Theo quy hoạch phát triển công nghiệp và theo Nghị quyết HĐND tỉnh về điều chỉnh, bổ sung quy hoạch sử dụng đất thì đất dành xây dựng các khu, cụm công nghiệp trong những năm tới là rất lớn. Hiện tại, ngoài những khu, cụm công nghiệp đã được triển khai xây dựng trước đây, trong năm 2009 Tây Ninh bắt đầu triển khai xây dựng hai khu công nghiệp lớn với quy mô diện tích lên đến hàng ngàn ha. Kèm theo đó là đất san lấp các công trình giao thông và phát triển đô thị. Do đó, nhu cầu đất san lấp mặt bằng đang là nhu cầu hàng đầu và bức xúc.

* Cần đến hơn 60 triệu mét khối đất san lấp

Nhiều công trình xây dựng cần đất san lấp mặt bằng.

Theo quy hoạch phát triển công nghiệp trên địa bàn tỉnh Tây Ninh, từ nay đến năm 2020, tổng diện tích đất xây dựng các khu, cụm công nghiệp sẽ là hơn 8.200 ha. Đặc điểm địa hình tỉnh Tây Ninh là nghiêng theo hướng Đông Bắc- Tây Nam. Phía Bắc tỉnh Tây Ninh có địa hình đồi núi dốc, độ cao trung bình từ 10- 15 mét, phía Nam có địa hình đồng bằng với độ cao trung bình khoảng 3- 4 mét. Vì vậy, đối với các huyện phía Bắc, việc tôn tạo nền cho các công trình xây dựng sẽ nhẹ hơn so với các huyện phía Nam. Thế nhưng những khu công nghiệp có quy mô diện tích lớn thì hầu hết tập trung ở các huyện phía Nam nên nhu cầu đất san lấp rất lớn.

Để dự báo nhu cầu khối lượng đất san lấp cho việc san lấp mặt bằng các khu, cụm công nghiệp trong tỉnh, ngành chức năng căn cứ và địa hình khu vực để định độ cao trung bình phải san lấp. Theo đó, các khu, cụm công nghiệp thuộc các huyện phía Bắc sẽ có độ cao san lấp trung bình là từ 0,3- 0,5 mét, còn các huyện phía Nam thì có độ cao san lấp trung bình là từ 0,5- 0,8 mét. Từ độ cao trung bình này nhân với diện tích các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn từng huyện thì sẽ có được con số dự báo khối lượng đất cần cho nhu cầu san lấp mặt bằng các khu, cụm công nghiệp hiện nay và những năm tới đây. Theo tính toán của ngành chức năng, từ phương pháp dự báo trên cho thấy, trong vài năm tới tổng nhu cầu đất san lấp mặt bằng tất cả các khu, cụm công nghiệp trên địa bàn tỉnh lên đến 45,7 triệu mét khối. Trong đó, giai đoạn từ nay đến năm 2010 nhu cầu san lấp là rất lớn, cần đến hơn 40 triệu mét khối đất san lấp mặt bằng do hai khu công nghiệp có diện tích lớn Phước Đông- Bời Lời và Bourbon- An Hoà thuộc khu vực phía Nam tỉnh triển khai xây dựng.

Ngoài ra, căn cứ quy hoạch tổng thể phát triển giao thông tỉnh Tây Ninh, trong đó xác định các loại đường, chiều dài các tuyến đường, chiều rộng nền đường, mức tôn nền bình quân… tỉnh sẽ xây dựng trong những năm tới, ngành chức năng dự báo nhu cầu đất san lấp cần đến hơn 17,6 triệu mét khối nữa.

Như vậy, chỉ ở các khu, cụm công nghiệp và các công trình giao thông thì trong những năm tới Tây Ninh cần có đến hơn 60 triệu mét khối đất san lấp mặt bằng. Đó là chưa tính đến nhu cầu đất san lấp mặt bằng cho những công trình phát triển đô thị, xây dựng dân dụng… Để đáp ứng nhu cầu này thì đất san lấp mặt bằng được lấy từ đâu?

* Tiềm năng không thiếu, nhưng…

Sẽ cần đến hơn 17 triệu mét khối đất san lấp làm đường giao thông.

Vật liệu san lấp mặt bằng chủ yếu là đất phún và laterit. Theo con số thống kê từ ngành chức năng, trong thời gian qua Tây Ninh đã phát hiện, đánh giá trữ lượng được 16 mỏ đất phún với trữ lượng hơn 92 triệu mét khối và 43 mỏ laterit với trữ lượng hơn 94 triệu mét khối. Với trữ lượng này thì Tây Ninh không thiếu vật liệu san lấp mặt bằng. Điểm thuận lợi là trên địa bàn tất cả các huyện, thị xã ở Tây Ninh đều có mỏ đất san lấp. Đây là tiềm năng không nhỏ và có thể cung ứng đủ nhu cầu đất san lấp mặt bằng các khu, cụm công nghiệp và làm đường giao thông ở Tây Ninh. Theo dự báo nhu cầu đất san lấp thì khối lượng cần khai thác đất san lấp hàng năm là rất lớn, nhất là trong vài năm tới đây với khối lượng mỗi năm cần đến hàng triệu mét khối. Do đó mà theo ngành chức năng thì giao cho từng huyện quy hoạch khai thác đất san lấp trên địa bàn để đáp ứng đủ nhu cầu san lấp mặt bằng các khu, cụm công nghiệp và các công trình giao thông trên địa bàn huyện mình là hợp lý nhất. Làm như thế, ngoài việc phân bố đều các mỏ khai thác còn nâng cao được hiệu quả do cự ly vận chuyển ít, chi phí vận chuyển thấp.

Tuy nhiên, để tránh tình trạng khai thác bừa bãi như trong thời gian trước đây, việc tổ chức khai thác cần phải có quy hoạch, quy trình và những quy định cụ thể để không gây tổn hại nghiêm trọng đến môi trường, ảnh hưởng nặng nề đến sản xuất các khu vực lận cận. Cơ quan chức năng nhận định việc khai thác đất san lấp sẽ liên quan đến quỹ đất sử dụng cho các lĩnh vực khác như nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng đô thị, xây dựng khu dân cư…, đồng thời sẽ làm thay đổi khả năng sử dụng đất, ảnh hưởng đến môi trường sinh thái trong khu vực. Do đó, các địa phương cần phải lựa chọn các điểm khai thác đất san lấp ở những vị trí phù hợp, ít gây ảnh hưởng nhất như là những vùng gò đồi cao, đất hoang hoá, vùng đất xấu bạc màu sản xuất không hiệu quả, cách xa khu dân cư… đồng thời phải đảm bảo độ sâu giới hạn theo quy định.

SƠN TRẦN