Liên minh bốn đảng trong khối cầm quyền của ông Rutte đã thất bại trong việc thống nhất một thỏa thuận về các chính sách kiểm soát nhập cư, vấn đề gây chia rẽ tại các quốc gia trên khắp châu Âu.

Quyết định của Thủ tướng Mark Rutte, thủ tướng tại vị lâu nhất của Hà Lan, đồng nghĩa với việc nước này sẽ đối mặt với cuộc tổng tuyển cử vào cuối năm nay. Ông Rutte và chính phủ của ông sẽ tiếp tục tại vị cho đến khi một liên minh cầm quyền mới được chọn.

Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte tuyên bố từ chức và giải tán nội các tại The Hague, Hà Lan ngày 7/7. (Ảnh: Getty)

“Chúng tôi không giấu bí mật việc các đối tác liên minh có quan điểm khác nhau về chính sách di cư. Và hôm nay, thật không may, chúng tôi phải đi đến kết luận rằng những khác biệt đó là không thể hòa giải. Đó là lý do tại sao tôi sẽ đệ trình văn bản giải tán toàn bộ nội các ngay lập tức tới Nhà Vua”, ông Rutte nói với truyền thông tại The Hague.

Các chính trị gia phe đối lập ngay lập tức đã tận dụng cơ hội để kêu gọi các cuộc bầu cử mới ngay cả trước khi Thủ tướng Mark Rutte chính thức xác nhận từ chức.

Geert Wilders, lãnh đạo của Đảng chống nhập cư vì Tự do, viết trên twitter cá nhân: “Hãy bầu cử nhanh ngay bây giờ”. Lãnh đạo đảng Cánh tả Xanh Jesse Klaver cũng kêu gọi bầu cử và nói với đài truyền hình NOS của Hà Lan: “Đất nước này cần thay đổi hướng đi”.

Trước đó, Thủ tướng Rutte đã chủ trì các cuộc họp vào hai ngày 5-6/7 nhưng không đạt được thỏa thuận về chính sách di cư. Tại vòng đàm phán cuối cùng vào tối 7/7, các bên đã nhất trí quyết định rằng họ không thể hoà giải và do đó, không thể ở lại cùng nhau trong liên minh.

Quyết định của chính phủ Hà Lan một lần nữa nhấn mạnh sự chia rẽ về ý thức hệ đã tồn tại kể từ ngày liên minh được tuyên thệ nhậm chức chỉ hơn 18 tháng trước. Liên minh đã cố gắng trong nhiều tháng để đạt được một thỏa thuận nhằm giảm dòng người di cư mới đến đất nước gần 18 triệu dân này.

Các cuộc thảo luận gây chia rẽ chính trị tương tự cũng đang diễn ra ở những nơi khác tại châu Âu khi làn sóng di cư trái phép ngày càng tăng mạnh. Các đề xuất được báo cáo bao gồm việc tạo ra hai loại tị nạn - một loại tạm thời cho những người chạy trốn xung đột và một loại vĩnh viễn cho những người cố gắng thoát khỏi sự đàn áp nhằm hoặc tìm kiếm một cuộc sống tốt hơn.

Năm ngoái, hàng trăm người xin tị nạn buộc phải ngủ ngoài trời trong điều kiện tồi tàn bên ngoài một trung tâm tiếp nhận người nhập cư do số lượng người đến Hà Lan vượt quá số giường cơ sở này cung cấp. Các cơ quan viện trợ Hà Lan đã tham gia hỗ trợ.

Theo văn phòng thống kê của Hà Lan, ước tính vào năm 2022, có hơn 21.500 người từ bên ngoài châu Âu đã xin tị nạn ở Hà Lan và hàng chục nghìn người khác đã chuyển đến để làm việc và học tập. Những con số đã gây ra tình trạng quá tải cho vấn đề nhà ở vốn đã thiếu hụt ở quốc gia đông dân cư này.

Chính phủ của Thủ tướng Mark Rutte đã thảo luận về một đạo luật nhằm yêu cầu các thành phố trực thuộc trung ương cung cấp chỗ ở cho những người xin tị nạn mới đến, song luật này vẫn chưa được cả hai viện của quốc hội thông qua. Thủ tướng cũng thúc đẩy các nỗ lực của Liên minh châu Âu (EU) nhằm làm chậm quá trình di cư sang khối 27 quốc gia.

Trong chuyến thăm Tunisia vào tháng trước, Thủ tướng Hà Lan cùng với người đồng cấp Italia và Chủ tịch ủy ban điều hành của EU đã cung cấp hơn 1 tỷ euro viện trợ tài chính để giải cứu nền kinh tế đang phát triển của quốc gia Bắc Phi này và ngăn chặn dòng di cư từ các bờ biển của nước này đến châu Âu.

Chính phủ liên minh của ông Rutte, chính phủ thứ tư do ông lãnh đạo, nhậm chức vào tháng 1/2022 sau các cuộc đàm phán liên minh dài nhất trong lịch sử chính trị Hà Lan.

Cuộc bầu cử cho 150 ghế tại Hạ viện Hà Lan vào cuối năm nay sẽ diễn ra trong bối cảnh chính trị phân cực và chia rẽ. Theo The Guardian, nội các của ông Rutte có thể sẽ tiếp tục tại vị với tư cách là chính quyền tạm thời cho đến khi một chính phủ mới được thành lập.

Trong các cuộc bầu cử cấp tỉnh vào đầu năm nay, một đảng dân túy ủng hộ nông dân đã đưa đảng của ông Rutte xuống vị trí thứ hai. Thất bại này được kỳ vọng là động lực khiến ông Rutte cố gắng hết sức để duy trì liên minh của mình cho đến hết nhiệm kỳ của liên minh vào năm 2025.

Nguồn VTC