Người tiêu dùng rau an toàn tại siêu thị Co.opMart thành phố Tây Ninh (ảnh minh hoạ).

“Rau sạch”, “rau an toàn” không còn là khái niệm mới. Trong nỗ lực bảo đảm bữa ăn an toàn cho người dân, từ cuối năm 2011, tỉnh Tây Ninh đã xây dựng và thực hiện “Quy hoạch sản xuất, phát triển và tiêu thụ rau an toàn trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đến năm 2020”, (theo Quyết định số 2745 ngày 30.12.2011 của UBND tỉnh Tây Ninh). Qua đó, nhiều nông dân và doanh nghiệp bắt tay vào trồng và kinh doanh rau sạch, đến nay, “rau sạch” đã bắt đầu có thị trường.

ÐIỂM CUNG ỨNG RAU CÒN ÍT

Những năm qua, các ngành chức năng đã có nhiều nỗ lực đưa rau an toàn đến với người dân, như hướng dẫn nông dân canh tác các loại rau theo tiêu chuẩn an toàn, rau đạt tiêu chuẩn VietGAP và thậm chí là GlobalGAP; đẩy mạnh tuyên truyền sử dụng thực phẩm an toàn vì sức khoẻ, trong đó có rau an toàn; khuyến khích việc thành lập HTX, doanh nghiệp sản xuất rau an toàn, VietGAP...

Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn nhiều người tiêu dùng chưa quan tâm đến việc sử dụng rau an toàn. Chị Tú Anh, ngụ ấp Long Kim, xã Long Thành Trung, huyện Hoà Thành cho biết, chị có nghe qua những lợi ích của việc sử dụng rau an toàn nhưng vẫn băn khoăn: “không biết rau an toàn có thực sự “an toàn”?”.

Theo ông Nguyễn Văn Nghiệp- Giám đốc kinh doanh HTX rau an toàn Long Mỹ, xã Long Thành Bắc, huyện Hoà Thành, hiện nay, HTX cung cấp mỗi ngày từ 1 đến 2 tấn rau an toàn cho thị trường, nhưng chủ yếu vẫn là cung cấp cho các trường học, các cửa hàng kinh doanh thực phẩm an toàn ở tỉnh. Riêng việc bán trực tiếp cho người tiêu dùng thì còn khá ít. Trước đây, HTX được huyện Hoà Thành bố trí cho một điểm kinh doanh rau an toàn cho người tiêu dùng ở chợ Long Hoa, nhưng do dự án xây dựng chợ nên điểm kinh doanh trên phải ngừng hoạt động.

Ông Nghiệp cho rằng, sở dĩ người tiêu dùng chưa “mặn” rau an toàn là do điểm kinh doanh rau an toàn khá ít, lại chưa thuận tiện; trong khi đó, vào chợ tiện hơn vì luôn có đầy đủ thực phẩm để người tiêu dùng lựa chọn.

Nhưng để mở rộng mạng lưới kinh doanh rau an toàn không dễ, vì đầu tư một điểm kinh doanh rau an toàn tốn rất nhiều chi phí, như: phải đầu tư hệ thống bảo quản lạnh, cửa hàng khang trang... Ngoài ra, trong quá trình kinh doanh, việc phải bỏ đi số rau không bán được trong ngày dẫn đến héo, úa… gây thất thoát không ít. Do đó, theo ông Nghiệp, rất khó có một cá nhân nào bỏ tiền đầu tư điểm bán rau an toàn phục vụ người dân.

ÐIỀU QUAN TRỌNG: NIỀM TIN CỦA KHÁCH HÀNG

Theo ông Lê Hoàng Nam- Giám đốc Công ty Nam Trạng, niềm tin của người tiêu dùng đối với sản phẩm rau an toàn là tiêu chí hàng đầu mà công ty đặt ra. Công ty rất chú trọng khâu kiểm tra sản phẩm đầu vào. Từ việc thử dư lượng thuốc BVTV, thuốc tăng trưởng đến các chỉ số khác đối với sản phẩm rau an toàn đều có quy trình kiểm soát chặt chẽ.

Theo ông Nam, trong kinh doanh rau an toàn nói riêng, thực phẩm sạch nói chung, vấn đề bảo đảm an toàn cho sức khoẻ của người tiêu dùng là quan trọng nhất. Nếu chỉ vì lợi nhuận, doanh nghiệp đưa sản phẩm rau không an toàn vào bán ở hệ thống rau an toàn thì chẳng khác nào “ăn gian sức khoẻ” người tiêu dùng.

Hiện nay, Công ty Nam Trạng mỗi ngày cung cấp ra thị trường khoảng 1 tấn rau an toàn. Ngoài 3 cửa hàng của công ty ở tỉnh, 2 đại lý tại thành phố Hồ Chí Minh, công ty còn cung cấp rau an toàn cho các trường học và đang xúc tiến đưa sản phẩm vào một số siêu thị. Ông Lê Hoàng Nam đánh giá: số lượng người tiêu dùng sử dụng rau an toàn có tăng nhưng chưa đáng kể.

