Biểu tượng của Cục tình báo trung ương Mỹ (CIA) ở ngay lối vào trụ sở tại Langley, Virginia

Là người khá ôn hoà, Tổng thống Barack Obama từng lên tiếng phản bác việc các nghị sĩ của Đảng Dân chủ đề xuất thành lập một Uỷ ban điều tra sự thật về chính sách chống khủng bố và việc áp dụng các biện pháp tra tấn tù nhân của chính quyền Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush. Tuy nhiên, có vẻ như các TNS của Đảng Dân chủ không chấp nhận để cho “những sự thật đen tối” dễ dàng ngủ yên.

Cuối năm 2003, đầu năm 2004, cả thế giới công phẫn khi giới truyền thông công bố những bức ảnh lính Mỹ ngược đãi tù nhân ở Abu Ghraib tại Baghdad, Iraq. Tiếp sau đó là việc các tổ chức nhân quyền cáo buộc Cục tình báo trung ương Mỹ (CIA) thiết lập các nhà tù bí mật ở nhiều quốc gia, sử dụng nhiều biện pháp tra tấn, vốn Quốc hội Mỹ cấm, để thẩm vấn những tù nhân tình nghi là khủng bố. Khi bước vào Nhà Trắng, ông Obama từng chỉ trích việc chính phủ tiền nhiệm dung túng cho CIA thực hiện chương trình chống khủng bố bí mật, nhưng có thể vì không muốn hình ảnh Mỹ xấu hơn nữa, ông Obama lại từ chối cho công bố những bức ảnh cảnh các quan chức tình báo CIA tra tấn tù nhân. Ông tha thiết yêu cầu các nghị sĩ đảng Dân chủ trong quốc hội nên hướng tới tương lai, thay vì chú tâm đến việc săm soi quá khứ.

Thế nhưng, Chủ tịch Uỷ ban Pháp luật Thượng viện Patrick Leahy khẳng định, ông vẫn giữ nguyên quan điểm thành lập một uỷ ban điều tra xem xét “mọi tội trạng của CIA lẫn các quan chức chính phủ thời đó có liên quan”. Chủ tịch Uỷ ban tình báo thượng viện Dianne Feinstein cáo buộc, chính quyền của Tổng thống tiền nhiệm George W. Bush đã vi phạm luật pháp nghiêm trọng khi không thông báo cho quốc hội biết việc CIA thực thi một chương trình chống khủng bố. Theo ông D. Feinstein, hồi cuối tháng 6.2009, Giám đốc CIA Leon Panetta đã báo cáo với quốc hội rằng, ông có biết “sơ sơ” về chương trình chống khủng bố của CIA và đã huỷ. Giám đốc CIA cho biết thêm, chính Phó Tổng thống tiền nhiệm Dick Cheney đã ra lệnh cho CIA giấu nhẹm chương trình này, không báo cho quốc hội biết. Cũng cần phải nhớ lại, Chủ tịch Quốc hội Nancy Pelosi và một số nghị sĩ Đảng Dân chủ từng cáo buộc, hồi năm 2002, CIA cứ một hai quả quyết rằng, họ không sử dụng hình thức trấn nước để tra tấn tù nhân, chỉ đến khi vụ nhà tù Abu Ghraib bị phơi bày, bà mới biết sự thật.

Hiện các nghị sĩ Đảng Dân chủ đang gây sức ép yêu cầu Bộ trưởng Tư pháp Eric Holder bổ nhiệm một uỷ viên công tố đặc biệt để lật lại mọi hồ sơ cáo buộc CIA. Có vẻ như ông Holder cũng đang phân vân lắm, vì nếu như chính phủ và quốc hội quá tập trung vào chuyện CIA sẽ xao nhãng kế hoạch cải cách chính sách về năng lượng và chăm sóc y tế đầy tham vọng của Tổng thống Obama.

Đặng Hoàng Thái

(Tổng hợp)