Ðể trả tiền gửi xe, tôi có sử dụng có tờ tiền mệnh giá 500 đồng, một phụ nữ giữ xe tại chợ Bàu Năng (huyện Dương Minh Châu) đề nghị: “Em mang tiền này về làm kỷ niệm hay vào ngân hàng mà đổi, chứ ở chợ không ai xài nữa đâu. Ði hàng quán nào mà đưa tờ tiền 500 đồng là người ta không muốn lấy. Ở nhà chị có cả trăm ngàn đồng loại tiền mệnh giá này, nhưng khó sử dụng được”.

Tại chợ phường IV, thành phố Tây Ninh, chúng tôi cầm tiền mệnh giá 200 đồng và 500 đồng mua hàng thì đa số tiểu thương từ chối nhận. Một chị buôn bán rau cho biết: “Lâu lắm rồi không ai sử dụng tiền 200 đồng, 500 đồng để mua bán nữa đâu, chủ yếu là để đi chùa thôi. Người mua trả tiền bằng nhiều tờ 200 đồng hay 500 đồng bị tiểu thương trả lại là chuyện bình thường, có người khó tính còn cằn nhằn nữa”.

Chị Huỳnh Thị Ngọc Thuý (ngụ xã Bàu Năng, huyện Dương Minh Châu) kể: “Trong ví tôi hiện vẫn còn 10 tờ tiền mệnh giá 500 đồng do siêu thị thối lại. Ðem những tờ tiền này ra chợ mua thức ăn thì không được. Tôi cảm thấy ấm ức, tiền nào cũng là tiền, Nhà nước chưa có thông báo đình chỉ lưu hành, sao họ lại từ chối? Rõ ràng là vô lý, nhưng chẳng lẽ cãi nhau với họ”.

Thực tế, tại hầu hết các chợ, cửa hàng bán lẻ, người bán lẫn người mua đều không cần đến tờ 200, 500 đồng trong giao dịch. Một số cửa hàng hay siêu thị thì thối tiền dư nhỏ lẻ bằng cách trả kẹo chewing gum, kẹo rời cho khách hàng, mà không sử dụng tiền mệnh giá nhỏ. Hầu hết khách hàng cũng sẵn sàng nhận kẹo thay tiền lẻ, chẳng hề thắc mắc.

Theo quy định của pháp luật, việc từ chối nhận, lưu hành tiền do Ngân hàng Nhà nước phát hành trong lãnh thổ Việt Nam là hành vi bị nghiêm cấm. Tiền có mệnh giá cao hay thấp đều có giá trị. Tuy nhiên thực tế, tiền có mệnh giá 200 đồng đã không còn được sử dụng trong giao dịch thời gian qua, còn tiền có mệnh giá 500 đồng cũng rất ít được sử dụng. Việc từ chối thanh toán bằng những tờ tiền mệnh giá dưới 1.000 đồng, dù với lý do gì thì vẫn trái với quy định của pháp luật.

Vũ Nguyệt