Những năm qua, cùng với việc tập trung với phát triển kinh tế - xã hội, tỉnh có nhiều cách làm sáng tạo, hiệu quả xây dựng thế trận lòng dân, phát huy sức mạnh bảo vệ vững chắc phên giậu quốc gia, đáp ứng yêu cầu xây dựng bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Từ cụm dân cư, chốt dân quân thường trực biên giới ban đầu

Ngay từ những năm đầu thập kỷ 90 của thế kỷ XX, Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Quân sự (CHQS) tỉnh tham mưu Tỉnh uỷ, UBND tỉnh xây dựng thế phòng thủ biên giới với việc triển khai các dự án biên giới kết hợp quốc phòng - an ninh, tiến hành rà phá bom mìn, giải phóng nhiều vùng đất đai cho Nhân dân sản xuất, đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng với tổng kinh phí hàng ngàn tỉ đồng để quy hoạch các cụm dân cư, làng thanh niên lập nghiệp ở khu vực biên giới. Đến nay, trên địa bàn tỉnh đã hình thành 28 cụm dân cư, với hơn 32.000 dân sinh sống ổn định.

Cùng với việc quy hoạch các cụm dân cư, để người dân an tâm sản xuất để bảo đảm an ninh, an toàn trên tuyến biên giới, Bộ CHQS tỉnh đã báo cáo đề xuất Tỉnh ủy, UBND tỉnh kiến nghị với Bộ Tư lệnh Quân khu 7 xin chủ trương xây dựng các chốt dân quân trên tuyến biên giới.

Từ cuối năm 1991 đến tháng 03/1994, những chốt dân quân biên giới gồm chốt Đập Đá, xã Tân Lập, huyện Tân Biên (nay là xã Tân Lập, tỉnh Tây Ninh), chốt Bàu Năng, xã Long Phước, huyện Bến Cầu (nay là xã Long Chữ, tỉnh Tây Ninh) được thành thành lập và nhanh chóng phát huy tác dụng phối hợp đồn biên phòng giữ vững ổn định chính trị, bảo vệ an ninh trât tự, giúp Nhân dân phát triển sản xuất.

Phát huy mô hình chốt dân quân Đập Đá, chốt dân quân Bàu Năng, Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo tiếp tục nghiên cứu khảo sát, xây dựng nhân rộng mô hình chốt dân quân biên giới. Từ năm 1994 tới nay, trên tuyến biên giới đã xây dựng được 52 chốt dân quân biên giới bố trí xen kẽ với đồn, trạm biên phòng tạo thành thế trận liên hoàn vững chắc, phối hợp tuần tra bảo vệ an ninh, chủ quyền biên giới quốc gia, bảo vệ Nhân dân sản xuất.

Ban đầu, các chốt được xây dựng chủ yếu là nhà tạm, tranh tre, vách đất, nhà gỗ mái tôn. Để cán bộ, chiến sĩ yên tâm công tác, gắn bó lâu dài, bám chốt giữ làng, hoạt động hiệu quả, cấp ủy, chính quyền địa phương từng bước đầu tư kinh phí hàng ngàn tỉ đồng xây dựng cơ bản, mua sắm trang thiết bị, quan tâm, bảo đảm tốt đời sống vật chất, tinh thần cho lực lượng trên chốt.

Chốt chiến đấu dân quân, điểm dân cư liền kề vững chắc

Trước tình trạng một số chốt dân quân xây dựng ở địa bàn phức tạp, xa khu dân cư nên điều kiện ăn, ở, sinh hoạt và yếu tố bảo đảm cho nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu còn nhiều khó khăn, Bộ CHQS tỉnh tham mưu cho Tỉnh ủy, UBND tỉnh ban hành Đề án xây dựng chốt dân quân giai đoạn 2017-2020 với kinh phí trên 50 tỉ đồng. Theo đề án của Tỉnh ủy, Quân khu, đến nay hầu hết các chốt dân quân được xây dựng kiên cố, khang trang, công trình chiến đấu vững chắc,…

Sau khi hoàn thành xây dựng khu dân cư Chàng Riệc tại xã Tân Lập, Làng thanh niên lập nghiệp tại xã Ninh Điền được Quân khu chọn là địa phương làm điểm xây dựng “Điểm dân cư liên kề, chốt dân quân biên giới”. Đây là một chủ trương đúng đắn, sự vận dụng sáng rạo, hiệu quả của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh Quân khu được cấp ủy, chính quyền các cấp, Nhân dân Tây Ninh đồng thuận cao. 

Đến nay đã hoàn thành các điểm dân cư liền kề chốt dân quân biên giới, mỗi điểm dân cư xây dựng 5 căn nhà cấp 4 (có điểm tăng dày) khang trang. Địa phương bố trí đất ở, đất sản xuất làm đường giao thông kết nối điện, bảo đảm nước sạch các điều kiện sinh hoạt, việc làm, thủ tục pháp lý, hành chính cho người dân.

Chủ tịch UBND xã Ninh Điền Đỗ Thành Trung khẳng định: “Hiệu quả của đề án là phù hợp với việc bố trí khu dân cư trên địa bàn xã. Mối quan hệ nghĩa tình điểm dân cư và chốt dân quân biên giới ngày càng khăng khít “Dân đã có quân” để bảo vệ bình yên biên giới, “Quân đã có dân” để tăng cường sức mạnh tinh thần, nâng cao trách nhiệm, tự tin thực hiện nhiệm vụ”.

Anh Trương Văn Trình thuộc Điểm dân cư liền kề chốt dân quân biên giới ấp Thành Nam, xã Ninh Điền chia sẻ: “Có được căn nhà kiên cố, gia đình tôi đầu tư phát triển kinh tế hộ gia đình. Với 500m² đất vườn, gia đình tôi trồng cây ăn trái, rau xanh, củ quả, chăn nuôi bò thương phẩm cho thu nhập ổn định. Chúng tôi sẽ luôn đoàn kết, gắn bó tình làng nghĩa xóm, giữ vững an ninh trật tự xã hội tại điểm dân cư, góp phần cùng với lực lượng vũ trang bảo vệ đường biên, cột mốc, biên giới quốc gia”.

Chốt chiến đấu dân quân thường trực và điểm dân cư liền kề trên địa bàn tỉnh Tây Ninh đã trở thành chỗ dựa vững chắc trong thế liên hoàn, bảo vệ biên cương Tổ quốc, góp phần xây dựng đường biên giới hòa bình, hữu nghị và phát triển./.

Huy Thường