Bạn hãy thử lang thang đến những vườn nho  nằm bên những bãi bồi chở nặng phù sa dọc theo bờ của con sông Dinh, ở đó bạn sẽ được những bàn tay quanh năm chỉ quen cầm leng, cầm cuốc ân cần rót mời bạn những ly rượu nho sóng sánh màu đỏ thẫm, trong vắt như hổ phách với một hương vị nồng nàn mà người nông dân đã chắt lọc từ tinh hoa của trời và đất. Nhấp một ngụm rượu nho Phan Rang, bạn sẽ cảm thấy như vừa được uống cả hương nắng và gió vào trong tận tâm can mình để rồi cái cảm giác bồi hồi, ngây ngất cứ từ từ, từ từ xâm chiếm.

Uống rượu nho Phan Rang, bạn không nên so sánh với các loại vang nho khác, bởi người nông dân xứ nóng nơi đây xa lạ với cái khái niệm rượu vang nho. Và họ cũng chưa bao giờ nghĩ rằng họ đang góp phần vào việc viết thêm lịch sử cho rượu vang thế giới với hàng trăm năm phát triển. Người dân nơi đây làm rượu nho với những lý do cũng đơn giản như chính cuộc đời, chính tâm hồn giản đơn của họ, chỉ là một món quà quê dân dã đãi khách đến chơi nhà.

Cách làm rượu nho ở Phan Rang cũng giản đơn như con người xứ nóng, đầu tiên là lựa những trái nho ngon, loại bỏ những trái bị dập nát, rửa sạch để cho ráo nước rồi để nguyên cả vỏ và hột, bóp nát từng trái rồi cho vào thạp. Cứ theo công thức 3 -1 ( 3 kg nho, 1 kg đường) cứ một lớp nho, một lớp đường, cho đầy chừng 2/3 thạp là được. Bịt kín miệng thạp rồi ủ chừng vài ba tháng đủ để cho xác nho phân hủy, kết hợp với đường để tạo ra một vị đậm đà của rượu. Nhắm chừng rượu đã thành, khi dở nắp thạp ra, một mùi thơm bốc lên dậy mũi là có thể đem ra lọc lấy nước trong chứa vào chai. Để thêm một thời gian nữa khi nhà có khách là có thể mời khách nếm thử món quà quê đầy hương vị được rồi.

Rượu nho càng để lâu chừng nào càng ngon chừng đó. Đặc biệt việc ủ nho ở Phan Rang hoàn toàn không hề dùng bất kỳ loại men rượu nào để làm tác nhân, mà hoàn toàn dựa vào sự lên men vi sinh tự nhiên do sự phối ngẫu giữa nho và đường mía.

Cầm ly rượu nho Phan Rang với một độ nồng vừa phải, có cái vị chua chua, ngòn ngọt của trái nho, vừa chan chát của hạt nho dựa trên cái nền dịu ngọt bởi cuộc phối ngẫu giữa nho và đường mía tạo thành, chắc chắn bạn sẽ có một cảm giác thật là sảng khoái.

Tuy nhiên, trước khi đưa lên môi thưởng thức cái hương vị của trời và đất, bạn hãy ngắm nhìn cái đẹp của ly rượu nho với màu đỏ thẫm như máu và trong vắt như hổ phách, bạn sẽ cảm thấy một chút nắng vàng của những cồn cát giữa trưa hè của xứ Phan Rang. Và khi nhấp môi một chút bạn sẽ cảm nhận được mùi thơm nồng dịu của trái nho, của nắng, của gió và của cả cái ân tình của người dân quê xứ nóng.

Phan Rang từng nổi tiếng là quê hương của hành và tỏi, là nơi có đàn dê cừu lớn nhất của cả nước. Trước khi chia tay với vùng đất của những cụm xương rồng này,  bên cạnh những hành, tỏi, những chùm nho chín mọng căng tròn như đôi môi người thiếu nữ, du khách lại có thêm những chai rượu nho mang hương vị của trời, của đất, của nắng vàng, biển xanh, của những ngọn gió nồng nàn hương biển 

Khi có dịp đi ngang qua vùng đất này, mời quí khách hãy dừng chân lại để thưởng thức một ly rượu nho Phan Rang.

K.D (st)