Ngày 2.10.2023, Bộ Chính trị ban hành Kết luận số 62-KL/TW về thực hiện Nghị quyết số 19-NQ/TW, ngày 25.10.2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá XII về tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập. Tổ chức, sắp xếp lại đơn vị sự nghiệp công lập (Nghị quyết 17) và sắp xếp lại bộ máy của hệ thống chính trị (Nghị quyết 18) là một vấn đề lớn, hệ trọng.

Kết luận của Bộ Chính trị là chỉ đạo mới nhất về đổi mới hệ thống tổ chức, nâng cao chất lượng của đơn vị sự nghiệp công lập trên phạm vi cả nước, sau 6 năm triển khai, tính từ tháng 10.2017. Cùng với cả nước, 6 năm qua, Tây Ninh thực hiện hai nghị quyết nêu trên như thế nào?

Tiếp nhận và giải quyết TTHC tại bộ phận Một cửa UBND phường An Tịnh, thị xã Trảng Bàng. Ảnh: Phương Thuý

Sau 6 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, UBND tỉnh đã ban hành các quyết định về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của 19/19 cơ quan, tổ chức hành chính cấp tỉnh và Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh ban hành quyết định quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức, bộ máy của Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội và HĐND tỉnh. Đối với cấp huyện, UBND huyện, thị xã, thành phố kịp thời ban hành chức năng, nhiệm vụ 11/11 phòng chuyên môn sau khi có hướng dẫn của UBND tỉnh.

Giảm cơ quan chuyên môn ở cấp huyện

Tổ chức bộ máy cơ quan, tổ chức hành chính và đơn vị sự nghiệp công lập (tính đến thời điểm ngày 30.6.2023) cũng đã có những thay đổi, điều chỉnh.

Đối với cơ quan, tổ chức hành chính cấp tỉnh, có 20 cơ quan, tổ chức hành chính cấp tỉnh, không thay đổi so với năm 2017. Tổ chức bên trong có 110 phòng, ban, chi cục và tương đương trực thuộc cơ quan, tổ chức hành chính cấp tỉnh (giảm 40 tổ chức so với năm 2017 và không thay đổi so với thời điểm ngày 30.6.2022).

Đối với cấp huyện, có 9 đơn vị hành chính cấp huyện, không thay đổi so với năm 2017. Cấp huyện có 99 cơ quan chuyên môn, giảm 9 cơ quan chuyên môn (tỷ lệ 9,17%) so với năm 2017 do giải thể Phòng Y tế, chuyển nhiệm vụ quản lý nhà nước lĩnh vực y tế về Văn phòng Hội đồng nhân dân và Uỷ ban nhân dân cấp huyện.

Đối với cấp xã, Tây Ninh hiện có 94 đơn vị hành chính cấp xã gồm 71 xã, 17 phường và 6 thị trấn, giảm 1 xã do thực hiện sáp nhập xã Phước Lưu và xã Bình Thạnh thành xã Phước Bình.

Đối với đơn vị sự nghiệp công lập: Tính đến ngày 30.6.2023, toàn tỉnh có 521 đơn vị, giảm 124 đơn vị sự nghiệp so với năm 2017 và giảm 11 đơn vị so thời điểm ngày 30.6.2022. Trong đó, đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND tỉnh có 7 đơn vị, giảm 3 đơn vị so với năm 2017.

Đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc sở, ban, ngành tỉnh còn 76 đơn vị (năm 2017 có 101 đơn vị nhưng đến ngày 30.6.2022 có 78 đơn vị). Đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc tổ chức hành chính khác thuộc UBND tỉnh có một đơn vị (năm 2017 chưa có). Đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc chi cục trực thuộc cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh: không có (năm 2017 11 đơn vị). Đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp huyện có 437 đơn vị (năm 2017 có 523 đơn vị, đến ngày 30.6.2022 có 446 đơn vị).

Thực hiện thông báo Kết luận số 16-TB/TW ngày 7.7.2022 của Bộ Chính trị về thực hiện một số mô hình thí điểm theo Nghị quyết số 18-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khoá XII, trong đó có việc thí điểm mô hình mới về tổ chức bộ máy, UBND tỉnh có thực hiện thí điểm chuyển giao chức năng, nhiệm vụ tham mưu về cải cách hành chính, Thường trực Ban Chỉ đạo cải cách hành chính tỉnh từ Sở Nội vụ về Văn phòng UBND tỉnh và chuyển giao chức năng, nhiệm vụ tham mưu về công tác dân tộc từ Văn phòng UBND tỉnh về Sở Nội vụ. Tuy nhiên, ngày 4.7.2023, UBND tỉnh đã quyết định dừng thực hiện thí điểm đối với hai nội dung trên.

Thí điểm chức danh kiêm nhiệm

Việc kiêm nhiệm đối với một số chức danh cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ yếu là các chức danh Bí thư Tỉnh uỷ kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh. Bí thư Huyện uỷ kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân huyện, Phó Bí thư Huyện uỷ kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân huyện, trưởng các ban Đảng kiêm trưởng các ban Hội đồng nhân dân tỉnh, huyện; Bí thư Đảng uỷ kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp xã (37/94 xã, phường, thị trấn), Phó Bí thư Đảng uỷ kiêm Chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp xã (51/94 xã, phường, thị trấn), Bí thư Đảng uỷ xã kiêm Chủ tịch UBND xã (4/94 xã). 

