Hiện nay, trên khu vực biên giới phía Bắc Tây Ninh, đặc biệt khu vực giáp ranh hai huyện Tân Biên, Tân Châu, tình hình xuất lậu xăng dầu lại diễn ra gần như công khai, bất kể giờ giấc. Nơi tập trung nhiều nhất, xem như là “điểm nóng xăng dầu” nằm ở khu vực ngã ba Xe Cháy (xã Thạnh Bắc, huyện Tân Biên) trên đường ĐT 793 và khu vực ngã ba Vạc Sa (xã Tân Hà, huyện Tân Châu) trên đường ĐT 792. Trên các tuyến này có rất nhiều ngả rẽ vào đường đất đỏ chạy thẳng lên biên giới gần cửa khẩu Xa Mát (xã Tân Lập – huyện Tân Biên) và gần cửa khẩu Vạc Sa (xã Tân Hà, Tân Châu). Có thể nói đây là những tuyến đường chính để vận chuyển xăng dầu qua biên giới.

Buôn lậu tấp nập

Thông qua một người quen, chúng tôi “kết nối” được với B., người tự nhận mình sống bằng nhiều nghề, nhưng chủ yếu là… buôn lậu, để tìm hiểu “đường đi nước bước” và những “vấn đề” đằng sau những chuyến xe chuyển lậu xăng dầu qua biên giới. B tự đắc cho biết, với kinh nghiệm của mình, B. hiện nay ít trực tiếp “chạy hàng”, mà chủ yếu ngồi chỉ đạo cho “đàn em” thực hiện. “Tao cứ ngồi nhậu, có thằng khác nó chở. Chỉ cần gọi điện thoại là xong. Tao bỏ tiền, bỏ xe, cho thằng khác nó chạy”, B. tự hào khoe.

Chở xăng, dầu sang biên giới

Tất cả các vụ vận chuyển đều được thực hiện bằng xe máy. Loại xe “nhỏ”, của những người làm ăn nhỏ, “đi” vài ba can xăng (loại can nhựa 30 lít). Loại xe “lớn” là phương tiện của những tay chuyên nghiệp xuất lậu xăng dầu. Các xe loại lớn này đều “3 không”: Không nhãn mác, không biển số, không dè bửng. Xe được xoáy lòng, đôn dên, gắn thêm phuộc (4 phuộc sau), móc bô… để có thể vận chuyển với số lượng lớn, lên đến hơn 500 lít xăng dầu.

Về những người “đi” xăng, B. cho biết: “Nhiều lắm, toàn dân địa phương. Người chạy xe, người canh đường. Cứ chạy thẳng ra biên giới, vượt qua “bển” luôn, có người đợi sẵn để mua bán. Họ cũng làm như mình, cũng “bí mật” và có “quy trình” giống như mình.

Buôn lậu xăng dầu tái diễn, cuộc sống người dân nơi đây bị đảo lộn khá nhiều. Trong đêm khuya, tiếng xe gầm rú lao vun vút, ầm vang cả khu vực heo hút, rừng cao su bạt ngàn. Một người dân cho biết, vào khoảng nửa đêm về sáng, dân “đi” xăng chạy ầm ầm, tiếng xe như tiếng máy bay, không ai ngủ được. Việc này diễn ra “như cơm bữa” nên không cách nào khác là… đành phải sống chung với nó.

Lợi nhuận cao

Việc rất nhiều người dân đua nhau “đi xăng lậu” xuất phát từ nguyên nhân chính: Lợi nhuận thu được rất cao so với làm thuê. Tại khu vực này, chuyện xuất lậu xăng dầu diễn ra hằng ngày, thời điểm “đi” xăng nhiều nhất là 1 giờ đến 6 giờ sáng và 11 giờ trưa đến 14 giờ chiều. Đây là thời điểm vắng bóng các cơ quan chức năng phòng chống buôn lậu.

