Theo đánh giá của ngành chức năng, số người tham gia BHYT tăng khá nhanh (đầu năm 2011 chỉ có 35,78% dân số tham gia), cấp uỷ, chính quyền và đoàn thể các cấp đã thực sự vào cuộc, nhất là từ khi có Nghị quyết 21 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT. Công tác tuyên truyền, vận động được chú trọng; thanh tra, kiểm tra được tăng cường. Đặc biệt, Chủ tịch UBND tỉnh có nhiều buổi họp với các sở, ngành, chỉ đạo quyết liệt việc thực hiện các giải pháp theo Quyết định 1188 của UBND tỉnh.

Nhiều huyện (Tân Biên, Tân Châu, Dương Minh Châu, Hoà Thành, thành phố Tây Ninh) đã phối hợp BHXH tổ chức tuyên truyền, đối thoại về chính sách BHXH, BHYT cho cán bộ chủ chốt của huyện, qua đó nâng cao hiểu biết để vận động nhân dân tham gia BHYT. Đến nay, huyện có số người tham gia BHYT nhiều nhất là Trảng Bàng (64,52%), kế đến là thành phố Tây Ninh (60,23%), Gò Dầu (58,47%), Dương Minh Châu (57,39%), Bến Cầu (55,2%), Tân Châu (50,69%), Hoà Thành (49,47%), Tân Biên (48,51%), Châu Thành (47,61%).

Ngành giáo dục cũng đã phối hợp chặt chẽ với BHXH tuyên truyền và đối thoại chính sách BHXH, BHYT cho giáo viên 9 huyện, thành phố trong đợt học chính trị hè, tỷ lệ HS-SV tham gia BHYT đạt 75,09%, tăng 9,2% so năm học 2013-2014. Huyện có số HS-SV tham gia nhiều nhất là Trảng Bàng (91,94%), thấp nhất là huyện Bến Cầu (47,75%).

Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia BHYT so với chỉ tiêu của tỉnh vẫn chưa đạt được. Nguyên nhân chủ yếu do công tác tuyên truyền chưa được sâu rộng, một số ngành chức năng chưa vào cuộc, chưa chủ động nắm bắt tình hình, phản ánh kịp thời những mặt tốt, chưa tốt trong thực hiện chính sách BHYT của Đảng và Nhà nước, góp phần tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia, cải tiến thủ tục hành chính, nâng cao chất lượng KCB BHYT, tạo lòng tin trong nhân dân.

Kế đến là nhận thức của bộ phận nhân dân về BHYT tuy được nâng lên nhưng chưa nhiều. Hiện nay, hộ gia đình tham gia BHYT là 123.610 người (tăng 26.340 người so năm 2013), chiếm 19,61%/tổng số thẻ nhưng phần lớn tham gia là những người mắc bệnh mãn tính, bệnh hiểm nghèo.

Tỷ lệ tham gia ít nhưng có chi phí khám, chữa bệnh rất cao (năm 2012, có 15%/tổng số thẻ, quỹ KCB 31,3 tỷ đồng, chi phí KCB BHYT 119 tỷ đồng, âm 86,5 tỷ đồng; năm 2013, có 17%/tổng thẻ, quỹ 45,4 tỷ đồng, chi phí KCB BHYT 145 tỷ đồng, âm 99,8 tỷ đồng; năm 2014 có 18%/tổng thẻ, quỹ 56,3%, chi phí KCB 97 tỷ đồng, âm 40,6 tỷ…).

Mức thu nhập của bộ phận nhân dân còn thấp, nhất là số hộ trên cận nghèo nên chưa mặn mà với việc tham gia BHYT. Đối với tỉnh ta, ngoài đối tượng nghèo, cận nghèo Trung ương, UBND tỉnh đưa thêm đối tượng nghèo địa phương để hỗ trợ 70%/mệnh giá thẻ BHYT, người nghèo địa phương chỉ đóng 30% (186.300 đồng/thẻ BHYT) nhưng chỉ có 1.004/9.800 người tham gia (10,24%).

UBND tỉnh đã tìm nhiều giải pháp để hỗ trợ thêm cho hộ nghèo địa phương và đối tượng nông lâm ngư nghiệp, hộ kinh doanh cá thể có mức thu nhập trung bình; đồng thời, vận động các doanh nghiệp cùng chung tay để chính sách BHYT của Đảng và Nhà nước đến với nhân dân.

Ngoài ra, hệ thống đại lý BHYT cũng còn nhiều bất cập, không chuyên nghiệp, chưa hiểu hết chính sách BHYT, chưa chủ động tuyên truyền sâu rộng để phát triển đối tượng trong nhân dân. Những năm qua, chúng ta có 3 hệ thống đại lý: đại lý do UBND xã, phường giới thiệu (219 người); đoàn thể (10 đại lý), trường học (418 đại lý). Hiện nay, BHXH Việt Nam quy định sẽ chấm dứt hợp đồng với đại lý cá nhân do UBND xã, phường giới thiệu (vào cuối năm 2014), chỉ ký với UBND xã, phường, các tổ chức kinh tế, tổ chức chính trị - xã hội, bưu điện và trường học, thực hiện từ 1.1.2015; ngoài ra, người dân nếu thuận lợi thì mua thẻ BHYT tại BHXH huyện, thành phố.

Bên cạnh đó, cũng có nhiều ý kiến phản ánh về chất lượng khám, chữa bệnh BHYT còn phân biệt đối xử, thuốc BHYT và thái độ phục vụ chưa tốt… Vừa qua, Giám đốc Sở Y tế có nêu: phần lớn y, bác sĩ đều tốt, tích cực với nhiệm vụ của mình, do ngành đang thiếu đội ngũ bác sĩ, quá tải về bệnh nhân… cần sự thông cảm. Tuy nhiên, ngành y tế sẽ cố gắng khắc phục những tồn tại, chỉ đạo các cơ sở KCB làm tốt hơn, tạo lòng tin trong nhân dân.

Riêng ngành BHXH, đầu năm 2015 sẽ phối hợp Sở Y tế tổ chức  họp tất cả cán bộ quản lý từ tỉnh đến huyện để lắng nghe, tháo gỡ vướng mắc, tìm giải pháp cải cách thủ tục, nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh BHYT, tạo sức bật mới, thu hút mọi tầng lớp nhân dân tham gia BHYT toàn dân.

Đỗ Thanh Bình