Việc bố trí kiêm nhiệm chức danh cán bộ, theo đánh giá đã “giúp giảm đầu mối, tiết kiệm ngân sách nhà nước, giúp các cơ quan có nhiệm vụ tương đồng chủ động hơn trong thực hiện chuyên môn, đảm bảo vai trò lãnh đạo của cấp uỷ và hiệu lực quản lý, điều hành của chính quyền cơ sở; là bước đột phá trong quá trình sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy”.

Tinh giản biên chế

Thực hiện tinh giản biên chế, từ năm 2014 đến giữa năm 2023, Tây Ninh có 869 trường hợp, trong đó, từ năm 2015 đến 30.6.2022 có 814 trường hợp. Từ ngày 30.6.2022 đến ngày 30.6.2023 có 55 trường hợp thuộc diện tinh giản và đã tinh giản.

Về số lượng cấp phó, tỉnh thực hiện việc bố trí cấp phó theo quy định tại Nghị định số 107/2020/NĐ-CP và Nghị định số 108/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, đối với cấp tỉnh, ngày 17.6.2021, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1294/QĐ-UBND về đề án bố trí số lượng cấp phó của người đứng đầu sở và các tổ chức, đơn vị thuộc sở. Theo đề án, số lượng cấp phó được bố trí cho 18 cơ quan chuyên môn cấp tỉnh là 50 người, bảo đảm theo quy định tại Nghị định số 107/2020/NĐ-CP và 4 cấp phó dự phòng bố trí cho các sở quản lý đa ngành, quy mô lớn, số lượng cấp phó của tổ chức thuộc sở có 121 người. Đến ngày 30.6.2023, số lượng cấp phó tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh là 48 người/18 cơ quan chuyên môn. Số lượng cấp phó của tổ chức thuộc sở là 110 người, bảo đảm đúng quy định theo đề án của tỉnh và Nghị định số 107/2020/NĐ-CP.

Đối với cấp huyện, 9/9 huyện, thị xã, thành phố đã ban hành đề án số lượng cấp phó theo Nghị định số 108/2020/NĐ-CP của Chính phủ. Số lượng cấp phó tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện tính đến ngày 30.6.2023 là 158 người (bình quân mỗi cơ quan có 1,59 người/cơ quan chuyên môn) bảo đảm theo quy định tại Nghị định số 108/2020/NĐ-CP.

Sau 6 năm thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, các cơ quan, đơn vị, địa phương trên địa bàn tỉnh đã triển khai, tổ chức thực hiện đồng bộ, nghiêm túc, chặt chẽ, có trọng tâm, trọng điểm, lộ trình bước đi phù hợp với nhiều cách làm hay, sáng tạo, phát huy vai trò từng cơ quan, đơn vị, địa phương, đạt kết quả bước đầu quan trọng, tạo chuyển biến tích cực trong quá trình triển khai thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Tây Ninh kịp thời ban hành văn bản quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của các cơ quan chuyên môn, đơn vị sự nghiệp công lập, khắc phục tình trạng trùng lặp, chồng chéo chức năng, nhiệm vụ, lĩnh vực quản lý của các cơ quan, đơn vị, bảo đảm một việc chỉ giao một cơ quan chủ trì thực hiện.

Sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy hành chính nhà nước, đơn vị sự nghiệp công lập luôn được quan tâm thực hiện thường xuyên, các cơ quan, đơn vị, địa phương thường xuyên rà soát, sắp xếp cơ cấu tổ chức bên trong cơ quan theo hướng tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Đơn vị sự nghiệp công lập được tiếp tục rà soát, hợp nhất, sáp nhập, giải thể để, giai đoạn 2021-2025 tiếp tục giảm 10% đơn vị sự nghiệp công lập so với năm 2021.

Thu không đủ chi

Đa số cơ quan, đơn vị thể hiện tinh thần quyết tâm, chủ động trong việc tổ chức thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW và Kế hoạch số 65-KH/TU. Tuy nhiên, còn một số cơ quan, đơn vị còn chờ các nghị định, thông tư hướng dẫn của Trung ương nên tiến độ thực hiện sắp xếp tổ chức bộ máy còn chậm. Thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy sẽ ảnh hưởng đến bộ phận công chức, viên chức lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, nhưng Trung ương không có chính sách hỗ trợ đối với các đối tượng này phần nào ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy.

Tây Ninh kiến nghị bộ, ngành Trung ương sớm ban hành hướng dẫn về vị trí việc làm trong cơ quan hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập cho địa phương triển khai thực hiện đồng bộ. Bộ, ngành Trung ương kịp thời ban hành hướng dẫn xây dựng định mức kinh tế kỹ thuật cho từng ngành để địa phương có cơ sở ban hành đơn giá dịch vụ công, tạo điều kiện cho địa phương khi xây dựng và phê duyệt phương án tự chủ theo Nghị định số 60/2021/NĐ-CP của Chính phủ quy định cơ chế tự chủ tài chính của đơn vị sự nghiệp công lập. Kiến nghị Bộ Tài chính hướng dẫn cơ chế cấp bù thu không đủ chi cho các đơn vị sự nghiệp công của địa phương, kịp thời hướng dẫn xây dựng phương án tự chủ của từng loại hình đơn vị sự nghiệp theo quy định tại Nghị định số 60/2021/NĐ-CP.

Việt Đông

(còn tiếp)