Bệnh “sọc ếch” do sương muối gây ra

Năm nay, thời tiết lạnh kéo dài, khiến cho cây mãng cầu chậm ra lá, ra hoa. Các chủ vườn đã áp dụng nhiều biện pháp khác nhau để khắc phục tình trạng này nhưng vẫn chưa đạt được kết quả như mong đợi.

Ngày 17.1.2011, trong khi rảo một vòng theo đường 785, khu vực gần chân núi Bà Đen, đoạn ngang qua các xã Tân Bình, Thạnh Tân (Thị xã) và Tân Hưng (huyện Tân Châu)  – nơi chuyên canh cây mãng cầu nhiều nhất tỉnh hiện nay, chúng tôi nhận thấy các chủ vườn mãng cầu đang luôn tay luôn chân tất bật với công việc của mình. Mỗi người tự mày mò cách đối phó với thời tiết lạnh bất thường để “cứu” lấy vụ mãng cầu có nhiều nguy cơ thất mùa.

Anh Lê Văn Mưng, 48 tuổi, có 2 ha mãng cầu đã 7 năm tuổi ngụ ấp Tân Trung A, xã Tân Hưng, huyện Tân Châu. Trong đó, có 1 ha anh đã tuốt lá trước đây một tháng, đến nay ra lá, ra hoa và kết trái bình thường. Một ha còn lại anh vừa tuốt lá cách nay một tuần nay mới nhú đọt non. Anh Mưng nói: “Có lẽ do thời tiết lạnh kéo dài nên cây mãng cầu bị chựng lại, bình thường sau khi tuốt lá một tuần là cây tự ra lá non rồi ra hoa, ra trái”. Mấy ngày nay, anh Mưng “thúc” cây bằng cách tăng cường tưới nước nhưng chưa thấy tiến triển bao nhiêu. Anh Mưng cho biết thêm, anh trồng mãng cầu đã 7 năm nhưng chưa bao giờ gặp trường hợp thời tiết lạnh như thế này. Anh dự đoán với tình hình này, năm nay mãng cầu sẽ khan hiếm trên thị trường, vì vậy giá cả sẽ tăng cao hơn so với mọi năm.

Vườn mãng cầu hơn 1 ha của anh Âu Đẹp, 47 tuổi, ở ấp Tân Trung B (cùng xã Tân Hưng) thì có khá hơn một chút. Do anh lặt lá mãng cầu trước khi thời tiết chuyển lạnh nửa tháng và áp dụng một số biện pháp như xịt thuốc kích thích ra lá, ra hoa nên đến thời điểm này, vườn mãng cầu của anh đã bắt đầu cho nụ. Tuy nhiên, quá trình ra lá, ra bông của cây năm nay cũng chậm hơn so với những năm trước. “Mọi năm, sau khi tuốt lá khoảng 1 tháng là cây đã ra lá, đơm bông đầy đủ. Năm nay, tuốt lá khoảng 40 ngày nó mới ra lá, ra bông, tức là chậm hơn 10 ngày so với bình thường. Tôi cũng không rõ lý do, có lẽ một phần cũng do thời tiết lạnh”- anh Đẹp đoán. Anh còn cho biết, năm nay ngoài thời tiết lạnh bất thường còn xuất hiện sương muối, gây thêm khó khăn cho nhà vườn. Theo lời anh: “Hơn một tuần nay, khuya nào cũng vậy, cứ khoảng 4 – 5 giờ sáng là tôi phải thức dậy, xịt nước lên toàn bộ thân, lá cây mãng cầu để rửa chất mặn do sương muối gây ra. Nếu không chịu khó làm như vậy, sương muối sẽ làm đọt mãng cầu bị quiu lại và trái không lớn được”. Anh Đẹp dẫn chúng tôi sang xem vườn mãng cầu của chị Huỳnh Thị Lụa, liền ranh với vườn của anh, chỉ cho chúng tôi xem những cây mãng cầu bị “quíu” đọt non, trái non khiến chúng không phát triển được.

Anh Phạm Thế Hùng, 22 tuổi, cũng đang rất lo lắng cho vườn mãng cầu gần 5 ha của mình ở ấp Thạnh Đông, xã Thạnh Tân (Thị xã). Trong đó, có hơn phân nửa diện tích đã được tuốt lá cách đây hơn một tháng, nay đã ra lá, đơm bông và đậu trái nhưng thời tiết lạnh cộng với sương muối đã khiến cho nhiều trái mãng cầu bị sâu rầy và dẫn đến tình trạng “sọc ếch” (nhiều đường thâm đen trên vỏ mãng cầu). Bệnh này không ảnh hưởng đến chất lượng trái mãng cầu nhưng nó làm cho “ngoại hình” trái mất đẹp, không bán được giá cao. Số diện tích còn lại, anh Hùng mới tuốt lá xong khoảng 10 ngày qua và bắt đầu tưới nước, còn chưa biết kết quả sẽ ra sao. Anh Hùng chia sẻ: “Theo kinh nghiệm ba đời gia đình tôi làm nghề trồng mãng cầu, thời tiết lạnh cùng với sự xuất hiện của sương muối sẽ làm khô lá, rụng bông và bệnh sọc ếch. Vì vậy năm nay, khi theo dõi trên ti vi thấy dự báo năm nay có nhiều khả năng thời tiết lạnh sẽ kéo dài và rất lạnh, chúng tôi đã có kế hoạch chỉ thu hoạch mãng cầu 2 vụ, chứ không tận thu đến 2,5 vụ như mọi năm. Đồng thời, ngay sau khi thu hoạch là bón phân chuồng, phân xanh và có thời gian nghỉ ngơi cho cây khoẻ để chúng đủ sức chống chọi với lạnh giá. Về mặt lý thuyết là vậy, nhưng kết quả ra sao thì phải chờ đến khi các cây mãng cầu này đậu trái mới biết chính xác được”.

Anh Đẹp xịt nước lên cây mãng cầu để rửa sương muối

Thời tiết bất thường luôn gây ảnh hưởng đến cây trồng, vật nuôi. Điều này không phải bất cứ người nông dân nào cũng có thể đối phó được. Vì vậy, mong rằng ngành nông nghiệp cần sớm có hướng dẫn đối với bà con nhà vườn về kỹ thuật chăm sóc từng loại cây trồng, vật nuôi trong điều kiện thời tiết không thuận lợi để giúp bà con ta hạn chế đến mức thấp nhất mức thiệt hại có thể xảy ra.

Dương Việt Đông