Hỏi: Ba mẹ tôi có 4 người con. Hiện nay cha mẹ tôi đều đã qua đời để lại một số tài sản, nhưng không có di chúc. Khi cha mẹ tôi còn sống, người con trai thứ 3 nuôi dưỡng. Như vậy, việc chia thừa kế như thế nào? Và người có công nuôi dưỡng cha mẹ tôi có được chia thêm phần hương hoả? (V.V.Q – BẾn CẦu)

Đáp: Theo quy định của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000 thì con có nghĩa vụ và quyền chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ, đặc biệt khi cha mẹ ốm đau, già yếu tàn tật; trong trường hợp gia đình có nhiều con thì các con phải cùng nhau chăm sóc, nuôi dưỡng cha mẹ.

Vì bạn không nêu rõ ngoài 4 người con thì còn có những người nào thuộc hàng thừa kế thứ nhất (hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết) và thời điểm mở thừa kế (thời điểm cha mẹ bạn mất), nên chúng tôi không thể trả lời cụ thể cho bạn được. Vì vậy, chúng tôi xin nêu các quy định của pháp luật để bạn có thể vận dụng vào trường hợp cụ thể của mình:

- Khoản 2, 3 Điều 679 Bộ luật Dân sự năm 1995 và Khoản 2,3 Điều 676 Bộ luật Dân sự năm 2005, quy định những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau; những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

- Nghị quyết số 02/2004/NQ-HĐTP ngày 10.8.2004 của Hội đồng Thẩm phán Toà án nhân dân tối cao, hướng dẫn áp dụng pháp luật trong việc giải quyết các vụ án dân sự, hôn nhân và gia đình quy định: Trường hợp trong thời hạn mười năm, kể từ thời điểm mở thừa kế mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về quyền thừa kế và có văn bản cùng xác nhận là đồng thừa kế hoặc sau khi kết thúc thời hạn mười năm mà các đồng thừa kế không có tranh chấp về hàng thừa kế và đều thừa nhận di sản do người chết để lại chưa chia thì di sản đó chuyển thành tài sản chung của các thừa kế. Khi có tranh chấp và yêu cầu Toà án giải quyết thì không áp dụng thời hiệu khởi kiện về quyền thừa kế, mà áp dụng các quy định của pháp luật về chia tài sản chung để giải quyết, và cần phân biệt như sau: Trường hợp nếu không có di chúc mà các đồng thừa kế thoả thuận được, thì việc chia tài sản chung đó sẽ thực hiện theo thoả thuận của họ; trường hợp các đồng thừa kế, không có thoả thuận về phần mỗi người được hưởng, thì việc chia tài sản chung đó được thực hiện theo quy định của pháp luật về chia tài sản chung.

Phòng PBGDPL – SỞ Tư pháp