Trong lịch sử, người ta từng biết đến “chiêu” ngoại giao bóng bàn, ngoại giao Opera... khi Mỹ muốn tái thiết lập quan hệ với các quốc gia vốn có nhiều ân oán. Mới đây, người Mỹ lại làm thế giới bất ngờ khi tung một “chiêu” mới là ngoại giao tượng đài trong chuyến thăm Moscow của Ngoại trưởng Hillary Clinton trong hai ngày 13 và 14.10.

Sự thực, chiêu thức này đã được Nga sử dụng vào năm 2000. Hãng tin RIA Novosti cho biết, tháng 9 năm ấy, thủ đô Washington khánh thành tượng đài đại thi hào người Nga Pushkin (1799- 1837) do thị trưởng Moscow Valeri Lushkov gởi tặng vào năm 1999 nhân kỷ niệm 200 năm ngày sinh của đại thi hào người Nga. Ngần ấy năm trôi qua, khi mối quan hệ Nga- Mỹ có quá nhiều lấn cấn, bất đồng, đột nhiên giới chức ngoại giao nhớ lại sự kiện năm 2000. Vì thế khi sang Moscow, bà Hillary cũng mang theo tượng đài nhà thơ người Mỹ Walt Whitman (1819 – 1892), gọi là đáp lễ và bức tượng đã được đặt tại Đại học quốc gia Moscow hôm 14.10 (ảnh – AP). Chắc chắn, danh tiếng của Walt Whitman - tác giả tập thơ Lá cỏ nổi tiếng thế giới - khó mà sánh bằng đại thi hào Pushkin; nhưng bà Hillary vẫn hy vọng, sự “thành tâm” này sẽ giúp bà đạt được mục đích: “hâm nóng” mối quan hệ Mỹ - Nga.

Thực tế, trong hai ngày ở xứ sở bạch dương, bà Hillary lại không đạt được bất kỳ bước đột phá nào. Trong các cuộc tiếp xúc, gần như Ngoại trưởng Mỹ không đạt được bất kỳ lời hứa hẹn nào từ người đồng cấp Nga Sergei Lavrov và Tổng thống Dmitry Medvedev về gia tăng cấm vận đối với Iran nhằm trừng phạt việc nước này vẫn tiếp tục chương trình làm giàu uranium, làm Mỹ và phương Tây e ngại đến khả năng Iran sẽ chế tạo vũ khí hạt nhân.

Nga cũng tỏ rõ thái độ “bất hợp tác” khi Thủ tướng Vladimir Putin – nhân vật có vai trò lớn nhất trong mọi kế sách của chính phủ Nga – lại đi thăm Trung Quốc ngay trong thời điểm bà Hillary đến Moscow dù ông biết lịch trình của Ngoại trưởng Mỹ.

Các nhà phân tích cho rằng, dường như bà Hillary có chút sai lầm. Thay vì chỉ cần “chiêu” ngoại giao tượng đài cũng đã đủ sưởi ấm mối quan hệ Mỹ - Nga, Ngoại trưởng Mỹ lại kèm theo quà “khuyến mãi” là những quan ngại trong cái gọi là “vấn đề nhân quyền” ở Nga, đây chính là một trong những điều thường xuyên gây bất đồng giữa Mỹ và Nga.

Đặng Hoàng Thái

(Tổng hợp từ RIA Novosti/Reuters/BBC)