Tuần tra bảo vệ tại rừng phòng hộ Dầu Tiếng.

Các xã có rừng trên địa bàn quản lý của Ban Quản lý khu rừng phòng hộ Dầu Tiếng hầu hết điều kiện kinh tế khó khăn, không có ranh mốc rõ ràng giữa đất lâm nghiệp và đất địa phương quản lý trên thực địa (chỉ quản lý trên bản đồ), có hàng trăm con đường dẫn vào rừng nên rất khó kiểm soát. Người dân phần lớn là nghèo, chủ yếu là làm mướn, khi không có việc làm vào rừng tìm kế sinh nhai. Vì vậy nhiệm vụ quản lý, bảo vệ rừng của đơn vị hết sức nặng nề. Ðây cũng là địa bàn trọng điểm về các trường hợp vi phạm lâm nghiệp của tỉnh.

Theo Ban quản lý rừng phòng hộ Dầu Tiếng (BQL rừng), công tác quản lý và bảo vệ rừng gặp nhiều khó khăn, đòi hỏi phải có nhiều giải pháp để hạn chế tối đa việc vi phạm Luật Lâm nghiệp- nhất là các hành vi phá rừng, lấn chiếm rừng, đốt rừng để làm rẫy, vào rừng để trộm cắp lâm sản…

Trong đó, tình trạng tái lấn chiếm đất rừng tự nhiên khoanh nuôi tái sinh để làm rẫy (chủ yếu là trồng mì) thường xảy ra, đây là một tồn tại mang tính chất lịch sử, diễn ra ngay từ khi mới thành lập Ban Quản lý khu rừng phòng hộ Dầu Tiếng tỉnh. Do đó, để giải quyết cơ bản vấn đề này phải có quyết tâm chính trị của các địa phương, các ngành, các cấp có liên quan. Trong rừng phòng hộ, đan xen rừng tự nhiên và rừng trồng (6.711 ha chiếm gần 30% diện tích), nên việc kiểm tra, giám sát người dân và phương tiện cơ giới vào rừng khó khăn.

Song song đó, dù tình trạng người dân vào rừng tự nhiên để trộm cắp lâm sản đã được kéo giảm đáng kể (trung bình những năm gần đây là 30% so với cùng kỳ năm trước) nhưng vẫn còn xảy ra, nhất là thời gian trước, trong và sau Tết Nguyên đán. Các đối tượng rất manh động và hành vi rất tinh vi. Hiện nay, chúng thường sử dụng cưa điện để cưa trộm cây, tránh gây ra tiếng động. Mặt khác, lực lượng bảo vệ rừng của đơn vị mỏng, cần được tăng cường. 

Ðáng quan ngại là tình trạng đốt rừng tại các khu vực trảng cỏ, rừng tái sinh vào cao điểm mùa khô thường xảy ra. Vào mùa khô hằng năm, người dân sống ven rừng lén lút vào rừng đốt trảng cỏ, đốt rừng tái sinh, khi mùa mưa xuống trồng cây nông nghiệp ngắn ngày. Do đó, việc phòng và phòng cháy chữa cháy rừng là nhiệm vụ thường xuyên trong suốt 6 tháng mùa khô.

Bên cạnh đó, việc phối hợp với chính quyền địa phương, các đơn vị trú đóng trên rừng phòng hộ trong phát hiện hành vi vi phạm chưa kịp thời, xử lý vi phạm chưa nghiêm nên chưa đủ sức răn đe các đối tượng vi phạm. Hiện nay, trong Ban Quản lý khu rừng phòng hộ Dầu Tiếng tỉnh có 2 đồn biên phòng và các chốt dọc theo biên giới, ranh giới rừng cũng là ranh giới với nước bạn Campuchia, trong việc phối hợp tuần tra bảo vệ biên giới và tuần tra bảo vệ rừng còn chưa nhịp nhàng, còn hoạt động độc lập, hiệu quả trong phối hợp chưa cao.

Theo BQL rừng phòng hộ Dầu Tiếng, trước những khó khăn và vướng mắc, để lập lại trật tự trong quản lý Nhà nước trên địa bàn, thời gian qua, đơn vị đã tham mưu cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn một số giải pháp. 

Cụ thể, sau khi thống kê diện tích đất bị lấn chiếm từ nhiều năm trước, Sở NN&PTNT đã trình UBND tỉnh ban hành Quyết định số 1573/QÐ-UBND ngày 10.7.2017 về kế hoạch xử lý cây trồng nông nghiệp trái quy định trên đất lâm nghiệp tại khu rừng văn hoá lịch sử Chàng Riệc và khu rừng phòng hộ Dầu Tiếng, và Quyết định số 223/QÐ-UBND tỉnh Tây Ninh ngày 28.1.2019 về kế hoạch xử lý tài sản (cây trồng) trên đất khi thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp trùng trên đất quy hoạch lâm nghiệp và các trường hợp có hợp đồng, giấy xác nhận cho trồng cây không đúng mục đích, sai quy hoạch.

Trong đó, tỉnh cho chủ trương áp dụng biện pháp xử lý đất lấn chiếm đến đâu, trồng rừng đến đó. Tính đến ngày 30.11.2019, đơn vị đã phối hợp xử lý được 219 ha (trong tổng số gần 1.200 ha đất) cây nông nghiệp để đưa vào trồng rừng theo đúng quy hoạch lâm nghiệp, và theo dự kiến sẽ xử lý dứt điểm trong năm 2020.

Song song đó, BQL rừng phòng hộ Dầu Tiếng tăng cường và xây dựng kế hoạch kiểm tra, giám sát, phối hợp cùng các đồn biên phòng, hạt kiểm lâm và UBND các xã có rừng thường xuyên tổ chức tuần tra, kiểm tra bảo vệ rừng nhằm ngăn chặn kịp thời nạn trộm cắp lâm sản, lấn chiếm đất lâm nghiệp, phá rừng, đốt rừng làm rẫy…; xây dựng và triển khai thực hiện có hiệu quả quy chế phối hợp giữa BQL rừng với lực lượng dân quân tự vệ các xã có rừng trong công tác bảo vệ rừng và phòng cháy chữa cháy rừng; tăng cường lực lượng cho các đội quản lý, bảo vệ và phát triển rừng;

Các nhóm hộ bảo vệ rừng phải bám sát địa bàn, thường xuyên kiểm tra, giám sát, phát hiện kịp thời, ngăn chặn và xử lý triệt để những vi phạm mới phát sinh; phối hợp với UBND các xã có rừng tổ chức tuyên truyền cho người dân hiểu lợi ích của rừng, tác hại của việc phá rừng, phổ biến Luật Lâm nghiệp, các hành vi vi phạm, mức xử phạt; đề xuất phối hợp với Toà án nhân dân cấp huyện xét xử lưu động đối với các hành vi vi phạm trong lĩnh vực lâm nghiệp.

THẾ NHÂN