Kỷ niệm 40 năm thực hiện Di chúc của Chủ tịch Hồ Chí Minh, chúng tôi xin phép kể lại chuyện vinh dự được đón tiếp Bác Hồ bí mật đến thăm doanh trại mới thành lập ở một xã thuộc tỉnh Hoà Bình. Trong khu rừng có trảng cỏ, chỉ duy nhất một ngôi nhà mới cất cho 30 người tạm trú, nhà lợp lá, vách đất và nhà bếp thô sơ. Bác đi xe com-măng-ca cùng với anh Trần Văn Trà, Tổng Tham mưu phó Quân đội nhân dân VN. Đây là nơi chúng tôi được bí mật tập trung để học chính trị và quân sự từ đầu tháng 10.1959. Sau gần một tháng được cấp trên tuyển chọn bí mật qua kiểm tra sức khoẻ, chính trị, đạo đức, gồm 28 đồng chí. Sau khi bác sĩ kiểm tra sức khoẻ, cấp trên dùng xe quân sự đưa 28 đồng chí về tập trung ở một nơi xa dân, đồng chí Trần Văn Trà đả thông tư tưởng: Các đồng chí sẽ đảm nhận một công việc đặc biệt, yêu cầu phải giữ bí mật, không được liên lạc với đơn vị cũ, bạn bè đồng chí, không được gửi thư từ và quan hệ với dân, ai sai sẽ bị kỷ luật thật nặng. Nhiệm vụ là học chính trị, Nghị quyết của Đảng do một đồng chí cấp trên hướng dẫn; học quân sự, bắn súng, luyện tập rèn luyện mang vác, tập đi chân đất; khổ luyện đi xa từ 3, 5, 10, 15 km/ngày; mang từ 10, 15, 20, 30 ký; đi đường rừng, đường đá, vượt đèo, giảm hút thuốc, rượu. Đảng phân công tôi phụ trách huấn luyện, anh Ba Tấn lo nuôi quân trong thời gian khoảng 2 tháng. Các đồng chí thấy có làm được không? Đảng phân công đồng chí Lợi – Đội trưởng, đồng chí Phú – Đội phó, đồng chí Thượng – Chính trị viên, Bí thư Đảng.

Đại tướng Võ Nguyên Giáp (ngồi giữa) trong một lần về thăm Tây Ninh. Trong ảnh: người ngồi bìa phải là ông Đặng Văn Thượng - nguyên Bí thư Tỉnh uỷ Tây Ninh, ngồi bìa trái là ông Phan Văn - nguyên Chủ tịch UBND tỉnh.

Khoảng 15 giờ ngày 27.11.1959, anh em ra sân, chuẩn bị ba lô con cóc 10 ký tập đi bộ. Bất ngờ Bác Hồ, anh Ba Trà và 2 đồng chí cán bộ từ nhà bếp đi lên, bước vào nhà trên (nơi nghỉ, ngủ, học chính trị, thảo luận). Anh Phú- Đội phó kêu lên “Trời ơi! Thưa Bác! Các đồng chí ơi! Bác Hồ đến! Các đồng chí ơi!”. Anh em từ ngoài sân chạy vào, đứng chung quanh Bác. Bác ôm hôn từng người như người cha đối với đàn con ruột thịt.

Bác hỏi: Các chú có mạnh khoẻ không? Ăn cơm có đủ no không? Đêm có lạnh lắm không?

Các chú học tập chính trị bài gì? Ai dạy? Ai dạy quân sự và rèn luyện bài gì?

Đồng chí Thượng thưa với Bác:- Dạ chúng cháu được ăn no, ngủ ấm, được học Nghị quyết Hội nghị Trung ương Đảng lần thứ 15 khoá III, do anh Ba Lê Duẩn chỉ dạy. Học 12 điều kỷ luật, 10 lời thề quân đội, tập mang ba lô con cóc, mang đồ đạc quần áo, đi chân đất, đi trong rừng, đi lộ đá…

Bác Hồ hỏi:- Học như vậy về chính trị, quân sự để làm công tác gì? Ở đâu? Nơi nào?

Đồng chí Lợi đáp:- Thưa Bác! Anh Ba Lê Duẩn dạy học Nghị quyết Trung ương Đảng, anh Ba Trà chỉ thị học tập rèn luyện quân sự, phải khẩn trương, nghiêm túc, có quy định thời gian, chi bộ kiểm tra đôn đốc. Còn đi đâu, ở đâu thì trên chưa nói nên các cháu chưa biết, trên quy định không được quan hệ với bạn bè đồng chí, không được thư từ, không được đi chợ, vào quán trà, rượu. Chúng cháu chấp hành nghiêm!

