![Thành phố hình sao](/resources/newsimg/002011/04/05/thanh%20pho%201.jpg) |
Đường phố Tây Ninh |
Đã từ lâu cứ muốn viết về thị xã Tây Ninh ta có
hình dáng bàn tay xoè ra năm ngón. Sơ bộ thế này nhé: lòng bàn tay là cụm trung
tâm với trụ sở Uỷ ban, vườn hoa Thắng Lợi, công viên Cây Xanh và chiếc cầu Quan.
Ngón trỏ đưa ta đến Châu Thành hoặc qua những Long Giang, Long Thuận mà sang cửa
khẩu quốc tế Mộc Bài. Ngón giữa chỉ lên Tân Biên- thủ đô cách mạng miền Nam thời
chống Mỹ. Ngón áp út là đại lộ 30.4 dẫn qua sườn Tây núi Bà lên huyện Tân Châu.
Rồi ngón út xinh xinh sẽ đưa ta về ngả Dương Minh Châu, nơi có Lòng hồ Dầu Tiếng
miên man trời nước.
Vậy mà còn có băn khoăn nên chưa viết! Là vì sợ
những anh kỹ tính đếm ra thành những 6 hay 7 ngón tay xoè. Nay thì đã có thể
viết được rồi! Chẳng là ngày 31.3 vừa qua được dự tại văn phòng UBND tỉnh cuộc
trình bày phương án quy hoạch chung thị xã Tây Ninh đến năm 2020, tầm nhìn đến
năm 2050 của một công ty thiết kế quy hoạch nước ngoài là Han Sen Partnership
Pty Ltd phối hợp Trung tâm Kiến trúc miền Nam thực hiện. Trong báo cáo, đánh giá
của UBND thị xã Tây Ninh có một cách gọi rất hay là đô thị hình sao. Vậy thì để
tựa bài viết đây rồi. Sao thì có thể 5, 8, 10 hay 14 cánh. Với mục tiêu đến
2015, thị xã Tây Ninh sẽ là đô thị loại III, hay nói một cách khác là “lên thành
phố”. Vậy xin lượm lặt từ nội dung các bên ý kiến trong cuộc trình bày kể trên
gọi bài viết này là thành phố hình sao.
![Thành phố hình sao](/resources/newsimg/002011/04/05/thanh%20pho%202.jpg) |
Di tích lịch sử Đình Hiệp Ninh ở Thị
xã |
Eco kép là gì? Chẳng phải vô tình mà các nhà
thiết kế lại đưa lên đầu bản báo cáo nghiên cứu khá dày dặn của mình, cái gọi là
“thành phố Eco kép”. Vừa hay, tivi tháng 3 và 4.2011 cũng có mục quảng cáo về
một khu đô thị nào đấy xanh, sạch, đẹp với cái tên Eco Park. Thời đại ngày nay ở
đâu cũng đặt yếu tố môi trường làm trọng. Tuy nhiên riêng về “Eco kép Tây Ninh”
tương lai được giải thích là: “Thành phố sinh thái và thành phố kinh tế. Thành
phố sinh thái nâng cao phúc lợi cho công dân và xã hội của mình thông qua quy
hoạch đô thị tổng hợp và quản lý, giúp khai thác đầy đủ các lợi ích cho thế hệ
tương lai. Thành phố kinh tế tạo ra các giá trị và cơ hội cho công dân, doanh
nghiệp và xã hội bằng cách sử dụng hiệu quả tất cả các tài sản hữu hình và vô
hình, củng cố các hoạt đông kinh tế bền vững, tập trung và hiệu quả”.
Vậy! Eco như thế thì quả thật đấy chính là mô
hình đô thị ước mơ cho không chỉ thành phố Tây Ninh mà của cả các đô thị trên
toàn thế giới.
Sau những phân tích khá cặn kẽ và sát đúng về
mọi vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội của thị xã Tây Ninh hiện tại, kể cả các
mối tương quan trong khu vực cũng như với các đô thị phụ cận; rồi các nhà thiết
kế cũng đã đưa ra được mô hình đề xuất của quy hoạch tổng thể thị xã Tây Ninh.
Cốt lõi của quy hoạch này là việc di dời trung tâm hành chính cũ lên phía Đông
Bắc, gần núi Bà Đen. Khi ấy, khu hành chính cũ (UBND tỉnh hiện nay) sẽ trở thành
một trung tâm thương mại và dịch vụ - một trong hai vùng lõi, nói cách khác là
một “đô thị sôi động” của thành phố tương lai. Còn trung tâm hành chính (mới) dự
kiến nằm ở phía Đông Nam giao lộ Bời Lời - 784 sẽ có nhiều cơ hội để phát triển
như một khu đô thị hiện đại với đầy đủ các công trình đảm bảo chức năng hành
chính cũng như các chức năng phụ trợ khác như giải trí, giáo dục, văn hoá xã
hội, thương mại và cư trú…
Một đặc điểm khác nữa của đô thị nói trên sẽ là
sự xen kẽ hợp lý giữa các khu dân cư (mật độ cao, hoặc thấp) với các phân khu
giáo dục, y tế, bảo tàng, triển lãm và xúc tiến thương mại, lưới giao thông kể
cả đường đi bộ và xe đạp… Sau nữa là các khu vực không gian xanh, bảo vệ cảnh
quan, rừng sinh thái và thú vị nhất có lẽ là ý tưởng giữ lại các khu nông nghiệp
chuyên canh, để có được những khu vực nông thôn giữa lòng đô thị.
Thị xã Tây Ninh tương lai, theo mục tiêu phải
đạt chuẩn loại III (thành phố) vào năm 2015 và sau năm 2020 sẽ phải ngang tầm đô
thị loại II. Đây là một cấu trúc đô thị hình sao: “Vừa mở theo tuyến vừa nén
lại. Phát triển một số trung tâm dạng hành lang (tuyến) đa lõi trung tâm, có kết
nối chặt chẽ…”. Tuy nhiên, để đảm bảo thực hiện được trọn vẹn ước mơ này, cũng
cần ngay từ bây giờ tính đến trách nhiệm quản lý cũng như ý thức xây dựng cộng
đồng của mỗi cư dân đô thị. Ví dụ, nông thôn giữa lòng đô thị là một cảnh quan
sinh thái đặc trưng thì phải có biện pháp quản lý sao cho nó không phải là một
kiểu xóm làng tiểu nông tuỳ tiện. Và hơn nữa, thành phố muốn thành sao, thì mỗi
người dân sống trong đó cũng cần thiết phải có nếp sống văn minh đô thị.
TRẦN VŨ