16g, tiểu kế, mộc thông, bồ hoàng sao, đạm trúc diệp, sơn chi tử, mỗi vị 12g; chích cam thảo, đương quy, mỗi vị 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Chữa rong huyết: Ngó sen 12g; quy bản 24g, mẫu lệ 20g, sinh địa 16g, hoàng cầm, a giao, sơn chi tử, địa du, mỗi vị 12g; địa cốt bì 10g, cam thảo 4g. Sắc uống ngày 1 thang.

- Chữa sốt xuất huyết: Ngó sen, rau má mỗi vị 30g, mã đề 20g. Tất cả để tươi sắc uống trong ngày.

Chữa băng huyết: Ngó sen sao, tam lăng, nga truật, huyết dụ, bồ hoàng sao, mỗi vị 8g; bách thảo sương 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

Ngoài ra, ngó sen 30g, củ sinh địa 30g rửa sạch, giã nát, ép lấy nước cốt, thêm ít muối và dịch quả chanh, uống chữa chứng nóng trong, cồn cào, tiểu buốt.

Ngó sen tươi 150g nấu với gạo nếp 50g thành cháo, thêm ít đường, ăn để bổ tỳ vị, giúp tiêu hóa, chống mệt mỏi, mất ngủ, miệng khô, háo khát.

Ngó sen phơi khô 6-12g, sắc uống là thuốc giải độc rượu.

DS. Hữu Bảo (SKĐS)