Ông Zhou Yongkang (giữa), Uỷ viên Bộ chính trị Trung ương Đảng CS Trung Quốc, thăm hỏi Aygul, một phụ nữ người dân tộc Uighur bị thương trọng vụ bạo loạn ngày 5.7. Ảnh: THX

Trong khi chính phủ Trung Quốc lẫn chính quyền Khu tự trị Tân Cương đã mở rộng cửa tiếp đón phóng viên của hơn 100 hãng thông tấn, truyền thông nước ngoài đến Urumqi tìm hiểu về vụ bạo loạn ngày 5.7; không ít hãng tin đã bị lãnh đạo lực lượng Uighur đòi ly khai, bà Rebiya Kadeer lừa bịp bằng những hình ảnh sai lạc.

Hôm 10.7, tờ Trung Hoa Nhật báo cho biết, trả lời phỏng vấn của kênh truyền hình vệ tinh Al Jazeera, bà Kadeer đã đưa ra những hình ảnh được cho là “người Uighur bị cảnh sát trấn áp khi biểu tình trong hoà bình”. Tuy nhiên, Trung Hoa Nhật báo khẳng định, đó là tấm ảnh được đăng tải trên website của tờ Nanfang tuần báo vào ngày 26.6, cách thời điểm xảy ra vụ bạo loạn Tân Cương hơn một tuần và được chụp tại tỉnh Hồ Bắc. Trung Hoa Nhật báo cho biết thêm, những kẻ ủng hộ bà Kadeer ở Thổ Nhĩ Kỳ cũng chơi trò “lập lờ, đánh lận con đen” tương tự. Theo tờ báo này, Hiệp hội người Uighur tại Mỹ cũng đã công bố một tấm ảnh được phóng lớn với lời chú thích là “những nạn nhân của vụ bạo loạn tại Urumqi” lại là ảnh chụp của một vụ tai nạn giao thông.

Bên cạnh đó, các cơ quan truyền thông Trung Quốc cũng đã tố cáo tổ chức Đại hội Uighur Thế giới cung cấp những thông tin sai lệch, thổi phồng số lượng người bị thiệt mạng hôm 5.7, từ 156 người lên hơn 800 người. Lãnh đạo người Uighur ly khai, bà Rebiya Kadeer còn bịa thêm chuyện có thêm 100 người chết khi đụng đột với cảnh sát trong một cuộc biểu tình khác tại thành phố Kashgar, Khu tự trị Tân Cương dù trên thực tế những người biểu tình đã vội vàng giải tán khi cảnh sát chống bạo động mới triển khai.

Tại Tân Cương ngày 10.7, tình hình thủ phủ Urumqi đã trở lại bình thường, nhưng lực lượng cảnh sát và binh lính vẫn tiếp tục chốt chặn trên các tuyến đường trọng yếu. Chính quyền Urumqi đã yêu cầu 5 thánh đường Hồi giáo lớn trong thành phố đóng cửa vì lý do an ninh và kêu gọi các tín đồ nên cầu nguyện ở nhà. Cũng có một cuộc biểu tình nhỏ của những người Hồi giáo Uighur về việc đóng cửa thánh đường, nhưng cảnh sát đã kịp thời giải tán, nhằm tránh nguy cơ xung đột khi cộng đồng người Hán vẫn chưa nguôi sự giận dữ sau sự kiện 5.7.

Trong khi đó, trong chuyến thị sát Tân Cương, Bộ trưởng an ninh công cộng Trung Quốc Meng Jianzhu đã đến dự lễ tang của một số cảnh sát và người dân bị sát hại trong vụ bạo loạn ngày 5.7. Ông Meng Jianzhu nhấn mạnh, những kẻ cố tình gây ra vụ bạo loạn cần phải bị trừng trị theo quy định của pháp luật. Ông cũng kêu gọi chính quyền địa phương nên trợ giúp cho gia đình các nạn nhân bị sát hại, đồng thời tích cực chăm sóc cho những người bị thương để họ mau chóng bình phục.

Đ. Hoàng Thái

(Theo THX)