Giải toả, đền bù nhanh sẽ tạo điều kiện cho các nhà đầu tư hoàn thành dự án, mang hiệu quả cao trong thu hút đầu tư.

Ban quản lý Khu Kinh tế cửa khẩu Mộc Bài cho biết, trong năm 2009, công tác đền bù giải toả để thu hồi đất phục vụ các dự án gặp nhiều khó khăn nên mang lại hiệu quả thấp. Cả năm, ước diện tích đền bù toàn KKTCK Mộc Bài chỉ đạt khoảng 90 ha (kể cả phần diện tích đền bù của các hộ dân liên quan đến dự án nâng cấp mở rộng tỉnh lộ 786 khu vực từ cầu Đìa Xù đến ngã tư Hữu Nghị) thuộc phần quản lý của KKTCK Mộc Bài. Đến nay, cộng cả diện tích đất được đền bù bằng nguồn vốn ngân sách và vốn do nhà đầu tư tự thoả thuận với dân thì tổng diện tích được đền bù tại Khu Thương mại- Công nghiệp Mộc Bài đạt 700 ha (theo kế hoạch đến cuối năm 2009, diện tích được đền bù là 800 ha).

Có nhiều nguyên nhân khiến tiến độ đền bù, giải toả ở Mộc Bài được thực hiện chậm. Theo Ban quản lý KKTCK Mộc Bài, yếu tố giá đền bù chưa hợp lý là một trong những nguyên nhân chính. Dù đã được điều chỉnh nhiều lần nhưng giá đền bù tại khu vực này vẫn còn thấp so với các khu vực lân cận. Do đó, trong thời gian qua, nhiều người dân có tâm lý trông chờ Nhà nước điều chỉnh giá đất hằng năm, bằng cách cố trì kéo việc hoàn tất các thủ tục đền bù, giao đất. Bên cạnh đó còn có nguyên nhân một số nhà đầu tư không tích cực bố trí nhân sự để tổ chức thực hiện đền bù, giải toả mặt bằng.

Vấn đề nhân sự lực lượng chuyên môn thực hiện công tác đền bù giải toả “vừa thiếu, vừa yếu” cũng là một nguyên nhân quan trọng làm cho khâu giải phóng mặt bằng, thu hồi đất bị ách tắc, trì trệ. Theo đánh giá của Ban quản lý KKTCK Mộc Bài, trong thời gian qua, sự phối hợp giữa Ban và các cơ quan chuyên môn huyện Bến Cầu chưa đảm bảo chặt chẽ nên chưa mang lại hiệu quả trong công tác đền bù. UBND huyện cũng chưa có sự cương quyết và thống nhất trong việc xử phạt, cưỡng chế hành chính đối với các hộ dân không chấp hành quyết định thu hồi đất của UBND huyện. Một số trường hợp đã tái lấn chiếm đất dự án, xây dựng trái phép trong khu vực quy hoạch chưa được xử lý kịp thời, đúng mức.

Bên cạnh đó, chính sách tái định cư và các hạng mục, cơ sở hạ tầng của khu tái định cư chưa được xây dựng hoàn chỉnh, làm cho việc ổn định cuộc sống của người dân tại các khu tái định cư gặp trở ngại cũng là một nguyên nhân khiến tiến độ đền bù trở nên “ì ạch”. Cho đến nay, Nhà nước chưa ban hành các văn bản pháp quy làm cơ sở để xử lý các hình thức đầu cơ đất đai, ghim giá, ép giá đối với các nhà đầu tư tự thoả thuận đền bù với dân.

Ngoài ra, tại Mộc Bài hiện có một số dự án đã được bàn giao đất cho nhà đầu tư nhưng do nhiều lý do như tác động của suy thoái kinh tế toàn cầu, do hạn chế về năng lực tài chính nên các dự án này bị “treo” một thời gian. Cụ thể như dự án khu công viên của Công ty TNHH Hoàng Thái Gia; dự án khu thương mại-dịch vụ quốc tế và dự án Cụm công nghiệp 2 của Công ty cổ phần đầu tư Phi Long; dự án khu dân cư của Công ty cổ phần xây dựng và địa ốc Chợ Lớn; dự án Cụm công nghiệp 4 của Công ty cổ phần Tây Nam; một phần diện tích dự án Cụm công nghiệp 1 của Công ty TNHH Ngọc Oanh.

Ban quản lý KKTCK Mộc Bài nhận định: Trong năm 2010, công tác đền bù giải toả vẫn tiếp tục là một thách thức lớn ở Mộc Bài. Hội đồng đền bù huyện Bến Cầu cần tập trung đền bù, giải toả dứt điểm theo từng dự án đã được giao, cho thuê đất; tập trung giải phóng mặt bằng đối với các dự án kết nối đường giao thông để tạo điều kiện cho các nhà máy, khu, cụm công nghiệp hoàn thành tiến độ và đi vào hoạt động. Đối với những dự án đã được giao đất, đã có quy hoạch chi tiết nhưng không triển khai đúng tiến độ, sai chức năng trong quy hoạch…, Hội đồng đền bù huyện Bến Cầu cần tham mưu UBND tỉnh “cắt bớt” diện tích hoặc điều chỉnh diện tích nếu xét thấy nhà đầu tư không đủ năng lực tài chính hoặc có biểu hiện làm cầm chừng, đối phó.

BẢO TÂM