(ảnh minh hoạ)

Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất được hai bên thoả thuận với tinh thần tự nguyện và được công chứng rõ ràng. Thế nhưng sau đó, một bên “phản kèo”, làm cho bên kia gặp không ít khó khăn, thậm chí tài sản bị “đóng băng”. Trong khi phải thi hành nhiều bản án để trả nợ, đương sự đã uỷ quyền cho người khác chuyển nhượng tài sản. Và người được thi hành án phát hiện nên đã yêu cầu cơ quan có thẩm quyền huỷ hợp đồng, vì có dấu hiệu tẩu tán tài sản. Hay một phần đất khi chuyển nhượng nhưng do bị lỗi hợp đồng công chứng, cơ quan thi hành án ngăn chặn, bị đương sự tố cáo, cơ quan thi hành án cấp trên lệnh phải giải toả… Đó là một trong những vụ chuyển nhượng đất và thi hành án kỳ lạ mà chúng tôi muốn chuyển đến bạn đọc.

Huỷ hợp đồng công chứng, ai có thẩm quyền?

Ngày 27.8.2010, các đương sự Nguyễn Văn Mỹ, Lê Thị Thẹn, Nguyễn Quốc Bảo đến Phòng công chứng số 1 Tây Ninh làm hợp đồng uỷ quyền cho Ngân hàng Thương mại cổ phần (NHTMCP) Kiên Long chi nhánh tỉnh Bình Dương được “trực tiếp ký hợp đồng chuyển nhượng, hoặc thông qua trung tâm bán đấu giá tài sản để thu hồi vốn cho ngân hàng”. Cùng ngày, NHTMCP Kiên Long ký hợp đồng chuyển nhượng 10 thửa đất và một căn nhà cấp 4 (ở Châu Thành) của ông Mỹ, ông Bảo, bà Thẹn cho bà Trương Thu Hồng với số tiền  3,1 tỷ đồng. Trong khi đó, ông Mỹ, bà Thẹn là người phải thi hành 11 quyết định thi hành án của Chi cục THADS huyện Châu Thành, buộc phải trả nợ cho nhiều người khác với số tiền trên 1,7 tỷ đồng và 40 lượng vàng 24k 9999. Trong vụ việc này, tài sản mà ông Mỹ, bà Thẹn thế chấp cho NHTMCP Kiên Long chưa đến hạn phải thu hồi.

Khi hay tin ông Mỹ, bà Thẹn có dấu hiệu của hành vi tẩu tán tài sản, bà Phan Thị Hiền, đại diện cho bà Vũ Thị Gương, Chiêm Thị Lệ, Đỗ Thị Gấm, Nguyễn Thị Ân, Nguyễn Thị Sử, Trịnh Thị Hằng (ngụ ở Châu Thành)... gửi đơn đến UBND tỉnh Tây Ninh yêu cầu ngăn chặn. Ngày 2.12.2010, UBND tỉnh có công văn gửi Cục THADS tỉnh với nội dung: việc bán tài sản giữa NHTMCP Kiên Long cho bà Trương Thu Hồng “có biểu hiện không khách quan”, bởi lẽ số tiền bán tài sản (3,1 tỷ đồng) thấp hơn giá trị tài sản định giá ban đầu của chính NHTMCP Kiên Long thẩm định (4,3 tỷ đồng), đồng thời việc bán tài sản này diễn ra trước thời gian đến hạn phải thanh toán cho ngân hàng. Vì vậy, Trưởng Ban Chỉ đạo Thi hành án tỉnh yêu cầu Chi cục THADS huyện Châu Thành có biện pháp ngăn chặn.

Sau đó, Cục THADS tỉnh đã xin ý kiến cấp trên. Ngày 22.3.2011, Tổng cục THADS có công văn phúc đáp nhận định: Việc NHTMCP Kiên Long bán tài sản là theo uỷ quyền của người phải thi hành án, chứ không phải xử lý tài sản thế chấp do vi phạm hợp đồng tín dụng, nên không áp dụng Nghị định 163/2006/NĐ-CP của Chính phủ về giao dịch bảo đảm. Vì vậy, theo quy định tài sản đó vẫn bị kê biên, xử lý để thi hành. Theo Tổng cục THADS, “cơ quan thi hành án cần có văn bản kiến nghị cơ quan có thẩm quyền xem xét việc huỷ hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất của vợ chồng ông Mỹ, bà Thẹn giữa NHTMCP Kiên Long và bà Trương Thu Hồng, xử lý tài sản để đảm bảo thi hành án. Khi xử lý tài sản, nên ưu tiên thanh toán tiền theo thế chấp hợp pháp. Trong trường hợp có tranh chấp tài sản đã kê biên thì nên hướng dẫn đương sự đề nghị cơ quan có thẩm quyền giải quyết theo quy định pháp luật”.

Trên cơ sở công văn nêu trên, ngày 9.4.2011, Chi cục THADS huyện Châu Thành đề nghị UBND tỉnh xem xét huỷ hợp đồng công chứng chuyển nhượng QSDĐ giữa NHTMCP Kiên Long và bà Trương Thu Hồng. Tuy nhiên, ngày 26.4.2011, UBND tỉnh có công văn cho biết: “ Căn cứ Điều 44, 45 Luật Công chứng, quy định về thẩm quyền huỷ hợp đồng công chứng do Công chứng viên thực hiện; việc tuyên bố hợp đồng công chứng vô hiệu do cơ quan toà án xem xét quyết định”.