Các doanh nghiệp kinh doanh rau an toàn, ngoài việc đóng gói bao bì sản phẩm, tem nhãn để chứng minh nguồn gốc sản phẩm, còn nỗ lực quảng bá, nhưng vẫn chưa thay đổi thói quen mua và sử dụng rau của người dân. Ðiển hình như, người tiêu dùng thường thích rau có hình thức “bắt mắt”, nên gần đến kỳ thu hoạch, người trồng phun thuốc tăng trưởng để rau được tươi, xanh “phục vụ” sở thích người tiêu dùng.

Trong khi đó, rau trồng theo tiêu chuẩn VietGAP phải có thời gian cách ly từ thời điểm xịt thuốc cho đến ngày thu hoạch theo quy định để sản phẩm khi thu hoạch được bảo đảm an toàn cho sức khoẻ người tiêu dùng, bảo đảm mùi vị, nên rau không có màu sắc hấp dẫn.

Ông Nguyễn Văn Bảo- Giám đốc Siêu thị Coop.Mart thành phố Tây Ninh cho biết, từ đầu năm đến nay, tỷ lệ người tiêu dùng mua thực phẩm rau an toàn, rau VietGAP được bày bán tại siêu thị tăng khoảng 30% so với những năm trước đây. Ông cho rằng, khách hàng mua rau an toàn tại siêu thị ngày càng tăng vì người dân tin tưởng siêu thị.

Quy trình kiểm tra sản phẩm của siêu thị đặt ra cho rau an toàn hết sức nghiêm ngặt. Các sản phẩm rau được kiểm tra đầu vào, nếu không đạt chỉ số theo yêu cầu, siêu thị không nhập nguyên cả lô hàng. Ở Tây Ninh, thời gian qua, có nhiều nông dân than phiền việc đưa rau vào siêu thị quá khó nhưng ông Bảo cho biết, vì sản phẩm của những nông dân này đều không đáp ứng đầy đủ các điều kiện mà siêu thị đưa ra đối với sản phẩm rau an toàn.

 NGƯỜI TIÊU DÙNG ÐƯỢC “TẬN MỤC SỞ THỊ”

Giám đốc kinh doanh HTX rau an toàn Long Mỹ cho biết, HTX luôn tuân thủ chặt chẽ các quy trình sản xuất. Tại các cửa hàng phân phối sản phẩm của HTX, ngoài việc lưu mẫu sản phẩm trong 24 giờ theo quy định, HTX còn trang bị máy kiểm tra về nồng độ Nitrat trong sản phẩm rau củ, quả.

Trong “hành trình” đưa rau an toàn đến với khách hàng, HTX Long Mỹ, hay Công ty Nam Trạng đều chọn giải  pháp “công khai, minh bạch” quy trình sản xuất rau an toàn. Với HTX rau Long Mỹ, tại các cửa hàng phân phối, khi khách đến tham quan, tìm hiểu quy trình sản xuất, hệ thống bảo quản thực phẩm, và nếu khách có nhu cầu thì cửa hàng sẽ thử nhanh nồng độ Nitrat cho khách xem.

Ngoài ra, HTX cũng liên kết với nhiều trường học để cung cấp rau và mời Ban giám hiệu, học sinh và phụ huynh đến tham quan hệ thống rau an toàn của HTX. Trong thời gian tới, HTX dự định sẽ bán cổ phần HTX cho người tiêu dùng để người tiêu dùng trở thành thành viên. Khi đó, người tiêu dùng được mua rau an toàn của HTX với mức giá ưu đãi.

Giám đốc Công ty Nam Trạng cho biết, sắp tới, công ty sẽ tổ chức cho các học sinh đến tham quan nông trại sản xuất rau an toàn của công ty kết hợp với cắm trại, tìm hiểu các nghề truyền thống như chằm nón lá, mây tre lá...

Các học sinh và phụ huynh được tìm hiểu về quy trình sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP do các kỹ sư nông nghiệp trực tiếp hướng dẫn như: tham gia vào công việc trồng rau, thu hoạch, bảo quản, đóng gói. Qua đó, học sinh và phụ huynh sẽ hiểu được quy trình sản xuất rau an toàn, để có niềm tin vào sản phẩm. Theo dự kiến, mô hình này công ty sẽ triển khai hoạt động vào đầu tháng 10.2018.

Với nỗ lực của các nhà sản xuất, kinh doanh thực phẩm an toàn nói chung, rau an toàn nói riêng trong việc tạo niềm tin cho khách hàng, tin rằng trong thời gian tới, số lượng người tiêu dùng sử dụng rau an toàn ngày càng nhiều hơn. Ðiều đó cũng có nghĩa là, cuộc sống của người nông dân cũng ngày càng tốt hơn.

THIÊN TÂM