Khó có lãi

Hiện phần lớn nguồn nguyên liệu khoai mì được đưa về các nhà máy chế biến trên địa bàn tỉnh chủ yếu được nhập khẩu từ Campuchia. Nguồn nguyên liệu trong tỉnh tuy có nhưng không lớn, dự kiến khoảng 2 tháng nữa, nông dân trong tỉnh mới bắt đầu thu hoạch.

Tại khu vực Cửa khẩu quốc tế Xa Mát, huyện Tân Biên, nhiều xe chở khoai mì, mì lát khô ồ ạt đưa về các kho hàng với hàng ngàn tấn mỗi ngày. Các thương lái thu mua khoai mì chia sẻ, chưa bao giờ giá khoai mì xuống thấp như hiện nay.

Giá khoai mì tươi được các lò thu mua từ 1.900 đồng/kg đến 2.000 đồng/kg với mì đủ 30 điểm, khoai mì càng ít điểm giá mua càng thấp. Giá mì lát khô hiện nay khoảng 3.600 đồng/kg. Mỗi năm giá khoai mì tươi dao động khoảng 3.000 đồng/kg nhưng năm nay giá tuột không phanh. Nếu giá này kéo dài, nông dân trồng mì khó có lãi sau khi thu hoạch.

Một nông dân trồng mì tại xã Phước Ninh, huyện Dương Minh Châu chia sẻ, với giá khoai mì hiện tại, trường hợp nông dân không thuê đất thì còn hoà vốn, trường hợp thuê đất cầm chắc lỗ. Không chỉ người thuê đất trồng mì rầu lo mà các thương lái thu mua mì non (mì mới trồng) cũng rơi vào cảnh tương tự.

Một chủ doanh nghiệp chế biến tinh bột khoai mì ở huyện Dương Minh Châu cho biết, với giá thấp như hiện nay, người thuê đất trồng mì chỉ đủ cho tiền chi phí chăm sóc, còn lỗ tiền thuê đất, thương lái thu mua mì non cũng bị lỗ. Chủ doanh nghiệp này hy vọng vài tháng tới, giá khoai mì tăng để nông dân thoát lỗ trong vụ mùa này.

Cần đa dạng hoá thị trường xuất khẩu

Theo ông Nguyễn Đình Xuân- Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng giá khoai mì tụt đáy trong 10 năm qua, trong đó, nguyên nhân chính là do Trung Quốc giảm nhập khẩu mì lát, hiện tại giá ngô (bắp) xuống thấp, các nhà máy chế biến tại Trung Quốc tăng cường sử dụng bắp thay thế mì lát, dẫn đến nhu cầu mì lát giảm mạnh.

Trong 8 tháng đầu năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu 1,89 triệu tấn mì lát, giảm 60% so với cùng kỳ năm 2023. Do ảnh hưởng của suy giảm kinh tế và chuyển dịch sản xuất, nền kinh tế Trung Quốc suy giảm và xu hướng chuyển dịch công xưởng sang các nước ASEAN làm giảm nhu cầu nhập khẩu khoai mì từ Việt Nam.

Trước thực trạng giá khoai mì xuống thấp, ông Nguyễn Đình Xuân khuyến nghị các giải pháp cho người trồng mì, trong đó, cần đa dạng hoá thị trường xuất khẩu, giảm phụ thuộc vào thị trường Trung Quốc bằng cách tìm kiếm và mở rộng sang các thị trường khác, tận dụng các ưu đãi thuế quan từ các hiệp định thương mại tự do; liên kết chuỗi giá trị như tăng cường liên kết giữa nông dân và doanh nghiệp chế biến để bảo đảm đầu ra ổn định, nâng cao giá trị sản phẩm và giảm thiểu rủi ro về giá cả.

Bên cạnh đó, có thể xem xét chuyển đổi sang các cây trồng khác có giá trị kinh tế cao hơn hoặc phù hợp với nhu cầu thị trường hiện tại để giảm thiểu rủi ro tài chính.

Nông dân áp dụng kỹ thuật canh tác bền vững như sử dụng giống khoai mì kháng bệnh khảm lá, áp dụng biện pháp thâm canh kỹ thuật cao và lựa chọn giống có khả năng kháng bệnh tốt để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Ngoài ra, việc áp dụng các tiến bộ kỹ thuật trong canh tác, như trồng xen cây họ đậu, sử dụng phân bón chậm tan và tăng cường sử dụng phân hữu cơ, có thể giúp giảm chi phí sản xuất và tăng hiệu quả kinh tế. Nông dân cần theo dõi sát diễn biến thị trường và phối hợp chặt chẽ với các cơ quan chức năng để có quyết định sản xuất và tiêu thụ hợp lý trong bối cảnh hiện nay.

Tấn Hưng