Đất tranh chấp là của cộng đồng dân cư

Vừa qua, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Võ Hùng Việt có Văn bản số 657/UBND-TD trả lời đơn khiếu nại của ông Đàm Văn Mười, hiện ngụ ấp Phước Hội, xã Phước Thạnh, huyện Gò Dầu.

Văn bản trên cho biết, UBND tỉnh nhận được đơn của ông Đàm Văn Mười, khiếu nại Quyết định số 2772/QĐ-UBND ngày 1.12.2008 của UBND tỉnh. UBND tỉnh trả lời khiếu nại của ông Mười như sau: Theo đơn của ông, đất tranh chấp có nguồn gốc do ông nội ông Mười là ông Đàm Văn Bản khai khẩn (diện tích 0,3 ha). Ông Bản chết, ông Đàm Văn Lòng là cha ông Mười quản lý, sử dụng. Năm 1994, ông Lòng chết, bà Đàm Thị Thia là chị ông Mười sử dụng và đã đăng ký kê khai, có giấy báo nộp thuế hằng năm, nhưng được miễn thuế vì là gia đình có công. Cũng trong năm 1994, ông Mười xin đăng ký cấp giấy CNQSDĐ nhưng chưa được cấp, sau đó ông phải bỏ đi nơi khác vì mắc nợ. Năm 2001, ông Mười quay về trồng mì trên đất này nhưng không ngụ tại địa phương. Năm 2005, ông Mười về cất nhà trên thửa đất trên thì bị gia tộc họ Đặng tranh chấp… Tuy nhiên, qua kiểm tra hồ sơ chứng cứ của các bên, UBND tỉnh nhận thấy không bên nào có giấy tờ chứng minh quyền sử dụng diện tích đất đang tranh chấp này.

Phần đất có ngôi miếu thờ bà Chúa Sứ và cây đa cổ thụ vốn có từ rất lâu đời (được thể hiện rõ qua một số tài liệu, nhân chứng). Tại đơn xin phép sửa chữa miếu thờ bà Chúa Sứ do ông Đặng Văn Muôn thảo ngày 10.1.1956, được chính quyền địa phương (chế độ cũ) chấp thuận có nêu: “Nguyên tại ấp Phước Hội có một cái miếu thờ bà Chúa Sứ mà bà con bá tánh thờ phượng cúng kiếng từ trước đến giờ…”. Hiện tại, phần đất phía sau miếu là đất thổ mộ, có khoảng 200 ngôi mộ. Phần đất trống hai bên miếu và cây đa được vợ chồng ông Bản, bà Xong canh tác từ trước giải phóng. Năm 1994, bà Thia canh tác đến năm 2005 thì ông Mười cất nhà cho con ở. Chính quyền địa phương đình chỉ việc cất nhà, nhưng ông Mười không chấp hành và tiếp tục cất đến 4 căn nhà cho gia đình ông.

Bao giờ quyết định giải quyết của UBND tỉnh được thực thi?

UBND tỉnh khẳng định phần đất tranh chấp là của cộng đồng dân cư, nên việc UBND tỉnh ban hành Quyết định số 2772/QĐ-UBND ngày 1.12.2008, bác đơn khiếu nại của ông Mười trong việc tranh chấp 2.966,8m2 đất có ngôi miếu và cây đa (thuộc quyền sử dụng của cộng đồng dân cư xã Phước Thạnh) là có cơ sở pháp luật. Việc ông Mười cho rằng gia đình ông không có đất (khác) để cất nhà, UBND tỉnh đề nghị ông Mười làm đơn gửi UBND xã Phước Thạnh và UBND huyện Gò Dầu để được giao đất theo quy định của pháp luật về đất đai. UBND tỉnh cũng yêu cầu ông Mười chấp hành Quyết định số 2772/QĐ-UBND.

UBND huyện Gò Dầu ban hành quyết định số 07 là đúng?

Vụ tranh chấp giữa ông Mười và kiến họ Đặng ở xã Phước Thạnh kéo dài đã nhiều năm qua. UBND xã Phước Thạnh cũng đã nhiều lần khẳng định việc tranh chấp của ông Mười là thiếu cơ sở pháp lý. Ngày 12.7.2007, UBND huyện Gò Dầu đã ban hành Quyết định số 07/QĐ-UBND, công nhận phần đất có diện tích 2.202m2 (khu vực có miếu và cây đa) thuộc cộng đồng dân cư xã Phước Thạnh; công nhận phần đất nông nghiệp có diện tích 764,8m2 thuộc quyền sử dụng của ông Mười; buộc ông Mười phải tháo dỡ hai căn nhà đã cất trái phép trên đất tranh chấp.

Tuy nhiên tông chi họ Đặng ở xã Phước Thạnh không đồng tình với quyết định giải quyết của UBND huyện Gò Dầu, nên đã khiếu nại lên UBND tỉnh. Ngày 7.1.2008, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 28/QĐ-UBND, giải quyết khiếu nại của đại diện kiến họ Đặng. Quyết định này công nhận diện tích 720m2 đất, trong tổng diện tích 2.966m2 đất tranh chấp thuộc quyền sử dụng của cộng đồng dân cư xã Phước Thạnh; phần còn lại thuộc quyền sử dụng của kiến họ Đặng.

