- Buồn ông trời cứ giáng hoạ xuống đầu dân mình hoài nên mở mạng đọc cho đỡ… buồn ấy mà!

- Vậy đã hết buồn chưa? Lấy xe ra đạp một vòng đi!

- Chưa! Bởi vừa nguôi ngoai nỗi buồn trời lại chuyển sang nỗi buồn… người. Con người ác với nhau quá!

- Ông nói sai sách rồi. Mạnh Tử viết “Nhân chi sơ, tính bản thiện” mà!

- Thiện mà sao thích chiến tranh? Lịch sử nhân loại là lịch sử của hàng ngàn, hàng vạn cuộc chiến tranh lớn nhỏ. Và từ khi có hiểu biết, lớn lên tới giờ chúng ta đã từng nghe hoặc chứng kiến bao nhiêu cuộc chiến tranh? Lấy ví dụ nước Mỹ đi, từ sau Thế chiến II đến nay, các đời tổng thống Mỹ đều có can dự hoặc nhiều hoặc ít, hoặc dài hoặc ngắn đến các cuộc chiến tranh: Chiến tranh Lạnh giữa Mỹ - Liên Xô (và nay là với Nga); Chiến tranh Triều Tiên; Chiến tranh Việt Nam; Can thiệp quân sự vào Beirut; Grenada; Lybia; xâm lược Panama, đánh Iraq nhiều đợt (từ 1991, 1993, 1998 và chính thức tấn công xâm lược từ 2003), Somalia; Serbia; Kosovo, Afghanistan; Lybia và nay là đối đầu với Nga tại Syria!       

- Mỹ, Liên Xô trước đây “chiến tranh lạnh” với nhau thì người ta nói đó là chiến tranh “ý thức hệ”, nay Nga không phải do đảng cộng sản lãnh đạo thì việc tranh giành ảnh hưởng tại Syria giữa hai ông lớn đó là chiến tranh gì? Ông ạ, can dự chiến tranh là chuyện chính trị của các đảng cầm quyền, là chuyện của các ông tổng thống, chớ người dân bình thường tuyệt đại đa số đều không thích chiến tranh đâu.

Bằng cớ là, hiện nay, mỗi ngày tại Hoa Kỳ có 20 cựu chiến binh tự tử và Tổng thống Mỹ Trump đã phát động chiến dịch “Tháng ngăn ngừa tự tử” để hỗ trợ các cựu chiến binh tinh thần bị sa sút sau những năm tháng chiến đấu ở Iraq và Afghanistan… 

- Vậy thôi, tui không nói cái ác vì “mê” chiến tranh của con người nữa, tui nói cái ác giữa đời thường. Ông nói con người “tính bản thiện” mà tại sao lại nhập thuốc trị ung thư giả đưa về các bệnh viện ở trong nước để “điều trị” cho đồng bào mình (vụ án VN Pharma)? Ðã có bao nhiêu sinh mạng chết oan vì lô thuốc giả đó? Mức án nào đền bù được nỗi đau của thân nhân những người bị hại? Rồi “thiện” mà sao lại đi bỏ tiền xúi lâm tặc phá rừng bán đất lại cho mình làm rẫy, cung cấp cây cho mình làm biệt phủ gỗ để ở cho mát, ghế salon gỗ (cực to, cực nặng) để ngồi cho sang, mặc tới mùa mưa bão đồng bào mình sống ngụp lặn, ngoi ngóp, chết mất xác trong lũ lụt! Còn nhiều chuyện ác lắm, kể không có hết đâu ông ơi!

- Vậy theo ông, “nhân chi sơ, tính bản ác” chắc?

- Tui cũng không tán thành quan điểm của Tuân Tử, cho bản tính con người tất cả đều là ác. Mà tui thích triết lý của Chủ tịch Hồ Chí Minh về con người “Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn/ Phần nhiều do giáo dục mà nên”, ông ạ!

THIÊN HẠ