Theo kế hoạch của Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới (XDNTM) tỉnh (nay là Ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu Quốc gia), năm 2017 toàn tỉnh Tây Ninh phấn đấu có thêm 8 xã đạt chuẩn nông thôn mới, gồm: Mỏ Công (Tân Biên), Tân Hưng (Tân Châu), Cầu Khởi (Dương Minh Châu), Thái Bình (Châu Thành), Trường Tây (Hoà Thành), Thanh Phước (Gò Dầu), Long Chữ (Bến Cầu), Gia Lộc (Trảng Bàng).

Huy động sức dân làm đường giao thông nông thôn ở xã Tân Phong, huyện Tân Biên.

Ngay từ đầu năm, Ban chỉ đạo XDNTM các xã đã có kế hoạch triển khai thực hiện các chỉ tiêu, tiêu chí chưa đạt, nâng cao chất lượng các chỉ tiêu, tiêu chí đã đạt; phấn đấu hoàn thành 19/19 tiêu chí vào cuối năm 2017. Tuy nhiên, do gặp nhiều khó khăn nên tiến độ XDNTM ở nhiều xã điểm còn thực hiện khá chậm.

Việc một số sở, ngành ban hành hướng dẫn chậm hoặc chưa có hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục, hồ sơ đánh giá, thẩm định tiêu chí mà ngành mình phụ trách theo Quyết định 1200 ngày 31/5/2017 của UBND tỉnh Tây Ninh ban hành Quy định Bộ tiêu chí xã đạt chuẩn nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Tây Ninh giai đoạn 2016-2020 đã gây khó khăn cho các xã trong đánh giá thực trạng mức độ đạt được tiêu chí theo quy định mới.

Nhiều xã còn đánh giá kết quả theo bộ tiêu chí cũ giai đoạn 2011-2015. Một số xã lại đánh giá kết quả trên cơ sở Quyết định 1200 ngày 31/5/2017 của UBND tỉnh về Bộ tiêu chí xã đạt chuẩn Quốc gia giai đoạn 2016-2020 trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, trong khi có sở, ngành chưa ban hành hướng dẫn cụ thể nên chưa thể xác định chính xác mức độ đạt được các tiêu chí…

Ở các xã đã đánh giá theo bộ tiêu chí mới thì mức độ đạt được các tiêu chí đều giảm sút đáng kể. Ví dụ, trên địa bàn huyện Hòa Thành, các xã đã đạt chuẩn trước đó là Long Thành Trung, Long Thành Bắc, Long Thành Nam chỉ còn đạt 14 tiêu chí; xã Hiệp Tân đạt 13 tiêu chí; xã Trường Tây đạt 11 tiêu chí; Trường Đông còn 10 tiêu chí và Trường Hòa còn 8 tiêu chí. Bình quân mỗi xã đạt 12 tiêu chí.

Xây dựng cơ sở vật chất văn hóa cũng là tiêu chí khó thực hiện.

Theo lý giải của hầu hết UBND các huyện và các xã điểm XDNTM năm 2017, tiến độ XDNTM chậm do các xã đang gặp nhiều khó khăn. Một khó khăn khác mà hầu hết các xã đang gặp phải là nguồn vốn thực hiện các tiêu chí về cơ sở hạ tầng, như giao thông nông thôn, trường học, cơ sở vật chất văn hóa… rất lớn, mà nguồn kinh phí ngân sách thì có hạn nên khó khăn cho thực hiện các dự án.

Bên cạnh đó, nguồn vốn cấp trên phân bổ chậm, nhiều công trình  chưa phân bổ hoặc phân bổ nhưng chưa đủ cũng gây khó khăn cho tiến độ thực hiện. Mặt khác, người dân và doanh nghiệp đóng góp vào XDNTM có nâng lên nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu đề ra. Một phần do nhiều người dân có tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào ngân sách nhà nước; phần khác do đời sống người dân vùng nông thôn khó khăn, trong khi phải đóng góp nhiều khoản cùng một lúc để tập trung cho XDNTM nên chưa thể đáp ứng nhu cầu đề ra…

Việc quy hoạch XDNTM và đề án XDNTM của nhiều xã chất lượng chưa cao, cần phải chỉnh sửa, bổ sung… cũng là nguyên nhân khiến cho tiến độ XDNTM ở các xã điểm này chậm.

Bên cạnh đó, nhiều chỉ tiêu, tiêu chí trong bộ tiêu chí mới được nâng cao (như tiêu chí thu nhập, hộ nghèo, tổ chức sản xuất, giáo dục, y tế, môi trường) nên việc đạt được các chỉ tiêu, tiêu chí cũng khó khăn hơn.

Ngoài ra, việc các sở, ngành ban hành hướng dẫn chậm cũng gây khó khăn cho rà soát, đánh giá tiêu chí đạt, chưa đạt để đề ra kế hoạch thực hiện cụ thể.

Huy Liệu