Ngày 25.1.2008, UBND huyện Gò Dầu có văn bản gửi UBND tỉnh đề nghị “xem xét lại” Quyết định trên. Văn bản này cho biết, việc UBND tỉnh công nhận diện tích 2.246m2 đất tranh chấp thuộc quyền sử dụng của kiến họ Đặng là chưa phù hợp vì không ghi rõ tứ cận, đồng thời theo Luật Đất đai hiện hành không có quy định giao đất cho dòng họ. Mặt khác, UBND  huyện Gò Dầu nhận định: UBND tỉnh cho rằng ông Mười khiếu nại không có cơ sở, không có giấy tờ để chứng minh đất thuộc quyền sử dụng của ông và giao đất cho kiến họ Đặng là “chưa có cơ sở và căn cứ”, bởi họ Đặng cũng thiếu các căn cứ để chứng minh đất thuộc quyền sử dụng của họ… UBND huyện Gò Dầu đề nghị UBND tỉnh điều chỉnh lại Quyết định số 28.

Tiếp đó, ngày 20.8.2008, UBND huyện Gò Dầu có Văn bản số 346 gửi UBND tỉnh, cho biết không thống nhất với nội dung kiến nghị của Sở TN&MT trong việc tham mưu UBND tỉnh giải quyết vụ tranh chấp này. UBND huyện Gò Dầu cho biết “không có chứng cứ và giấy tờ chứng minh phần đất tranh chấp có nguồn gốc do tông chi họ Đặng khai phá”. Ngược lại, gia đình ông Mười có quá trình sử dụng ổn định, liên tục trên diện tích đất này (trừ phần đất có miếu và cây đa). Do đó, UBND huyện Gò Dầu khẳng định Quyết định giải quyết số 07 của UBND huyện là đúng.

Thế nhưng, ngày 30.9.2008, UBND xã Phước Thạnh có văn bản gửi UBND tỉnh và Sở TN&MT, báo cáo “tình hình bức xúc của một số hộ dân xã Phước Thạnh về việc tranh chấp đất giữa họ Đặng và ông Đàm Văn Mười”. Văn bản này cho biết toàn bộ khuôn viên đất đang tranh chấp, không có tách ranh giữa đất nghĩa địa tông chi họ Đặng với khuôn viên miếu bà Chúa Sứ. Nhưng đến khi giải quyết tranh chấp thì UBND huyện Gò Dầu lại tách làm nhiều phần (!?).

Bao giờ mới thực thi Quyết định số 2772?

Ngày 1.12.2008, UBND tỉnh ban Quyết định số 2772, điều chỉnh Quyết định số 07 của UBND huyện Gò Dầu, bác đơn khiếu nại của ông Mười, công nhận toàn bộ diện tích đất tranh chấp thuộc quyền sử dụng của cộng đồng dân cư xã Phước Thạnh; buộc ông Mười phải tháo dỡ 4 căn nhà cất trái phép trên đất này.

Tuy nhiên, ông Mười vẫn không chấp hành quyết định giải quyết của UBND tỉnh. Điều bất ngờ là ngày 15.4.2009, UBND huyện Gò Dầu có Văn bản số 127 gửi Chủ tịch UBND xã Phước Thạnh, yêu cầu phải “họp cộng đồng dân cư xã Phước Thạnh (chủ yếu khu vực ấp Phước Hội) để xin ý kiến thống nhất trong việc giao cho hộ ông Đàm Văn Mười một phần diện tích đất trong tổng diện tích 3.258,5m2 toạ lạc tại ấp Phước Hội, xã Phước Thạnh được công nhận thuộc quyền sử dụng của cộng đồng dân cư xã Phước Thạnh”.

Quá bức xúc trước động thái của UBND huyện Gò Dầu, kiến họ Đặng xã Phước Thạnh đã phản đối kịch liệt, nên việc tổ chức họp dân giao đất cho ông Mười không thực hiện được. Bà Lương Thị Tâm, cán bộ hưu trí, một trong những đại diện cho họ Đặng bất bình: “Quyết định giải quyết của UBND tỉnh có hiệu lực thi hành đã hơn một năm rưỡi, nhưng UBND huyện Gò Dầu vẫn chưa tổ chức giao đất cho họ Đặng. Trong khi đó, gia đình ông Mười vẫn ngang nhiên cất 4 căn nhà, mở quán cà phê trên đất này. Tôi không hiểu vì sao UBND huyện Gò Dầu lại chần chừ trong việc thực hiện Quyết định số 2772 của UBND tỉnh? Gần đây, chúng tôi phát hiện một số ngôi mộ và đồ thờ cúng của gia tộc bị đập phá. Tôi đề nghị chính quyền địa phương và ngành chức năng sớm thực hiện Quyết định số 2772 của UBND tỉnh, đồng thời làm rõ, xử lý nghiêm hành vi xâm phạm mồ mả của kẻ xấu!”.

ĐÌNH CHUNG