(BTN) - Trước tác hại ghê gớm của thuốc lá đối với con người và xã hội, Nhà nước đã xếp thuốc lá thuộc nhóm hàng hoá hạn chế kinh doanh. Tổ chức, cá nhân sản xuất, mua bán thuốc lá; chế biến nguyên liệu thuốc lá, mua bán nguyên liệu thuốc lá và đầu tư trồng cây thuốc lá đều phải có giấy phép.

Nhằm từng bước chấn chỉnh và đưa hoạt động bán lẻ thuốc lá vào nề nếp, từ năm 2007, Nghị định 119/2007/NĐ-CP của Chính phủ về sản xuất và kinh doanh thuốc lá đã ra đời. Sau khi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá chính thức có hiệu lực (ngày 1.5.2013), ngày 26.7.2013 Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định số 67/2013/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá.

Ngày 25.9.2013, Bộ Công Thương ban hành Thông tư số 21/2013/TT-BCT hướng dẫn Nghị định 67/2013/NĐ-CP có hiệu lực ngày 15.10.2013. 

Tuy các văn bản nêu trên có quy định rõ về điều kiện cấp giấy phép kinh doanh bán lẻ (hoặc đại lý bán lẻ) sản phẩm thuốc lá, nhưng số hộ bán lẻ thuốc lá trên địa bàn tỉnh thực hiện xin giấy phép chẳng được là bao.

KHÔNG BIẾT BÁN LẺ THUỐC LÁ PHẢI CÓ GIẤY PHÉP

Tại chợ thị xã Tây Ninh hiện nay có khoảng  5 – 6 hộ kinh doanh bán lẻ thuốc lá trong nhà lồng, tất cả đều có giấy phép bán lẻ sản phẩm. Một tiểu thương ở nơi đây đưa cho chúng tôi xem giấy phép bán lẻ thuốc lá do Phòng Kinh tế Thị xã cấp vào năm 2008. Còn tại Trung tâm thương mại Long Hoa, các tiểu thương bán lẻ thuốc lá nơi đây đều biết quy định về việc phải xin giấy phép nên đã chấp hành tốt. Xung quanh Trung tâm thương mại Long Hoa, nhiều chỗ bán lẻ thuốc lá cũng đã thực hiện việc xin cấp giấy phép. Tuy nhiên, đối với các điểm bán lẻ thuốc lá không thuộc chợ lớn hoặc các trung tâm thương mại thì gần như chẳng mấy ai biết đến việc xin giấy phép theo quy định.

Đến một tủ thuốc lá ven đường Nguyễn Thái Học, người bán tỏ ra ngạc nhiên khi nghe đề cập đến việc xin giấy phép bán lẻ thuốc lá. Bà cho biết là đã bán thuốc lá ở đây rất nhiều năm, nhưng chẳng có ai đến yêu cầu bà đi xin giấy phép. Ở các quán giải khát cũng vậy, việc xin giấy phép bán lẻ thuốc lá chẳng mấy người biết.

CẦN TĂNG CƯỜNG CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN

Theo số liệu của Phòng Kinh tế thị xã Tây Ninh, trong năm 2012, Thị xã chỉ cấp được… 1 giấy phép bán lẻ thuốc lá, còn 9 tháng đầu năm 2013 thì chưa có ai đến xin cấp. Riêng những năm trước cũng chỉ cấp được 7 giấy phép bán lẻ thuốc lá. Còn Phòng Kinh tế - Hạ tầng huyện Hoà Thành cho biết, năm 2012 chỉ cấp được 6 giấy phép bán lẻ thuốc lá, và 9 tháng năm 2013 cũng chỉ cấp thêm được được có 2 giấy phép.

Một cán bộ Phòng Nghiệp vụ- Chi cục QLTT tỉnh cho biết, hiện nay Chi cục đang yêu cầu các đội nghiệp vụ tiến hành kiểm tra, yêu cầu các doanh nghiệp kinh doanh thuốc lá tiến hành làm các thủ tục xin phép theo quy định tại Nghị định 67/2013/NĐ-CP. Riêng các nơi bán thuốc lá lẻ thì thuộc thẩm quyền của các phòng Kinh tế các huyện, thị.

Tuy nhiên, khó khăn chung hiện nay là các tủ thuốc lá bán lẻ ở dọc đường lại không thể cấp giấy phép bán lẻ thuốc lá do “vướng” quy định. Theo đó, hồ sơ đề nghị cấp giấy phép bán lẻ sản phẩm thuốc lá phải có bản sao giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp hoặc giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận mã số thuế, bản sao các văn bản giới thiệu, hợp đồng mua bán…

Thế nhưng phần lớn những người bán thuốc lá lẻ ven đường, các tiệm tạp hoá nhỏ đều không có giấy phép kinh doanh, nói gì tới hợp đồng mua bán. Như thế cơ quan chức năng làm sao cấp giấy phép được? Đối với các quán cà phê, cơ quan chức năng đều biết thực tế có bán thuốc lá lẻ, nhưng chủ quán không bao giờ trưng bày tủ thuốc lá tại quán, nên việc buộc các quán cà phê xin giấy phép bán lẻ thuốc lá cũng là điều nan giải.

Trước tác hại ghê gớm của thuốc lá đối với con người và xã hội, Nhà nước đã xếp thuốc lá thuộc nhóm hàng hoá hạn chế kinh doanh. Tổ chức, cá nhân sản xuất, mua bán thuốc lá; chế biến nguyên liệu thuốc lá, mua bán nguyên liệu thuốc lá và đầu tư trồng cây thuốc lá đều phải có giấy phép.

Tuy nhiên hiện nay, do công tác tuyên truyền về phòng chống thuốc lá chưa có chiều sâu, chưa đúng đối tượng nên các quy định chưa đến được với tất cả mọi người. Do đó, nếu không tích cực tăng cường công tác tuyên truyền, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ của các ngành chức năng, các địa phương- nhất là UBND xã, phường, thị trấn trong việc quản lý việc bán lẻ thuốc lá để nâng cao ý thức của người dân, e rằng khó có thể ngăn chặn được tình trạng thuốc lá bày bán tràn lan như hiện nay.

TẤN HƯNG