Hôm 21.6, chúng tôi đến tiểu khu 48, 49 thuộc xã Tân Hòa, huyện Tân Châu để gặp anh Nguyễn Trấn Tính, nhân viên bảo vệ rừng thuộc Ban quản lý rừng phòng hộ Dầu Tiếng, nhờ anh dẫn đi nhổ nấm tràm.

 Khập khểnh trên quảng đường rừng đầy ổ gà, bùn lầy, cuối cùng cả hai chúng tôi cũng đã đến được một khu rừng gần đó có rất nhiều cây tràm.

Anh Phan Quốc Bình, một người dân địa phương vào rừng nhổ nấm tràm, vừa cải thiện bữa ăn gia đình, vừa kiếm thêm thu nhập.

Đến đây tôi bắt gặp có rất nhiều người đang lom khom nhổ nấm tràm, trên tay cầm theo một cái giỏ xách đựng nấm. Vừa nhổ, anh Tính vừa nói, mấy ngày trước là thời điểm nấm tràm mới rộ, anh và người bạn cùng đơn vị chỉ cần bỏ chút ít thời gian thì đã nhổ được 7-8 kg nấm.

Nấm tràm mới nở rộ lên khoảng 1 tuần trở lại đây, khi mà một vài ngày sau cơn mưa giông, khi trời bắt đầu hưng hửng nắng. Lúc này, mặt đất ẩm ương, những bào tử nấm từ dưới mặt đất sẽ xuyên qua lớp lá mục nhô lên thành những cây nấm li ti bằng đầu đũa, chỉ vài ba hôm, cây nấm đã có hình dạng, mình tròn căng mẩy, trông rất ngon mắt. Nếu không kịp hái, chỉ vài ngày sau cây nấm sẽ héo rũ xuống.

Nấm tràm muốn được hình thành thì phải trải qua quá trình gọi là meo nấm, từ lá và vỏ của cây tràm rơi rụng xuống đất tạo thành những lớp mùn, meo nấm do ấp ủ lâu ngày trong lớp mùn đất cùng với những cơn mưa thì nấm tràm mới nhô lên từ từ.

Nấm tràm mọc rải rác hoặc thành cụm dưới những lớp lá tràm dưới đất, có hình dạng như cái ô, đầu nấm có màu tím hơi đậm, thân tròn và múp gọi là nấm tràm búp, ăn có vị giòn, hơn đắng, “còn đầu nấm mà chuyển sang màu tím nhạt thì gọi là nấm già, ăn dai và dở hơn”- anh Tính giải thích thêm.

Nấm tràm nở rộ sau những cơn mưa đầu mùa.

Nấm tràm có thể chế biến được nhiều món khác nhau như xào, nấu chung với cháo gà … đặc biệt là kho tiêu rất ngon. Những ai ăn không quen thì sẽ có cảm giác rất khó chịu, vị đắng hơn cả khổ qua, còn những ai đã biết ăn rồi thì càng ăn sẽ cảm thấy càng ngon, bởi sau cái vị đắng nhẫn ấy là một cảm giác dịu ngọt, thanh mát nơi cuống họng.

Ngoài ra nấm tràm còn có những tác dụng rất hữu hiệu. Theo dân gian, nấm tràm chữa được chứng mệt mỏi, đau đầu, cảm cúm, có tác dụng rất tốt cho nội tạng. Mặt khác còn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và giã rượu rất hay.

Nắm bắt được giá của nấm tràm dao động từ 30.000 đồng đến 50.000 đồng/kg, nên tranh thủ lúc nấm tràm rộ mùa, nhiều người dân địa phương rủ nhau vào rừng nhổ nấm, có thêm thu nhập cho gia đình.

Nguyễn Toàn