Thời gian vừa qua, khi dân cư phát triển đông đúc, việc chăn nuôi nhỏ lẻ cũng phát triển theo. Nếu không thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, việc chăn nuôi có thể gây ảnh hưởng đến khu dân cư, dẫn đến những mâu thuẫn.

Tuy nhiên, hiện nay địa phương chỉ có thể nhắc nhở hộ chăn nuôi có quy mô chuồng trại có quy mô từ 50m2 trở lên phải vệ sinh chuồng trại thường xuyên, lắp đặt biogas, xây dựng hầm chứa nước thải…; còn việc yêu cầu các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm có quy mô chuồng từ 50m2 phải đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường quả là khó khăn.

Chăn nuôi heo theo mô hình gia trại- Ảnh minh hoạ

Một cán bộ địa phương chia sẻ, theo Nghị định 18/2015 của Chính phủ quy định về quy hoạch bảo vệ môi trường, đánh giá môi trường chiến lược, đánh giá tác động môi trường và kế hoạch bảo vệ môi trường, hộ chăn nuôi có quy mô chuồng trại từ 50m2 trở lên phải đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường. Thực tế, hiện nay việc chăn nuôi có quy mô nhỏ có chuồng trại từ 50m2 trở lên chủ yếu là nuôi heo. Tuy nhiên, nhiều năm qua, do giá cả heo lên xuống bất thường nên không ít hộ đóng chuồng hay nuôi cầm cự, dù quy mô chuồng trại về tổng thể hơn 50m2 nhưng diện tích thực tế nuôi chỉ khoảng 20m2.

Do thị trường heo biến động thất thường, nên hiện tại hoạt động chăn nuôi gia súc, gia cầm của các hộ dân ở nông thôn chủ yếu tạo thêm thu nhập cho người dân, chứ không còn là nguồn kinh tế chính của gia đình như thời gian trước đây. Vì vậy, địa phương cũng chỉ thường xuyên nhắc nhở các hộ chăn nuôi này cần thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường, không để ảnh hưởng đến khu dân cư.

Chị K.T.C (sinh năm 1972, ngụ khu phố Ninh Trung, phường Ninh Sơn, thành phố Tây Ninh) cho biết, tổng thể quy mô chuồng trại của gia đình chị hơn 50m2, nhưng hiện nuôi 1 con heo đẻ, 5 heo thịt ở 2 ngăn chuồng nên diện tích nuôi cũng chỉ khoảng 20m2. Không để việc chăn nuôi ảnh hưởng đến xung quanh nên chị thường xuyên vệ sinh môi trường. Còn chất thải của heo, do chuồng nằm cạnh ao cá nên phân heo trở thành thức ăn cho cá. Vì vậy cũng không ảnh hưởng nhiều về mùi hôi trong khu dân cư.

Đây là điều khó khăn cho địa phương khi vận động các hộ chăn nuôi thực hiện đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường.

Song song đó, để viết bản kế hoạch bảo vệ môi trường, gần như các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ thuộc đối tượng này không thể tự viết mà phải đi thuê đơn vị tư vấn. Trong khi tình trạng chăn nuôi heo nhỏ lẻ, hộ gia đình những năm qua bấp bênh, chẳng lãi bao nhiêu, có khi còn lỗ vốn nên khó vận động họ bỏ tiền thuê viết kế hoạch bảo vệ môi trường.

Có trường hợp sau nhiều lần bị người dân phản ánh, cơ quan chức năng kiểm tra yêu cầu họ tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường, hộ chăn nuôi liền bán heo đóng cửa chuồng nghỉ nuôi.

Việc yêu cầu các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ gia súc, gia cầm có quy mô chuồng trại từ 50m2 trở lên phải thực hiện đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường là chủ trương đúng để nâng cao nhận thức của người chăn nuôi về công tác bảo vệ môi trường. Thế nhưng, thực tế áp dụng còn nhiều khó khăn do những nguyên nhân khách quan như chăn nuôi nhỏ lẻ không còn là nguồn thu nhập chính của các hộ dân, giá cả thị trường bất thường, dịch bệnh…

Do đó, làm thế nào để các hộ chăn nuôi gia súc, gia cầm nhỏ lẻ thực hiện nghiêm túc các biện pháp bảo vệ môi trường cần được chính quyền địa phương và cơ quan có thẩm quyền nghiên cứu tìm giải pháp.

Được biết, để quản lý, xử lý đối với hoạt động chăn nuôi gia súc, gia cầm trên địa bàn, tháng 10.2018, UBND huyện Hòa Thành đã ban hành văn bản, đề nghị UBND các xã, thị trấn trong huyện thường xuyên tăng cường công tác kiểm tra, vận động tuyên truyền, hướng dẫn những cơ sở chăn nuôi thực hiện theo quy định, như chuồng nuôi dễ vệ sinh, tiêu độc khử trùng; phải có nơi chứa, ủ chất thải rắn, có hố để xử lý chất thải lỏng bảo đảm vệ sinh thú y, vệ sinh môi trường.

Chăn nuôi phải có hệ thống, giải pháp để xử lý chất thải bảo đảm đạt quy chuẩn môi trường. Nghiêm cấm việc thải trực tiếp chất thải chưa xử lý đạt quy chuẩn quy định ra môi trường xung quanh. Hộ chăn nuôi gia trại có quy mô từ 50m2 phải đăng ký kế hoạch bảo vệ môi trường. Hộ chăn nuôi nhỏ lẻ có quy mô dưới 50m2 không phải lập hồ sơ môi trường nhưng phải thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường trong quá trình chăn nuôi đúng quy định….

Đây cũng cần được xem là một trong những giải pháp nâng cao trách nhiệm của chính quyền địa phương và nhận thức của các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường trong chăn nuôi.

Thiên Tâm