Với chênh lệch giá xăng dầu giữa Việt Nam và Campuchia, hiện nay lên tới khoảng 4.000 đồng/lít, nên mỗi chuyến xuất lậu xăng dầu trót lọt (theo người trong nghề thì không khó), lợi nhuận thu được khoảng 300.000 đồng hoặc hơn, tuỳ theo số lượng “hàng” vận chuyển. Những người tham gia “đường dây” vận chuyển, mỗi lít xăng dầu được chia 1.000 đồng, số tiền còn lại các “đầu nậu” hưởng. Theo tính toán của B., đối với những người không có vốn, không có xe, việc chạy thuê hằng ngày cho “chủ hàng” cũng kiếm được 200.000 – 300.000 đồng/ngày, mọi chi phí khác chủ lo. Những người làm công được “ăn chắc mặc bền”, vì nếu chuyến đi gặp trục trặc, bị “tóm” thì tiền vốn “chủ” chịu hoàn toàn, họ chỉ mất tiền công. Tuy nhiên, theo B., đây là việc “hiếm” xảy ra, vì “chủ” đã “lo” trước hết rồi?! Một người chạy thuê mỗi ngày có thể chở được 3 – 7 chuyến, tuỳ thuộc tình hình. Cũng có khi 2 ngày không đi chuyến nào (một phần là bận việc gì đó, phần do phải đến phiên làm “ăng -ten” cảnh giới”).

B còn cho biết, sở dĩ việc vận chuyển xăng lậu hiếm khi bị bắt là do các đầu nậu luôn có một lực lượng cảnh giới khá đông đảo. Tuy các “chủ hàng” đều làm ăn riêng lẻ, nhưng lại có chung nhóm người cảnh giới, cùng với số người thân trong gia đình. Tại khu vực các ngả rẽ đường đất đỏ lên biên giới, luôn có một người “bám trụ” tại đó để quan sát, báo hiệu cho “cả làng” khi có dấu hiệu bất thường. Tại đường ĐT 792 (khu vực huyện Tân Châu), các ngả rẽ thường có người mắc võng trong vườn cao su để cảnh giới; còn ở ngả rẽ đường ĐT 793 (khu vực huyện Tân Biên) thì có người dựng xe máy ngồi ngay tại ngã ba. Ngoài lực lượng “đề lô bám trụ” (tiếng lóng chỉ người canh đường) này, trên suốt tuyến đường 792, 793 luôn có những người cảnh giới, rải khắp tuyến đường, được phân chia theo từng đoạn (2 người một đoạn khoảng 2 km). Đối tượng này liên tục chạy đi chạy lại trên đường, khi có nghi vấn liền điện thoại báo để các xe “đi xăng” dừng “chuyển hàng”.

Ông Võ Thanh Phong, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Tây Ninh, thành viên Ban chỉ đạo 127 tỉnh cho biết: Bọn vận chuyển xăng, dầu lậu có cách ràng dây riêng, khi bị truy đuổi, chúng giật mối dây khiến thùng xăng rớt xuống và thành vật cản đường, nên chỉ thu giữ được ít. Cơ quan chức năng truy đuổi cũng không dám quá quyết liệt, vì chúng chạy tốc độ cao, bất chấp luật lệ an toàn giao thông, lại vận chuyển xăng dầu, nguy cơ cháy nổ rất cao.

Bài toán khó?!

Theo những người xuất lậu xăng mà chúng tôi tiếp cận được, họ không hề sợ các cơ quan chức năng: “Cái này không truy cứu trách nhiệm hình sự, chỉ là gian lận thương mại do không đóng thuế. Ai cũng có thể bị bắt, nhưng không đi tù, miễn anh đừng chống “nó”. Bị bắt thì ráng “xin cái xe để em còn đi làm kiếm sống” nếu “nó” cho thì tốt, không thì thôi, không nên vì cái xe mấy triệu đồng mà manh động để phải đi tù mấy năm”, B. bộc bạch.

Ông Võ Thanh Phong thừa nhận: Hiện nay việc xử lý nạn xuất lậu xăng dầu gặp rất nhiều khó khăn, không thể xử lý hình sự đối tượng này được, mà chỉ dùng biện pháp hành chính. Muốn xử lý hình sự phải bắt được “đầu nậu”, nhưng không tìm ra được. Trong khi đó, nếu người dân vào sâu trong nội địa mua xăng vào can, nếu bắt được cũng chỉ lập biên bản rồi cho đi. Không đủ chứng cứ xuất lậu xăng dầu.

Cũng theo ông Võ Thanh Phong, các lực lượng tại địa phương cơ sở, tức ở cấp xã, là những người nắm rõ nhất đường đi, nước bước của bọn buôn lậu. Nhưng có thể họ chưa quyết liệt vào cuộc để ngăn chặn. Đây cũng là điều gây khó khăn cho công tác phòng, chống buôn lậu mà cấp thẩm quyền nên có biện pháp chấn chỉnh.

Vũ Tiến Lực