Nhìn sang anh Ba Trà, Bác cười: Như vậy là tốt lắm, phải giữ bí mật. Nhưng giả sử Đảng, quân đội ra lệnh các chú phải bí mật vượt vĩ tuyến 17, sông Bến Hải, vượt Trường Sơn về Nam để cùng với đồng bào, đồng chí, bộ đội miền Nam đánh Mỹ nguỵ, chư hầu của chúng, giải phóng miền Nam thống nhất nước nhà, các chú có mừng, có sợ, có lo ngại?

Tập thể cùng đáp:- Dạ thưa Bác! Chúng cháu hết sức vui mừng. Đó là nguyện vọng từ lâu, chúng cháu xin thề quyết tử để Tổ quốc quyết sinh. Chúng cháu về miền Nam cùng với nhân dân chiến đấu giải phóng miền Nam, thống nhất nước nhà, rước Bác vào thăm nhân dân, bộ đội.

Chúng cháu xin phép Bác được đi sớm, đi gấp về báo cáo với Đảng và nhân dân tình cảm thiết tha mong muốn của Bác để nhân dân, Đảng, quân đội thông hiểu, tăng cường chiến đấu, chiến thắng Mỹ-nguỵ sớm chừng nào tốt chừng ấy!

Bác Hồ ân cần:- Bác dặn các chú: đường đi xa trên 1.000 km, sông, suối, rạch, rừng núi chồng chất; các chú phải kiên trì nhẫn nại; cơm gạo, muối, lương thực thiếu thốn; nên nhớ rừng là của dân, không được chặt phá, dù có thiếu đói không được trộm cắp quả dưa, quả ngô, củ sắn, hạt muối của dân. Đồng bào các dân tộc còn nghèo khổ lắm; không được bắn thú rừng để ăn thịt; phải thương dân, kính trọng dân, giúp dân nên làm phải làm, hại dân nên tránh; uống nước phải đun chín; phải giữ thật nghiêm 12 điều quy định của quân đội, của các trạm liên lạc; phải thực hiện: đi không dấu, nấu không khói, nói không tiếng. Các chú có chấp hành được không?

Đồng chí Lợi: Chúng cháu xin hứa với Bác, chúng cháu tự nguyện tự giác chấp hành nghiêm lời dạy của Bác, của anh Ba Lê Duẩn, anh Ba Trần Văn Trà. Ai làm sai chi bộ sẽ kiểm điểm, xử lý.

Bác Hồ nói: Các chú về đến miền Nam gởi lời Bác kính thăm Đảng bộ, nhân dân, bộ đội, đoàn thể và nhân dân miền Nam mạnh khoẻ, đoàn kết chung sức chung lòng đánh thắng Mỹ-nguỵ, giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc.

Bác nói thêm:- Đánh Mỹ-nguỵ và chư hầu của chúng khó khăn phức tạp hơn đánh với thực dân Pháp, thương vong nhiều hơn, nhân dân ta sẽ nghèo khó hơn. Nhưng có độc lập thống nhất nước nhà, nhân dân ta sẽ làm nên tất cả. Bà con đồng bào ta phải thương yêu thương binh, gia đình liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng, đừng phân biệt giàu nghèo, tôn giáo. Xã, huyện, tỉnh, thành phố, xây dựng trường học, bệnh viện cho dân, lo cho dân có ruộng đất nhà ở, sản xuất, công việc làm ăn, từng bước giảm đói nghèo, xoá hậu quả chiến tranh. Các chú có hiểu lời Bác nói và có nhớ không?

Đồng chí Lợi, Phú, Thượng và tập thể: Dạ chúng cháu sẽ thường xuyên mạn đàm, ghi nhớ lời dạy bảo của Bác, của anh Ba Lê Duẩn, anh Ba Trà.

Trời tối dần, mưa nặng hạt, xe ô tô tới đậu sát mái hiên nhà, Bác Hồ chào tạm biệt. 28 đồng chí ra đứng xung quanh xe mặc cho mưa, ai nấy cũng khóc, ghi nhớ lời vàng ngọc của Bác Hồ.

Đ.V.T

(Còn tiếp)