Hôm 1.11, ông Almazbek Atambayev - Tổng thống vừa đắc cử của Kyrgyzstan, đã kêu gọi Mỹ rời khỏi căn cứ không quân tại nước cộng hoà Trung Á này khi hết hạn hợp đồng vào năm 2014, cùng thời gian quân tham chiến do NATO dẫn đầu rời khỏi Afghanistan. 

Tổng thống Atambayev đánh giá sự có mặt của lính Mỹ không bảo đảm an ninh cho Kyrgyzstan. Ông cam kết, Kyrgyzstan vẫn sẽ tuân thủ những cam kết trong hợp đồng hiện nay, nhưng ông không có ý định tiếp tục ký hợp đồng cho thuê căn cứ này.

Máy bay vận tải của Không quân Mỹ tại căn cứ Manas

Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi biết là Mỹ thường dính líu vào những cuộc xung đột quân sự xảy ra ở Afghanistan, Iraq và giờ đây lại căng thẳng trong mối quan hệ với Iran. Tôi không muốn một ngày nào đó căn cứ quân sự trở thành mục tiêu tấn công trả đũa của bất kỳ quốc gia nào. Một sân bay dân sự cần phải phục vụ những mục đích dân sự đơn thuần”.

Tuy nhiên, Atambayev nói rằng, sân bay Manas có thể trở thành một trung tâm quốc tế cho các máy bay dân sự. “Chúng tôi sẵn sàng làm một trung tâm quá cảnh dân sự với Nga, Mỹ và bất kỳ nước nào quan tâm”, ông cũng cho biết Kyrgyzstan đã thành lập nhóm công tác nhằm chuẩn bị gia nhập Liên minh hải quan của ba nước gồm Nga, Belarus và Kazakhstan.

Quân đội Mỹ sử dụng trung tâm quá cảnh Manas ở ngoại ô thủ đô Bishkek của Kyrgyzstan để chuyên chở các binh sĩ Mỹ tới Afghanistan và tiếp nhiên liệu cho các máy bay quân sự. Căn cứ này liền kề với sân bay quốc tế Manas của Kyrgyzstan. Mỗi năm Mỹ phải trả cho Kyrgyzstan 60 triệu USD để thuê căn cứ này, ngoài ra còn thêm khoản 110 triệu USD viện trợ kinh tế.

Kyrgyzstan là nước Trung Á duy nhất vừa có căn cứ quân sự của Nga vừa có căn cứ của Mỹ. Nga hiện có căn cứ không quân Kant cách Thủ đô Bishkek của Kyrgyzstan 25 km; được thành lập theo Hiệp ước an ninh được ký kết giữa Nga, Belarus, Armenia, Kyrgyzstan, Tajikistan và Kazakhstan, với nhiệm vụ chủ yếu là bảo đảm an ninh cho Kyrgyzstan và toàn bộ khu vực Trung Á.

THUÝ TRINH

(Theo Reuters)