Như vậy, vụ việc này, nếu các đương sự không khởi kiện ra toà, thì Công chứng viên Trần Thị Kim Đông – người công chứng hợp đồng chuyển nhượng QSDĐ giữa NHTMCP Kim Long và bà Trương Thu Hồng, có thể tự quyết định việc huỷ hợp đồng nêu trên hay chờ sự chỉ đạo của lãnh đạo Sở Tư pháp?

Không chấp nhận, rồi... chấp nhận (!?)

Theo Quyết định 23/2010/QĐST-DS ngày 27.1.2010 của TAND huyện Hoà Thành, công nhận sự thoả thuận của bà Dương Thị Cúc Mai (Hoà Thành) có nghĩa vụ trả cho bà Nguyễn Ngọc Phương Chi số tiền là 350 triệu đồng. Ngày 30.3.2010, ông Nguyễn Trọng Hiếu được sự uỷ quyền của bà Chi có đơn yêu cầu thi hành án gửi Chi cục Thi hành án dân sự (THADS) Hoà Thành. Tuy nhiên đến ngày 27.4.2010, Cục THADS tỉnh lại có quyết định rút hồ sơ lên tỉnh với lý do: “xét tính chất phức tạp của việc thi hành án”. Cùng ngày, Cục THADS tỉnh cũng có quyết định thi hành án theo đơn yêu cầu của ông Nguyễn Trọng Hiếu. Tuy nhiên, sau một thời gian cấp tỉnh vẫn không thi hành án, nên ông Hiếu khiếu nại, nhưng không được chấp nhận. Bởi vì ông Hiếu không chứng minh được giữa ông và bà Chi là anh em ruột, đồng thời phải là người chịu tác động trực tiếp (?).

(ảnh minh hoạ)

Sau đó, Cục THADS tỉnh có Quyết định số 299/QĐ-GQKN bác đơn khiếu nại của bà Chi với lý do: Ngoài việc thi  hành án cho bà Nguyễn Thị Kim Luông, bà Chi, bà Dương Thị Cúc Mai còn là người được thi hành án (ông Nguyễn Văn Dẫn và bà Lê Thị Hương phải trả cho bà Mai trên 721 triệu đồng, ông Trần Hữu Minh phải trả cho bà Mai 265 triệu đồng). Vì vậy, Cục THADS tỉnh yêu cầu bà Chi “chờ” Cục THADS tỉnh “đòi” được nợ của các đương sự trên mới tính đến việc “đòi nợ” cho bà Chi, vì bà Mai còn tài sản khác (số nợ của ông Dẫn, bà Hương, ông Minh). Bức xúc, cho rằng Cục THADS tỉnh không chịu phát mãi tài sản của bà Mai để trả nợ cho bà Chi, ông Hiếu làm đơn khiếu nại gửi Viện Kiểm sát tỉnh, Tổng cục THADS.

Ngày 28.3.2011, VKSND tỉnh có Công văn số 63/CV/VKS-P10 gửi Cục trưởng Cục THADS tỉnh cho rằng, ông Dẫn, bà Hương thế chấp giấy chứng nhận QSDĐ 737m2, trên đó có căn nhà cho Ngân hàng Đầu tư và Phát triển, với số tiền gốc và lãi là 608.500.000 đồng, nên sau khi bán đấu giá tài sản thu được không còn để trả cho bà Mai. Trường hợp ông Minh cũng tương tự,  tài sản của ông thế chấp Ngân hàng Việt Á (TP.HCM) số tiền trên 500 triệu đồng nên khi phát mãi, không còn tiền trả cho bà Mai. Viện KSND nhận định rằng: “Việc Cục THADS tỉnh căn cứ vào tài sản đã thông báo bán đấu giá của ông Dẫn, bà Hương; tài sản đã kê biên của ông Minh để xác định bà Mai có tài sản khác để thi hành án, đồng thời áp dụng Khoản 1 Điều 95 Luật Thi hành án dân sự… không chấp nhận đơn khiếu nại của bà Chi là không có cơ sở” Vì vậy, VKSND kiến nghị thu hồi Quyết định 229/QĐ-GQKN của Cục THADS tỉnh về việc bác đơn khiếu nại của bà Chi.

Trong khi đó, ngày 22.3.2011, Vụ Khiếu nại- tố cáo, Tổng cục THADS đã gửi công văn yêu cầu Cục THADS tỉnh sao toàn bộ hồ sơ việc thi hành án của bà Chi gửi về vụ. Biết được sai sót, THADS tỉnh tiến hành kê biên, phát mãi tài sản của bà Mai, đồng thời gấp rút thi hành án cho bà Chi, mà không thu hồi Quyết định số 229/QĐ-GQKN như kiến nghị của VKS. Ngày 22.4.2011, Cục THADS tỉnh đã báo cáo đến Vụ khiếu nại, tố cáo nội dung: “ngày 21.4.2011, ông Hiếu được sự uỷ quyền của bà Chi, làm các thủ tục thi hành án và nhận tài sản. Hiện nay, vụ việc đã thi hành xong, ông Hiếu đã làm đơn xin rút đơn khiếu nại Quyết định số 229/QĐ-GQKN”.

 Như vậy, cuối cùng tuy Cục THADS tỉnh không thu hồi quyết định bác đơn khiếu nại của mình, nhưng bà Chi vẫn được thi hành án, đòi nợ xong. Người nhận tiền vẫn là ông Hiếu -người bị từ chối uỷ quyền khiếu nại trước đây.

ĐỨC TIẾN

(Còn tiếp)